Edmund Gryglewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Edmund Leon Gryglewicz
Data i miejsce urodzenia

6 grudnia 1906
Racibórz

Data i miejsce śmierci

6 sierpnia 1971
Katowice

Zawód, zajęcie

lekarz

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1950–1986)

Edmund Leon Gryglewicz (ur. 6 grudnia 1906 w Raciborzu, zm. 6 sierpnia 1971 w Katowicach[1]) – lekarz medycyny pracy, zasłużony dla rozwoju opieki nad pracownikami branży hutniczej na Górnym Śląsku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Leona i Praksedy z domu Szmyt[2]. W wieku 15 lat wziął udział w III powstaniu śląskim, a po 1922 wraz z rodziną przeprowadził się do Dębu[3] (obecnie dzielnica Katowic)[1]. Gimnazjum ukończył w 1925[2].

Podjął studia medyczne w Poznaniu, tam też uzyskał dyplom lekarski (1934)[1]. W roku akademickim 1929/1939 był prezesem korporacji akademickiej „Silesia” na Uniwersytecie Poznańskim[4]. Od 1937 pracował w szpitalu hutniczym spółki „Giesche” przy ówczesnej ul. Podgórnej (dziś ul. J. Korczaka) w Szopienicach (jako ordynator Oddziału Chorób Wewnętrznych)[1][5]. Jednocześnie pełnił funkcję lekarza zakładowego hut spółki „Giesche”. W 1946 doktoryzował się we Wrocławiu (dysertacja pt. Zagadnienie ołowicy w Zjednoczonych Zakładach Metali Nieżelaznych z punktu wiedzenia lekarza przemysłowego)[1]. Po wojnie nadal zajmował się medycyną pracy w szopienickich zakładach hutniczych (znacjonalizowanych) i pracował w tym samym szpitalu (przekształconym w szpital miejski). Działał w Komisji Zdrowia MRN w Szopienicach oraz w radzie lekarskiej przy Centralnym Zarządzie Przemysłu Hutniczego w Katowicach[1].

Dzięki jego staraniom w Szopienicach powstały przyzakładowe laboratoria toksykologiczne, pierwsze w województwie sanatorium dzienne. Z jego inicjatywy utworzono zakład leczniczo-zapobiegawczy. Zajmował się problemem ołowicy wśród mieszkańców Szopienic oraz poprawą bezpieczeństwa pracy w górnośląskim hutnictwie[1]. Współpracowała z nim Jolanta Wadowska-Król[6].

Hobbystycznie interesował się malarstwem i fotografią[2].

Zmarł w 1971 na nowotwór[7].

Odznaczenia i upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Nazwa skweru w Katowicach-Szopienicach

Gryglewicza odznaczono Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi oraz Odznaką za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia[2].

W 1994 w Katowicach powstała Fundacja „Pamięć i Pomoc”, działająca na polu opieki geriatrycznej, która nosi imię Edmunda Gryglewicza[1][8].

W 2017 jego imieniem nazwano skwer w Szopienicach, położony w rejonie ul. Bednarskiej, ul. Brynicy i ul. Morawa[9][10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h Michał Bulsa, Edmund Leon Gryglewicz (Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr XLIV/835/17 Rady Miasta Katowice z dnia 22 czerwca 2017 r.).
  2. ↑ a b c d Kim był Edmund Gryglewicz?. szopienice.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-31)]. (pol.) szopienice.org [dostęp 2017-12-31]
  3. ↑ Michał Bulsa, Kim był?... Edmund Leon Gryglewicz, „Miesięcznik Roździeński” 2018, nr 1, s. 7.
  4. ↑ K! Silesia (pol.) archiwumkorporacyjne.pl [dostęp 2017-12-31]
  5. ↑ Górny Śląsk: jak ołów truł dzieci hutników (pol.) rynekzdrowia.pl [dostęp 2017-12-31]
  6. ↑ Michał Bulsa, Patronackie osiedla robotnicze. Tom 1: Górny Śląsk, Łódź 2022, s. 101.
  7. ↑ Co pozostało po hucie w Szopienicach? Życie na bezhuciu (pol.) polityka.pl [dostęp 2017-12-31]
  8. ↑ O Fundacji (pol.) fundacjapip.pl [dostęp 2017-12-31]
  9. ↑ Uchwała nr XLIV/835/17 Rady Miasta Katowice z dnia 22 czerwca 2017 r. w sprawie nadania placowi położonemu na terenie miasta Katowice nazwy "Skwer Edmunda Gryglewicza" (pol.) bip.katowice.eu [dostęp 2017-12-31]
  10. ↑ Zasłużony dla Burowca i Szopienic lekarz będzie miał skwer swojego imienia (pol.) infokatowice.pl [dostęp 2017-12-31]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Edmund_Gryglewicz&oldid=72302724”