Feliks Michał Wygrzywalski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Feliks Michał Wygrzywalski

Feliks Michał Wygrzywalski, autoportret
Data i miejsce urodzenia	20 listopada 1875 Przemyśl
Data i miejsce śmierci	5 września 1944 Rzeszów
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	Malarstwo
Multimedia w Wikimedia Commons

Feliks Michał Wygrzywalski (ur. 20 listopada 1875 w Przemyślu, zm. 5 września 1944 w Rzeszowie) – polski malarz. Jego syn, Feliks Kazimierz Wygrzywalski, był również malarzem.

Feliks Michał Wygrzywalski dzięki stypendium Fundacji im. Malinowskiego studiował w latach 1893–1898 na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, a następnie na Académie Julian w Paryżu i we Włoszech. W roku 1900 zamieszkał w Rzymie, gdzie poślubił Włoszkę Różę Imassa. W Rzymie zajmował się początkowo kopiowaniem dzieł Caravaggia, Rafaela, Guercina, Velázqueza i Tycjana. Malował też krajobrazy i akty. Dostarczał ilustracje do polskiego tygodnika „Wędrowiec” oraz do czasopism niemieckich i rosyjskich.

W roku 1906 wyjechał do Egiptu, gdzie stworzył wiele obrazów o tematyce orientalnej, zwłaszcza scen haremowych. W roku 1908 powrócił do Lwowa, gdzie otrzymał zlecenie na dekorację ścian lwowskiej Izby Przemysłowo–Handlowej. Zajął się też scenografią teatralną. W czasie I wojny światowej przebywał na terenie Rosji. W Rostowie nad Donem został profesorem rysunku. Do Lwowa powrócił w roku 1918. Uczestniczył w wielu wystawach malarstwa, w roku 1932 odbyła się jego wystawa indywidualna w lwowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych. Na zlecenie uzdrowiska w Krynicy wykonał cykl czternastu obrazów dla sanatorium Lwigród, poświęconych historii tańca. Był twórcą konserwatywnym, nie uległ wpływom kierunków awangardowych końca XIX i początku XX wieku. Posiadał we Lwowie swój Salon Sztuki, który mieścił się przy ul. Akademickiej 23 i nosił nazwę „Kunstaustellung” (pol. Wystawa Sztuki).

W „Kunstaustellung” wystawiał i sprzedawał swe obrazy nie tylko Feliks Michał Wygrzywalski, lecz także inni artyści. Sprzedawane tam były obrazy pozostawione w komisie przez osoby postronne. Ówczesne ciężkie warunki bytu zmuszały wielu do wyzbywania się nawet dzieł sztuki, aby zdobyć pieniądze na życie.

W lipcu 1944 wyjechał ze Lwowa w ucieczce przed Armią Czerwoną. Ewakuował się na zachód pozostawiając cały swój majątek we Lwowie. Podróż odbył na furmance z której spadł doznając kontuzji (co w opinii krewnych i znajomych miało być przyczyną jego śmierci). Zatrzymał się w Rzeszowie - mieszkał i malował w kamienicy przy ul. Grunwaldzkiej 6. Tam nie przeżył doznanego wylewu krwi do mózgu.

Został pochowany 7 września 1944 roku na cmentarzu Rzeszów-Pobitno (Dzielnica IX, Rząd 6 Grób 11). Pochówku dokonał ks. Karol Jendyk z kościoła farnego w Rzeszowie. Na przełomie lat 70 i 80 XX w. na jego grobie (i kilku sąsiednich) wybudowano grobowiec innej rodzinny, jego mogiła nie istnieje.

Prace Feliksa Michała Wygrzywalskiego znajdują się między innymi w zbiorach: Muzeum Narodowego w Warszawie^[1], Muzeum Narodowego w Krakowie^[2], Muzeum Narodowego we Wrocławiu^[3], Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku^[4], Muzeum Narodowego w Szczecinie^[5], Lwowskiej Galerii Sztuki^[6] i w zbiorach prywatnych. Na rynku antykwarycznym jest cenionym marynistą^[7] oraz twórcą śródziemnomorskich i orientalnych^[8] scen rodzajowych. Były organizowane wystawy czasowe prac Feliksa Michała Wygrzywalskiego pochodzące przede wszystkim z kolekcji prywatnych. W 2012 r. Muzeum Miasta Łódź zorganizowało wystawę Między Capri a Lwowem – malarskie podróże Feliksa Michała Wygrzywalskiego^[9] W 2013 r. odbyła się wystawa Nad ciepłym morzem. Feliks Michał Wygrzywalski zorganizowana przez Centralne Muzeum Morskie w Gdańsku z cyklu Polscy artyści o morzu^[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Obrazy na portalu artinfo.pl
• Akt na skałach nadmorskich 1922
• Pejzaż. artbiznes.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-13)].