Heleoplankton – Wikipedia, wolna encyklopedia

Heleoplankton – plankton stawowy, a ściślej słodkowodnych stawów wyróżniających się dużą obfitością.

W stawie jedyną strefą ekologiczną jest litoralu. W odróżnieniu do jeziora nie występuje strefa głębinowa – profundal, oraz otwarta toń wodna – pelagial. Cała powierzchnia dna, na ogół porośnięta jest makrofitami. Wyróżnia się stawy naturalne (stawowe jeziora) i sztuczne (antropogeniczne) – służące głównie do produkcji ryb.

Fitoplankton[edytuj | edytuj kod]

Główną grupą fitoplanktonu są zielenice: Volvox, Pandorina, Eudorina, Scenodesmus, Ankistrodesmus, Tetraedron, złotowiciowce: Dinobryon, Mallomonas, bruzdnice: Ceratium hirudinella, sinice (wiążące wolny azot): Microcystis, Anabena.

W zależności od pór roku i dostępności wody w sole mineralne fitoplankton stawowy może zawierać rośliny o różnym składzie gatunkowym i ilościowym. Jest to związane ze zużyciem soli biogennych oraz akumulacją substancji hamujących wzrost nadmiernego rozwoju grzybów pasożytniczych – niszczących komórki planktonu.

W wyniku maksymalnego rozwoju planktonu powstają zakwity, które wskazują na dobry stan pokarmowy stawu. Zakwity powstają najczęściej w wyniku nawożenia stawów związkami mineralnymi. Martwy fitoplankton jest podłożem dla rozwoju bakterii i wraz z nimi, jako detrytus stanowi pokarm dla zwierząt planktonowych.

Zooplankton[edytuj | edytuj kod]

W jego skład wchodzą wrotki: Keratella, oraz gatunki drobno zbiornikowe. W stawach można spotkać również liścionogi (Phylopoda), widłonogi (Copepoda) oraz drobne larwy jętek, ochotkowatych i komarów. Rozwijają się również skorupiaki plankotonowe, co jest związane z żyznością wody i temperaturą. Płytkie, żyzne i nagrzane stawy mają bardzo liczny plankton skorupiaków złożony głównie z dużych rozwielitek. Plankton mniej urodzajnych stawów składa się z wrotków i drobnych rozwielitek.

Plankton zbiorników astatycznych okresowo wysychających cechuje się pojawieniem takich gatunków wioślarek jak Moina macrocopa. W małych i płytkich stawach panują stresowe warunki życia dla hydrobiontów pozwalając przeżyć wyłącznie gatunkom eurywalentnym, o krótkim okresie rozwoju, zdolnym przeżyć ciężkie warunki. Niektóre bezkręgowce dzięki diapauzie zdolne są przetrwać w osadach dennych niesprzyjające warunki (np. przemarzanie, przesuszenie).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Józef S. Mikulski "Biologia wód śródlodowych" Warszawa 1982 PWN tom 2
K.Starmach, S.Wróbel, K.Pasternak "Hydrobiologia. Limnologia" Warszawa 1978 PWN
L.Żmudziński, R.Kornijów, J.Bolałek, A.Górniak, K.Olańczuk-Neyman, A.Pęczalska, K.Korzeniowski "Słownik hydrobiologiczny" 2002 Warszawa PWN