French
DeutschHubert Gruszczyk – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Data i miejsce urodzenia | 7 sierpnia 1919 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 18 sierpnia 1985 |
| profesor nauk geologicznych | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Profesura | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
    | |
Hubert Gruszczyk (ur. 7 sierpnia 1919 w Biertułtowach, zm. 18 sierpnia 1985 w Krakowie) – polski geolog, specjalista geologii złóż surowców mineralnych, a zwłaszcza złóż metali nieżelaznych oraz geologii gospodarczej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w dzielnicy Biertułtowach obecnie dzielnicy Radlina, w powiecie wodzisławskim na Górnym Śląsku. Pochodził z polskiej rodziny śląskiej. Ojciec, Leon Gruszczyk, był górnikiem. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej w Radlinie pobierał naukę w Gimnazjum Państwowym w Rybniku. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości w 1937 odbył jednoroczną służbę wojskową w Cieszynie. W 1938 rozpoczął studia na Wydziale Górniczym Akademii Górniczej w Krakowie.
Zmobilizowany w sierpniu 1939, przeszedł szlak bojowy od Górnego Śląska po Tomaszów Lubelski. Ciężko ranny 19 września 1939 w biodro i prawą rękę, został wzięty do niewoli, a następnie jako inwalida wojenny przekazany do polskiego szpitala w Krakowie. Po dziewięciomiesięcznym leczeniu i rekonwalescencji zgłosił się do rektora Akademii Górniczej, Walerego Goetla i podjął dalszą naukę w konspiracji.
Studia rozpoczął w 1940 na Oddziale Górniczym Państwowej Technicznej Szkoły Górniczo-Hutniczo-Mierniczej na krakowskich Krzemionkach - konspiracyjnej Akademii Górniczej. Po uzyskaniu dyplomu technika górnika w 1942, włączony został do tworzącej się wówczas nowej, podziemnej organizacji Akademii Górniczej, pod nazwą Zakład Badań Materiałów (Staatliche Technische Trufanstalt) - i zatrudniony w Dziale Badań Materiałów Budowlanych pod kierunkiem dr inż. Andrzeja Bolewskiego.
W latach 1942–1945 uczestniczył w tajnym nauczaniu. W czasie okupacji związany był też z Instytutem Geologicznym. W połowie 1944, w związku z wyjazdem służbowym na Górny Śląsk, władze policyjne spostrzegły, że urodził się w Altreichu. Z tego powodu był nakłaniany w siedzibie gestapo w Krakowie do podpisania volkslisty. Uchylając się od tej decyzji zmuszony był do ukrywania się do wyzwolenia Krakowa.
Od 1943 brał udział w pracach pracowników Akademii Górniczej dotyczących przyszłej zachodniej granicy Polski. W połowie roku 1944 uczestniczył w opracowaniu memoriału dla rządu w Lublinie, dotyczącego bogactw kopalnianych Dolnego Śląska, który stanowił jeden z dokumentów leżących u podstaw decyzji dotyczących przebiegu powojennych granic podjętych w trakcie konferencji poczdamskiej. W listopadzie 1944 był członkiem "wyprawy" do Warszawy grabionej po Powstaniu. Zdołano wówczas uratować m.in. manuskrypty i bibliotekę nestora polskiej geologii, prof. Karola Bohdanowicza, oraz nieco sprzętu Politechniki Warszawskiej.
Po wkroczeniu wojsk radzieckich do Krakowa w styczniu 1945, podjął pracę przy odbudowie Akademii Górniczej. W kwietniu 1945 uruchomił Stację Doświadczalną Budownictwa i Przemysłu Mineralnego, która przeprowadzała badania materiałów budowlanych. Został kierownikiem Stacji i głównym wykonawcą jej orzeczeń.
Jednocześnie kontynuował studia w Akademii Górniczej. Był najmłodszym asystentem w Katedrze Mineralogii i Petrografii. W czerwcu 1947 uzyskał dyplom inżyniera górniczego. Od tego też roku pracował na różnych stanowiskach w Instytucie Geologicznym. Zajmował się złożami kopalin niemetalicznych Dolnego Śląska - barytem, magnezytem, kopalinami skaleniowo-kwarcowymi ze Strzeblowa i in. W 1950 uzyskał dyplom doktora nauk technicznych. Rozszerzył swoje zainteresowania o problematykę śląsko-krakowskich złóż rud cynku i ołowiu, a także złóż rud miedzi. Wyniki jego prac przyczyniły się do odkrycia nowych złóż cynku i ołowiu we wschodniej części Śląsko-Krakowskiego Zagłębia Kruszcowego. Uhonorowany został za to zespołową Nagrodą Państwową II stopnia[1].
W roku 1954 uzyskał tytuł docenta, w 1962 został powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 1973 - profesora zwyczajnego nauk technicznych. Pod jego kierownictwem wykonanych zostało 14 prac doktorskich. Przez wiele lat kierował katedrą lub zakładem na AGH. Był prodziekanem Wydziału Geologiczno-Poszukiwawczego AGH oraz w latach 1964–1969 jej prorektorem[2]. Przez wiele lat był członkiem Polskiego Towarzystwa Geologicznego[3].
Zmarł w Krakowie, pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera XXVIIIB-4-8)[4].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Srebrny Krzyż Zasługi (15 listopada 1946)[5]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (15 stycznia 1955)[6]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Andrzej Bolewski, Hubert Gruszczyk (1919–1985) [w:] Annales Societatis Geologorum Poloniae, tom 56 wyd. 1986 s. 485–488.
- ↑ Biografia na stronie Historii AGH
- ↑ Lista członków Polskiego Towarzystwa Geologicznego, stan na 31 stycznia 1971, Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego Tom XL-1970, Zeszyt 3-4, Kraków 1971
- ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2024-01-11].
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 256 „za zasługi położone przy zabezpieczeniu mienia państwowego”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 15 stycznia 1955 r. Nr 0/165 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.