Friedrich Wetter – Wikipedia, wolna encyklopedia

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	29 czerwca 1968
Konsekrator	Isidor Markus Emanuel
Współkonsekratorzy	Hermann Volk ; Alfred Kleinermeilert
Konsekrowani biskupi
Ernst Gutting	12 września 1971
Anton Schlembach	16 października 1983
Engelbert Siebler	20 kwietnia 1986
Viktor Josef Dammertz	30 stycznia 1993
Bernhard Hasslberger	29 czerwca 1994
Franz Dietl	7 lutego 1999
Gerhard Ludwig Müller	24 listopada 2002
Współkonsekrowani biskupi
Alois Brems	6 lipca 1968
Wolfgang Bischof	28 lutego 2010
Rupert Stolberg	10 grudnia 2016

Friedrich Wetter
	Kardynał prezbiter
	Pax vobis; Pokój wam
Kraj działania	Niemcy
Data i miejsce urodzenia	20 lutego 1928 ; Landau in der Pfalz
	Arcybiskup Monachium i Fryzyngi
Okres sprawowania	1982–2007
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	10 października 1953
Nominacja biskupia	28 maja 1968
Sakra biskupia	29 czerwca 1968
Kreacja kardynalska	25 maja 1985; Jan Paweł II
Kościół tytularny	Santo Stefano al Monte Celio
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Friedrich Wetter (ur. 20 lutego 1928 w Landau in der Pfalz), niemiecki duchowny katolicki, emerytowany arcybiskup Monachium i Fryzyngi, kardynał.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował na uczelniach niemieckich (Wydział Filozoficzny Św. Jerzego we Frankfurcie, Wydział Teologiczny w Monachium) oraz na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie (gdzie obronił doktorat teologii). Przyjął święcenia kapłańskie 10 października 1953 z rąk kardynała Clemente Micary. Wykładał teologię na kilku uczelniach w Niemczech (m.in. w Moguncji).

W maju 1968 został mianowany biskupem Spiry, sakry biskupiej udzielił mu 29 czerwca 1968 odchodzący zwierzchnik diecezji Isidor Markus Emanuel. Brał udział w sesjach Światowego Synodu Biskupów w Watykanie. 28 października 1982 został promowany na arcybiskupa Monachium i Fryzyngi, a w maju 1985 Jan Paweł II wyniósł go do godności kardynalskiej, nadając tytuł prezbitera Santo Stefano al Monte Celio. W kwietniu 2005 kardynał Wetter uczestniczył w konklawe po śmierci Jana Pawła II.

Kolejny papież Benedykt XVI przyjął w lutym 2007 jego rezygnację z funkcji arcybiskupa Monachium i Fryzyngi (ze względu na osiągnięty wiek emerytalny), powierzając zarazem dalsze kierowanie archidiecezją w charakterze administratora apostolskiego do czasu przejęcia rządów przez następcę. 30 listopada 2007 ogłoszono, że nowym arcybiskupem zostanie Reinhard Marx, który objął archidiecezję 2 lutego 2008. 20 lutego 2008 r. w związku z osiągnięciem osiemdziesiątego roku życia utracił czynne prawo wyboru papieża w przyszłych konklawe.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 2020 w Landau in der Pfalz, rodzinnym mieście kardynała, jeden z placów nazwano jego imieniem (Kardinal-Wetter-Platz)^[1].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ DiözeseD. Speyer DiözeseD., Bischöfliches OrdinariatB.O. Speyer Bischöfliches OrdinariatB.O., Landau benennt Platz nach Kardinal Friedrich Wetter [online], www.bistum-speyer.de [dostęp 2023-03-31] (niem.).

[1] DiözeseD. Speyer DiözeseD., Bischöfliches OrdinariatB.O. Speyer Bischöfliches OrdinariatB.O., Landau benennt Platz nach Kardinal Friedrich Wetter [online], www.bistum-speyer.de [dostęp 2023-03-31] (niem.).

[1]

Biskupi Fryzyngi	Św. Korbinian (723-730) Erembert z Fryzyngi (739-747) Józef z Werony (747-764) Arbeo z Fryzyngi (764-783) Atto (biskup Fryzyngi) (784-810) Hitto (biskup Fryzyngi) (811-834) Erchambert (biskup Fryzyngi) (835-854) Anno (biskup Fryzyngi) (855–875) Arnold (biskup Fryzyngi) (875-883) Waldo (biskup Fryzyngi) (883-903) Utto (biskup Fryzyngi) (903-907) Dracholf (biskup Fryzyngi) (907-926) Wolfram (biskup Fryzyngi) (926-937) Lantbert (biskup Fryzyngi) (937-957) Abraham (biskup Fryzyngi) (957-993) Gottschalk (biskup Fryzyngi) (994-1006) Egilbert z Moosburgu (1006-1039) Nitker (biskup Fryzyngi) (1039-1052) Ellenhard (biskup Fryzyngi) (1052-1078) Meginhard (biskup Fryzyngi) (1078-1098) Henryk I z Ebersdorfu (1098-1137) Otto (biskup Fryzyngi) (1138-1158) Albert I (biskup Fryzyngi) (1158-1184) Otto II Berg (1184-1220) Gerold von Waldeck (1220-1230) Konrad I von Tölz und Hohenburg (1230-1258) Konrad II (biskup Fryzyngi) (1258-1279) Fryderyk von Montalban (1279-1282) Emicho Wittelsbach (1283-1311) Gottfried von Hexenagger (1311-1314) Konrad III Sendlinger (1314-1322) Jan I Wulfing (1323-1324) Konrad IV von Klingenberg (1324-1340) Jan II Hake (1340-1349) Albert II Hohenberg (1349-1359) Paweł von Jägerndorf (1359-1377) Leopold von Sturmberg (1377-1381) Bertold von Wehingen (1381-1410) Konrad V. von Hebenstreit (1411-1412) Hermann von Cilli (1412-1421) Nikodemus Skala (1421-1443) Henryk II Schlick (1443-1448) Jan III Grünwalder (1448-1452) Jan IV Tülbeck (1453-1473) Ruppert Wittelsbach (1495-1498) Filip Wittelsbach (1499-1541) Henryk Wittelsbach (1541-1552) Leo Lösch von Hilkertshausen (1552-1559) Moritz Sandizell (1559-1566) Ernest Wittelsbach (1556-1612) Stefan von Seiboldsdorf (1612-1618)
Książęta-Biskupi Fryzyngi	Vitus Adam von Gebeck (1618-1651) Albert Zygmunt Wittelsbach (1652-1685) Józef Klemens Wittelsbach (1685-1694) Jan Franciszek von Kapfing (1695-1727) Jan Teodor Wittelsbach (1727-1763) Klemens Wacław Wettyn (1763-1768) Ludwig Joseph von Welden (1769-1788) Maximilian Prokop (1788-1789) Józef Konrad von Schroffenberg (1789-1803) Józef Jakub von Heckenstaller (1803-1818)
Arcybiskupi Monachium i Fryzyngi	Lotar Anselm von Gebsattel (1818-1846) Karol August von Reisach (1846-1856) Gregor Leonhard Andreas von Scherr (1856-1877) Antonius von Steichele (1878-1889) Antonius von Toma (1889-1897) Franz Joseph von Stein (1897-1909) Franziskus von Bettinger (1909-1917) Michael von Faulhaber (1917-1952) Joseph Wendel (1952-1960) Julius Döpfner (1961-1976) Joseph Ratzinger (1977-1982) Friedrich Wetter (1982-2007) Reinhard Marx (2008-)

Kardynałowie do XX wieku	Theodwin (1133) Konrad von Wittelsbach (1165) Konrad von Urach (1219) Oliver von Paderborn (1225) Peter von Schaumberg (1439) Mikołaj z Kuzy (1448) Melchior von Meckau (1503) Matthäus Lang von Wellenburg (1511) Albrecht Hohenzollern (1518) Nikolaus von Schönberg (1535) Otto von Waldburg (1544) Johann Gropper (1555) Markus Sitticus von Hohenems (1561) Filip Wilhelm Wittelsbach (1596) Fryderyk z Hesji (1652) Bernard Gustaw z Badenii-Durlach (1671) Jan Teodor Wittelsbach (1743) Franz Konrad von Rodt (1756) Franz Christoph von Hutten (1761) Melchior von Diepenbrock (1850) Johannes von Geissel (1850) Gustav Adolf von Hohenlohe-Schillingsfürst (1866) Joseph Hergenröther (1879) Paulus Melchers (1885) Georg Kopp (1893) Philipp Krementz (1893) Andreas Steinhuber (1893)
Zmarli kardynałowie (XX-XXI wiek)	Anton Fischer (1903) Felix von Hartmann (1914) Franziskus von Bettinger (1914) Adolf Bertram (1916) Michael von Faulhaber (1921) Karl Joseph Schulte (1921) Franziskus Ehrle (1922) Joseph Frings (1946) Clemens August von Galen (1946) Konrad von Preysing (1946) Joseph Wendel (1953) Julius Döpfner (1958) Augustin Bea (1959) Lorenz Jäger (1965) Alfred Bengsch (1967) Joseph Höffner (1969) Hermann Volk (1973) Joseph Schröffer (1976) Joachim Meisner (1983) Paul Augustin Mayer (1985) Franz Hengsbach (1988) Georg Sterzinsky (1991) Alois Grillmeier (1994) Johannes Joachim Degenhardt (2001) Karl Lehmann (2001) Leo Scheffczyk (2001) Paul Josef Cordes (2007) Karl Josef Becker (2012) Karl-Josef Rauber (2015)
Zmarli byli kardynałowie	Joseph Ratzinger (1977); wybrany na papieża w 2005
Żyjący kardynałowie bez uprawnień elektorskich	Friedrich Wetter (1985) Walter Kasper (2001) Walter Brandmüller (2010)
Żyjący kardynałowie elektorzy	Reinhard Marx (2010) Rainer Woelki (2012) Gerhard Ludwig Müller (2014)