Hawr – Wikipedia, wolna encyklopedia

Hawr
Le Havre
	gmina
Herb	Flaga
Państwo	Francja
Region	Normandia
Departament	Sekwana Nadmorska
Okręg	Hawr
Kod INSEE	76351
Mer	Édouard Philippe
Powierzchnia	46,94 km²
Populacja (2020); • liczba ludności	; 165 830
• gęstość	3830 os./km²
Kod pocztowy	76620
	Położenie na mapie Sekwany Nadmorskiej Hawr
	Położenie na mapie Francji Hawr
	Położenie na mapie Normandii Hawr
	49°30′N 0°08′E/49,500000 0,133333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Hawr (fr. Le Havre, ^ⓘ) – miasto i gmina we Francji, w regionie Normandia, w departamencie Sekwana Nadmorska.

Według danych na rok 2009 gminę zamieszkiwały 179 783 osoby, a gęstość zaludnienia wynosiła 3830 osób/km² (wśród 1421 gmin Górnej Normandii Hawr plasuje się na 1. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 2.).

Hawr ma charakter miasta przemysłowego. Znajduje się tam największy port we Francji (5. co do wielkości w Europie), a także jedna z kilku największych francuskich rafinerii – Raffinerie de Normandie (Total – Elf). W 1984 utworzono uniwersytet o charakterze międzynarodowym, gdzie naukę pobierają studenci z całego świata. Ich liczba wynosi około 7000.

Historia[edytuj | edytuj kod]

7 lutego 1517 Franciszek I, król Francji, nakazał stworzenie „ufortyfikowanego portu” u ujścia Sekwany, do którego mogłyby zawijać okręty wypływające na ocean.

Architektura i rekonstrukcja[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Hawr, miasto odbudowane przez Auguste’a Perreta.

Ze względu na znaczne zniszczenia podczas drugiej wojny światowej, w mieście w zasadzie nie ma żadnych zabytków sprzed tego konfliktu (poza Katedrą Notre-Dame przy rue de Paris). Zabudowa powojenna jest natomiast modelowym przykładem modernistycznego miasta, wzniesionego od podstaw po prawie całkowitych zniszczeniach. Miasto zostało niemalże zbudowane na nowo w latach 1946–1954, przede wszystkim dzięki wizji Auguste’a Perreta, francuskiego architekta zwanego ojcem żelbetu. Centrum Hawru (nazywane centre-ville reconstruit), jako przykład rekonstrukcji powojennej, zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2005 (z podobnych powodów na listę tę wcześniej trafiła warszawska starówka). Najciekawsze obiekty (oprócz samego układu urbanistycznego) to kościół Saint-Joseph, ratusz i hala targowa. Ponadto, w latach późniejszych, zespół modernistycznej architektury miasta został uzupełniony o tzw. Wulkan (1961) – dzieło Oscara Niemeyera (znajdują się tam m.in. kina, teatr i inne instytucje kultury) oraz modernistyczny kościół św. Michała (1965) autorstwa Henri Colboca.

Hawr w kulturze[edytuj | edytuj kod]

Miasto ma pozycję dużego ośrodka kulturalnego w znaczeniu regionalnym. Szczególnie często stanowi tło dla filmów kinowych, nakręcono tam m.in.:

38 témoins (2012) – reż. Lucas Belvaux
Le Havre (2011) – reż. Aki Kaurismäki
La Fée (2011) – reż. Dominique Abel, Bruno Romy, Fiona Gordon
Belle Épine (2010) – reż. Rebecca Zlotowski
Tournée (2010) – reż. Mathieu Amalric

Atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Palais Benedictine w Fécamp – produkcja jednego z lepszych likierów we Francji oraz muzeum.
Pont de Normandie (2,8 km długości) – jeden z najbardziej imponujących mostów w Europie. Niedaleko ujścia Sekwany.
Étretat – kurort morski z największymi klifami północnej Francji i znanym kasynem.

Transport[edytuj | edytuj kod]

Terminal połączeń promowych z Wielką Brytanią. Obsługiwane połączenie Hawr – Portsmouth przez LDLines. W mieście znajduje się stacja kolejowa Gare du Havre. Istnieje też miejska kolej linowo-terenowa (funiculaire) działająca w technologii VAL (véhicule automatique léger – lekki pojazd szynowy poruszający się na kołach ogumionych) – będąca elementem systemu transportu miejskiego.

Sport[edytuj | edytuj kod]

W mieście istnieje klub piłkarski Le Havre AC, założony w 1872 roku jako wielosekcyjny klub sportowy Le Havre Football-Club (najstarszy obecnie istniejący klub sportowy we Francji), w ramach którego sekcję futbolową utworzono w 1894^[2].

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

École de management de Normandie

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Znani ludzie urodzeni w Hawrze[edytuj | edytuj kod]

Politycy[edytuj | edytuj kod]

René Coty – prezydent Republiki Francuskiej 1954-1959

Artyści[edytuj | edytuj kod]

Arthur Honegger – kompozytor szwajcarski
Patrick Demarchelier – francuski fotograf
Othon Friesz – malarz francuski

Sportowcy[edytuj | edytuj kod]

Jérôme Le Banner – francuski zawodnik K1 oraz MMA

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Populations légales 2020 − Ces données sont disponibles sur toutes les communes de France hors Mayotte | Insee [online], www.insee.fr [dostęp 2023-08-08] .
↑ http://www.hac-foot.com/index.html

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło danych: Francuski urząd statystyczny. (fr.).
Oficjalna strona miasta: https://web.archive.org/web/20060104003254/http://www.ville-lehavre.fr/
Turystyka: https://web.archive.org/web/20200512103409/https://www.lehavretourisme.com/
Zdjęcia: http://lehavre.canalblog.com

[1] Populations légales 2020 − Ces données sont disponibles sur toutes les communes de France hors Mayotte | Insee [online], www.insee.fr [dostęp 2023-08-08] .

[2] ttp://www.hac-foot.com/index.html

[:1-3] Wspólnie z Argentyną, Belgią, Niemcami, Indiami, Japonią i Szwajcarią

[:2-4] Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami

[1]

[2]

[A]

[B]

Kulturowe	Mont-Saint-Michel wraz z zatoką Katedra w Chartres Wersal – zespół pałacowo-ogrodowy Opactwo benedyktyńskie i wzgórze Vézelay Jaskinie z malowidłami i rytami naskalnymi w dolinie Wezery (w tym jaskinia Lascaux) Pałac i park w Fontainebleau Katedra w Amiens Dzieła architektury Le Corbusiera^[A] Teatr rzymski i okolice oraz łuk triumfalny w Orange Rzymskie i romańskie zabytki Arles Opactwo cystersów w Fontenay Królewskie żupy solne w Arc-et-Senans Plac Stanisława, Place de la Carrière i Place d’Alliance w Nancy Kościół w Saint-Savin sur Gartempe Rzymski akwedukt Pont du Gard Grande île (Wielka Wyspa) w Strasbourgu Nadbrzeża Sekwany w Paryżu Katedra Notre-Dame, opactwo Saint-Remi i pałac arcybiskupi w Reims Katedra w Bourges Pałac papieski, katedra, Pont Saint-Bénézet i zabytkowe centrum Awinionu Kanał Południowy Zabytkowe miasto warowne Carcassonne Zespół zabytkowy w Lyonie Okręg Saint-Émilion Miejskie wieże strażnicze (beffroi) Dolina Loary między Sully-sur-Loire i Chalonnes Provins – średniowieczne miasto targowe Hawr, miasto odbudowane przez Auguste’a Perreta Port de la Lune (Księżycowy Port) w Bordeaux Fortyfikacje Vaubana Episkopalne miasto Albi Zagłębie górnicze Nord-Pas-de-Calais Jaskinia Chauveta Climats, terroir Burgundii Stoki, domy i piwnice Szampanii Nicea – zimowe miasto kurortowe Maison Carrée w Nîmes
Przyrodnicze	Chaîne des Puys Korsyka – zatoki Girolata i Porto, rezerwat przyrody Scandola i zatoki Piany Laguny Nowej Kaledonii Szczyty, kotły i stoki wyspy Reunion Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy^[B] Wulkany i lasy Montagne Pelée i Pitons północnej Martyniki
Mieszane	Mont Perdu (Pireneje)