French
DeutschHeinrich Dietel – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Pełne imię i nazwisko | Heinrich Gotthold Dietel |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 15 marca 1839 |
| Data i miejsce śmierci | 24 czerwca 1911 |
| Miejsce spoczynku | Mauzoleum rodziny Dietlów w Sosnowcu |
| Zawód, zajęcie | przemysłowiec |
| Małżeństwo | Klara Jacob |
Heinrich Gotthold Dietel (ur. 15 marca 1839 w Greizu w Turyngii, zm. 24 czerwca 1911 r. w Sosnowcu)[1] – niemiecki przemysłowiec branży włókienniczej, o największym – obok Schönów – wkładzie w rozwój Sosnowca. Dzięki staraniom Dietla Sosnowiec otrzymał w 1902 r. prawa miejskie, a on sam objął honorową funkcję radcy kolegialnego, a więc stał się członkiem pierwszej rady miejskiej[2].
Urodził się jako syn Heinricha Gottloba Dietla[1], właściciela przędzalni w Wilkau i Johanny Wilhelminy z domu Merbold[1]. Kształcił się w Stanach Zjednoczonych[3], ucząc się między innymi technik przemysłowej produkcji wełny, jak też prowadzenia przedsiębiorstwa. Razem z ojcem i braćmi prowadził fabrykę w Wilkau koło Zwickau w Saksonii. Praktykował także w Czechach i Wirtembergii.
W 1877 r. rozpoczął studia na Uniwersytecie Technicznym w Dreźnie. 11 czerwca 1878 r. ożenił w Lipsku się z Klarą Julią Jacob[1]. Tego samego roku przybył do Sosnowca wraz z żoną na skutek przeprowadzonej rok wcześniej reformy celnej[3][4]. Na gruntach zakupionych od Gustawa von Kramsty (Pogoń) przystąpił od razu do budowy pierwszej w Królestwie Polskim przędzalni czesankowej. Odtąd jego dalsze losy nierozerwalnie wiązały się z działalnością w tym mieście. 19 lipca 1881 r. w Sosnowcu urodził się jego pierwszy syn Heinrich Georg Dietel[1]. Następne dzieci kolejno: Henryk w 1881, Borys w 1883 r., Alfred w 1885 r., Roman w 1886 r. i Bogusław w 1888 r.[5]. Wraz z powiększeniem rodziny rozpoczęta została budowa nowej rezydencji, Pałacu Dietla, który powstał w latach 1890–1900[5].
Heinrich Gotthold Dietel zmarł w Sosnowcu, w którym też został pochowany. Spoczywa w mauzoleum rodzinnym na cmentarzu ewangelickim w Sosnowcu[6].
Działalność charytatywna[edytuj | edytuj kod]
- 1882 r. – założenie ewangelickiej szkoły kantorowej[3]
- 1880 r. – założenie kościoła ewangelickiego w Sosnowcu[7]
- 1886 r. – ufundowanie budynku kościoła ewangelickiego w Sosnowcu-Pogoni[7]
- 1887 r. – współfundator cerkwi Świętych Wiery, Nadziei, Luby i matki ich Zofii[8]
- 1889 r. – współfinansowanie budowy Szkoły Aleksandryjskiej[3]
- 1894 r. – ufundowanie Szkoły Realnej[3]
- 1895–1898 – ufundowanie budynku Szkoły Realnej[3]
- 1901 r. – współfundator cerkwi św. Mikołaja Cudotwórcy w Sosnowcu[9]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Heinrich Gotthold DIETEL [online], geni_family_tree [dostęp 2017-06-27] (ang.).
- ↑ IBR [online], edus.ibrbs.pl [dostęp 2017-06-27].
- ↑ a b c d e f Super User, Regionalna Pracownia PTTK w Katowicach – Dzieje sosnowieckich ewangelików [online], krajoznawca.org [dostęp 2017-06-27] (pol.).
- ↑ Cecylia. Leszczyńska, Historia gospodarcza Polski, Wyd. Key Text, 2010, ISBN 978-83-87251-71-0, OCLC 711852430.
- ↑ a b Heinrich Dietel – WikiZagłębie [online], wikizaglebie.pl [dostęp 2017-06-27] (pol.).
- ↑ Tropem przodka. sosnowiec.naszemiasto.pl, 2003-04-29. [dostęp 2014-06-05].
- ↑ a b Historia | Parafia Ewangelicko-Augsburska św. Jana w Sosnowcu [online], sosnowiec.luteranie.pl [dostęp 2017-06-27] (pol.).
- ↑ Historia | Cerkiew Prawosławna – Sosnowiec [online], www.sosnowiec.cerkiew.pl [dostęp 2017-06-27] (pol.).
- ↑ Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy | Prawosławne cerkwie na starych pocztówkach [online], www.chram.com.pl [dostęp 2017-06-27] (pol.).