Dusicielowate – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dusicielowate
Boidae[1]
Gray, 1825
Ilustracja
Epicrates cenchria cenchria
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Rząd

łuskonośne

Podrząd

węże

Infrarząd

Alethinophidia

Rodzina

dusicielowate

Podrodziny

Dusicielowate, dusiciele (Boidae) – rodzina węży.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Dusiciele posiadają szczątkowy pas miednicowy, bardzo silnie zredukowane kończyny tylne i dobrze rozwinięte płuca. Ich oczy mają pionową źrenicę. Czaszka charakteryzuje się dużą ruchomością kości, zwłaszcza szczęk, co umożliwia szerokie otwieranie paszczy. Kości są połączone długimi ścięgnami[2].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Systematyka zgodna z ITIS[edytuj | edytuj kod]

Obecnie rodzina ta nie jest dzielona na podrodziny i zaliczane są do niej tylko gatunki z dawnej podrodziny Boinae. Gatunki z podrodziny Erycinae (Bonaparte, 1831) są obecnie zaliczane do dwóch odrębnych rodzin (Charinidae Gray, 1849 oraz Erycidae Bonaparte, 1831); dodatkowo z dusicielowatych zostały wydzielone odrębne rodziny Calabariidae Gray (1858), Candoiidae Pyron, Reynolds i Burbrink (2014) oraz Sanziniidae Romer (1956)[1][3]

Aktualna systematyka rodziny dusicielowatych:

Tradycyjna systematyka[edytuj | edytuj kod]

Tradycyjnie do tej rodziny zaliczano 5 podrodzin obejmujących ponad 20 rodzajów węży:

Inne systematyki[edytuj | edytuj kod]

W nowszych klasyfikacjach podrodziny Pythoninae, Bolyeriinae i Loxoceminae często podnosi się do rangi rodzin, tym samym wyłączając je z rodziny Boidae[4][5][6]; z drugiej strony do dusicielowatych mogą należeć rodzaje Ungaliophis i Exiliboa, dawniej uznawane za przedstawicieli rodziny boaszkowatych[5][6]. Dokładna pozycja systematyczna tych taksonów pozostaje przedmiotem sporu wśród herpetologów.

Systematyka według The Reptile Database[7]:

W klasyfikacji dusicielowatych przyjętej przez Pyrona, Reynoldsa i Burbrinka (2014) do rodziny Boidae zaliczane są tylko rodzaje Boa, Corallus, Eunectes, Epicrates i wydzielony z rodzaju Epicrates rodzaj Chilabothrus. W klasyfikacji przyjętej przez autorów podrodzina Erycinae jest podnoszona do rangi odrębnej rodziny Erycidae, rodzaje Exiliboa i Ungaliophis są przenoszone wraz z rodzajami Charina i Lichanura do osobnej rodziny Charinidae, rodzaje Acrantophis i Sanzinia są zaliczane do odrębnej rodziny Sanziniidae, zaś rodzaje Calabaria i Candoia są zaliczane do własnych, monotypowych rodzin – odpowiednio Calabariidae i Candoiidae[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Boidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Podrząd:Węże Serpentes w: W.Zamachowski, A.Zyśk Strunowce Chordata, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków, 1997 ISBN 83-86841-92-3
  3. Alethinophidia, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2018-01-05] (ang.).
  4. Mikko's Phylogeny Archive – Macrostomata
  5. a b Joseph B. Slowinski i Robin Lawson (2002) "Snake phylogeny: evidence from nuclear and mitochondrial genes" Molecular Phylogenetics and Evolution 24: 194–202.
  6. a b Nicolas Vidal, Anne-Sophie Delmas i S. Blair Hedges: "The higher-level relationships of alethinophidian snakes inferred from seven nuclear and mitochondrial genes". W: R.W. Henderson, R. Powell (red.) Biology of the Boas and Pythons. Eagle Montain, Utah: Eagle Mountain Publishing, 2007, ss. 27–33.
  7. P. Uetz: Higher Taxa in Extant Reptiles. The Reptile Database. [dostęp 2019-03-08]. (ang.).
  8. Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 396. ISBN 83-01-14344-4.
  9. R. Alexander Pyron, R. Graham Reynolds i Frank T. Burbrink. A Taxonomic Revision of Boas (Serpentes: Boidae). „Zootaxa”. 3846 (2), s. 249–260, 2014. DOI: 10.11646/zootaxa.3846.2.5. (ang.).