Halifax (miejscowość w Kanadzie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Halifax
Metropolitan area
ilustracja
Państwo

 Kanada

Prowincja

Nowa Szkocja Nowa Szkocja

Prawa miejskie

1841–1996 (city)

Powierzchnia

79,22 km²

Populacja (1996)
• liczba ludności


113 910

Położenie na mapie Nowej Szkocji
Mapa konturowa Nowej Szkocji, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Halifax”
Położenie na mapie Kanady
Mapa konturowa Kanady, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Halifax”
Ziemia44°38′51″N 63°35′26″W/44,647500 -63,590556

Halifax – miejscowość (metropolitan area; do 1996 miasto – 1841–1996 city), stolica kanadyjskiej prowincji Nowa Szkocja, ośrodek hrabstwa Halifax[1]. Według spisu powszechnego z 2016 obszar miejski (population centre) Halifax to: 234,72 km², a zamieszkiwało wówczas ten obszar 316 701 osób, natomiast obszar metropolitalny (census metropolitan area; równoznaczny z obszarem hrabstwa) zamieszkiwało 403 390 osób[2].

Port, z bazą marynarki wojennej na pierwszym planie, z centrum Halifaksu w tle. Widok z mostu MacDonald do Dartmouth

Nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość założona na obszarze, który w języku mikmak określany był Chebookt, tj. „główna zatoka lub port” i znany był w XVII i w pierwszej połowie XVIII w. pod francuskim mianem Chibouctou, po zasiedleniu przez brytyjskich osadników w 1749 otrzymała nazwę na cześć George’a Montagu Dunka, hrabiego Halifax[3].

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, stoczniowy, włókienniczy, maszynowy, metalowy, odzieżowy oraz rafineryjny[4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Halifax został założony przez generała armii brytyjskiej Edwarda Corwallisa, 9 lipca 1749 roku, a jego dalszy rozwój był związany z rolą Halifaksu jako głównego portu i ośrodka wojskowego (w tym marynarki) w Kanadzie, ponieważ posiada jeden z najprzystępniejszych naturalnych portów na świecie[5].

W 1832 dokonano delimitacji granic miasta (town) i półwyspu Halifax, w 1841 otrzymało ono status city, który utraciło 1 kwietnia 1996 w wyniku utworzenia regional municipality Halifax[6].

W mieście we wrześniu 1751 Bartholomew Green uruchomił pierwszą na obszarze współczesnej Kanady oficynę drukarską, w której po jego śmierci John Bushell rozpoczął drukowanie gazety „The Halifax Gazette”[7]. W roku 1847 Andrew Downs uruchomił tam pierwszy ogród zoologiczny w północnej części Ameryki Północnej[8].

W maju 1912 roku spoczęły tam, na trzech cmentarzach, zwłoki wyłowionych ofiar katastrofy RMS Titanica. Jest to jednocześnie największe na świecie miejsce pochówku ofiar tej katastrofy. Pełna lista pasażerów Titanica pochowanych na cmentarzach w Halifax znajduje się na stronie Muzeum Morskiego Atlantyku w Halifaksie[9].

6 grudnia 1917 w zatoce Bedford Basin nastąpiło zderzenie dwóch statków (jeden przewoził materiały wybuchowe) – w wyniku eksplozji zginęło około 1600 osób, a jeszcze więcej zostało rannych; zniszczeniu uległa północna część miasta[10].

14 września 1984 około 80 tysięcy osób wzięło udział w spotkaniu z papieżem Janem Pawłem II. Było to prawdopodobnie największe zgromadzenie ludzi w dotychczasowej historii miasta[11].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Według spisu powszechnego z 1996 obszar miasta (city) to: 79,22 km², a zamieszkiwało wówczas ten obszar 113 910 osób[12].

Polonia[edytuj | edytuj kod]

W Halifaksie w latach 1963–1973 wykładał na Saint Mary’s University nauki ekonomiczne Stanisław Swianiewicz (w 1982 otrzymał tytuł doktora honoris causa tej uczelni)[13]. Drugim Polakiem wykładającym na tym samym uniwersytecie był w latach 1962–2001 historyk Stanisław Bóbr-Tylingo[14].

W 1983 zawiązano w Halifaksie zespół tańca ludowego „Pomorze”[15].

Osoby związane z Halifaksem[edytuj | edytuj kod]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie urodzeni w Halifaksie (Kanada).
 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Halifaksem (Kanada).

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

Na terenie Halifaksu działają szkoły wyższe: Dalhousie University, Saint Mary’s University, University of King’s College, Nova Scotia College of Art and Design (NSCAD University), Mount Saint Vincent University, Atlantic School of Theology i Université Sainte-Anne (kampus w Halifaksie)[16].

Sport[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Halifax [online], Natural Resources Canada / Ressources naturelles Canada – nrcan.gc.ca [dostęp 2021-05-28]; W.B. Hamilton, Halifax, [w:] W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London: University of Toronto Press, 1996, s. 333.
  2. ↑ Halifax [Population centre], Nova Scotia and Nova Scotia [Province] – Census Profile, 2016 Census [online], Statistics Canada / Statistique Canada – statcan.gc.ca [dostęp 2021-05-28]; Halifax [Census metropolitan area], Nova Scotia and Nova Scotia [Province] – Census Profile, 2016 Census [online], Statistics Canada / Statistique Canada – statcan.gc.ca [dostęp 2021-05-29].
  3. ↑ W.B. Hamilton, Chebucto Bay; Chebucto Head, [w:] W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London: University of Toronto Press, 1996, s. 309; W.B. Hamilton, Halifax, [w:] W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London: University of Toronto Press, 1996, s. 333.
  4. ↑ Halifax, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-02].
  5. ↑ W.B. Hamilton, Halifax, [w:] W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London: University of Toronto Press, 1996, s. 332–333.
  6. ↑ An Act to establish the Limits of the Town and Peninsula of Halifax, [w:] The statutes of the Province of Nova Scotia, t. 4, Halifax, N.S. 1835, s. 180–181; W.B. Hamilton, Halifax, [w:] W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London: University of Toronto Press, 1996, s. 333.
  7. ↑ D.F. Chard, Green, Bartholomew, [w:] Dictionary of Canadian Biography, t. 3, Toronto: University of Toronto Press, 1974 [dostęp 2021-05-29].
  8. ↑ Establishment of the Halifax Zoological Garden National Historic Event [online], Parks Canada / Parcs Canada – www.pc.gc.ca [dostęp 2021-05-29].
  9. ↑ http://maritimemuseum.novascotia.ca/sites/default/files/inline/images/victim_list.pdf
  10. ↑ W.B. Hamilton, Halifax, [w:] W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London: University of Toronto Press, 1996, s. 333.
  11. ↑ ALY THOMSON: High-profile concerts make Halifax destination for 'world class entertainment. 2009-07-14. [dostęp 2011-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-08)]. (ang.).
  12. ↑ Halifax, C – Profile of Census Divisions and Subdivisions, 1996 Census [online], Statistics Canada / Statistique Canada – statcan.gc.ca [dostęp 2021-05-28].
  13. ↑ Wydarzenia miesiąca, „Kultura. Szkice. Opowiadania. Sprawozdania”, 7/8 (418/419), 1982, s. 133.
  14. ↑ J.J. Kulczycki, Polish historians in the United States and Canada, „The Polish Review”, 53 (4), 2008, s. 462.
  15. ↑ History [online], Pomorze Polish Dance Ensemble – pomorzedance.com [dostęp 2021-05-29] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-18].
  16. ↑ Universities & College campuses in Halifax [online], Discover Halifax – discoverhalifaxns.com [dostęp 2021-05-29].
  17. ↑ Contact [online], Halifax Mooseheads – halifaxmooseheads.ca [dostęp 2021-05-29].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Halifax_(miejscowość_w_Kanadzie)&oldid=72975616”