French
DeutschHeinrich Dorn – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Imię i nazwisko | Heinrich Ludwig Egmont Dorn |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Heinrich Ludwig Egmont Dorn[1][2][3] (ur. 14 listopada 1804 w Królewcu, zm. 10 stycznia 1892 w Berlinie[1][2][3]) – niemiecki kompozytor, dyrygent i pedagog muzyczny.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Przez krótki czas studiował w Królewcu prawo, które zdecydował się porzucić dla muzyki[2]. Kształcił się w Berlinie u Ludwiga Bergera, Carla Friedricha Zeltera i Bernharda Kleina[1][2][3]. Początkowo działał jako nauczyciel we Frankfurcie nad Menem[1][2], w 1828 roku otrzymał posadę kapelmistrza teatru w Królewcu[1][2][3]. Od 1829 do 1832 roku był kapelmistrzem opery królewskiej w Lipsku[1][2][3], gdzie w 1830 roku przez krótki czas udzielał lekcji Robertowi Schumannowi[1][2]. W 1832 roku przebywał w Hamburgu[1][2][3]. W latach 1832–1837 i 1839–1843 był dyrygentem opery w Rydze[1]. Zastąpił na tym stanowisku Richarda Wagnera, z którym pozostał następnie skonfliktowany do końca życia[2][3]. Od 1843 do 1849 roku pełnił funkcję dyrygenta opery i miejskiego dyrektora muzyki w Kolonii[1]. W 1845 roku założył w tym mieście szkołę muzyczną, w 1850 roku przekształconą w konserwatorium[1]. W latach 1844–1847 dyrygował ponadto koncertami Niederrheinische Musikfeste[1][2][3]. W 1849 roku został następcą Otto Nicolaia na stanowisku dyrygenta opery dworskiej w Berlinie[1][2][3].
Opublikował autobiografię pt. Aus meinem Leben (7 tomów, Berlin 1870–1886)[1][2][3]. W operze Die Nibelungen (wyst. 1854) podjął jako pierwszy, przed Richardem Wagnerem, tematykę opartą na treści Pieśni o Nibelungach[2][3]. Utwory sceniczne Dorna pozbawione są większych napięć dramatycznych i czerpią muzycznie z tradycji niemieckiej pieśni ludowej, pozostając całkowicie odmienne od wagnerowskiej koncepcji dramatu muzycznego[1].
Jego syn Alexander (1833–1901) również został kompozytorem[1][2].
Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Opery[edytuj | edytuj kod]
- Die Rolandsknappen (wyst. Berlin 1826)
- Der Zauberer und das Ungethüm (wyst. Berlin 1827)
- Die Bettlerin (wyst. Królewiec 1827)
- Abu Kara (wyst. Lipsk 1831)
- Das Schwärmermädchen (wyst. Lipsk 1832)
- Der Schöffe von Paris (wyst. Ryga 1838)
- Das Banner von England (wyst. Ryga 1841)
- Die Musiker von Aix-la-Chapelle (1848)
- Artaxerxes (wyst. Berlin 1850)
- Die Nibelungen (wyst. Weimar 1854)
- Ein Tag in Russland (wyst. Berlin 1856)
- Der Botenläufer von Pirna (wyst. Mannheim 1865)
Operetka[edytuj | edytuj kod]
- Gewitter bei Sonnenschein (wyst. Drezno 1865)
Balet[edytuj | edytuj kod]
- Amors Macht (wyst. Lipsk 1830)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 439–440. ISBN 83-224-0223-6.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 919–920. ISBN 0-02-865527-3.
- ↑ a b c d e f g h i j k The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 224. ISBN 0-674-37299-9.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Heinrich Dorn – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Heinrich Ludwig Egmont Dorn w bazie AllMusic (ang.)