Hans Henkemans – Wikipedia, wolna encyklopedia

Hans Henkemans
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 grudnia 1913
Haga

Pochodzenie

holenderskie

Data i miejsce śmierci

29 grudnia 1995
Nieuwegein

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pianista, psychiatra

Hans Henkemans (ur. 23 grudnia 1913 w Hadze[1][2][3], zm. 29 grudnia 1995 w Nieuwegein[3]) – holenderski kompozytor i pianista oraz lekarz psychiatra.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1926–1931 uczył się gry na fortepianie i kompozycji u Bernharda van den Sigtenhorst-Meyera[1][2]. Ukończył studia medyczne na Uniwersytecie w Utrechcie (1933–1938), jednocześnie pobierając lekcje kompozycji u Willema Pijpera[1][2]. W 1936 roku zdobył nagrodę Związku Kompozytorów Holenderskich (Genootschap van Nederlandsche Componisten) za II Koncert fortepianowy[1]. Za swoje kompozycje wielokrotnie otrzymywał najwyższe holenderskie nagrody państwowe[1]. Jako pianista zasłynął jako wykonawca utworów W.A. Mozarta i Claude’a Debussy’ego[1]. Pisał kadencje do koncertów fortepianowych Mozarta[1], dokonał też orkiestracji dwóch zeszytów Preludiów Debussy’ego (1970, 1972)[1][3].

Po 1969 roku wycofał się z działalności koncertowej, poświęcając się przede wszystkim pracy w zawodzie psychiatry[1][2][3]. W 1981 roku obronił doktorat z medycyny na Uniwersytecie Amsterdamskim[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

W pierwszym okresie swoim twórczości, trwającym do lat 60. XX wieku, tworzył w idiomie neoklasycznym[1]. Utwory z tego okresu cechując się bogatą inwencją tematyczną, polifonicznymi i sonatowymi formami opartymi o harmonikę tonalną oraz częstym wykorzystywaniem idei koncertowej[1]. W okresie późniejszym stopniowo odszedł od myślenia tematycznego i form koncertowych, tworzył głównie dzieła wokalno-instrumentalne, w których wykorzystywał nowsze techniki kompozytorskie i podjął próby szukania własnych rozwiązań dźwiękowych[1].

Międzynarodowy rozgłos zdobyła sobie jego Passacaglia i gigue na fortepian i orkiestrę, wykonana po raz pierwszy w 1945 roku przez Koninklijk Concertgebouworkest pod batutą Eduarda van Beinuma z Henkemansem jako solistą, która do 1950 roku doczekała się ponad 50 wykonań w różnych krajach europejskich[1].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • 3 koncerty fortepianowe (1932, 1936, 1992)
  • Symfonia (1934)
  • Voorspel (1935–1936)
  • Passacaglia i gigue na fortepian i orkiestrę (1941–1942)
  • Koncert na flet i orkiestrę (1945–1946)
  • Koncert na skrzypce i orkiestrę (1948–1950)
  • Koncert na altówkę i orkiestrę (1954)
  • Koncert na harfę i orkiestrę (1955)
  • Partita (1960)
  • Barcarola fantastica (1962)
  • Dona montana (1964)
  • Elégies na 4 flety i orkiestrę (1967)
  • Koncert na róg (1981)
  • Villanelle na róg i orkiestrę (1984)
  • Riflessioni na smyczki (1985–1986)
  • Koncert wiolonczelowy (1988)

Utwory kameralne

  • 2 kwartety smyczkowe (1933)
  • 2 kwintety dęte (1934, 1962)
  • Sonata na wiolonczelę i fortepian (1936)
  • Primavera na 12 instrumentów (1944, zrewid. 1959)
  • Sonata skrzypcowa (1944)
  • Epilogue na flet i fortepian (1947)
  • 4 utwory na harfę i flet (1963)
  • Aere festivo na 3 trąbki i 2 puzony (1965)

Utwory fortepianowe

  • 2 etiudy (1937)
  • Sonata na 2 fortepiany (1943)
  • Sonata (1958)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Driehonderd waren wij na chór i orkiestrę (1933, zrewid. 1941)
  • Ballade na kontralt i orkiestrę kameralną (1936)
  • Bericht aan de levenden na chór, recytatora i orkiestrę (1964)
  • Villonnerie na baryton i orkiestrę (1965)
  • Tre aspetti d’amore na chór i orkiestrę (1967–1968)
  • Canzoni amorose del duecento na sopran, baryton i orkiestrę (1972–1973)

Opera

  • Winter Cruise (1977)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 4. Część biograficzna hij. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1993, s. 179–180. ISBN 83-224-0453-0.
  2. a b c d e f Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1531–1532. ISBN 978-0-02-865528-4.
  3. a b c d Paul Griffiths: The Penguin Companion to Classical Music. London: Penguin Books, 2004, s. 363. ISBN 0-14-051559-3.