Dilarə Əliyeva – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dilarə Əliyeva
Data i miejsce urodzenia

14 grudnia 1929
Tbilisi

Data śmierci

19 kwietnia 1991

Zawód, zajęcie

filolożka, tłumaczka i działaczka na rzecz praw kobiet

Dilarə Ələkbər qızı Əliyeva (ur. 14 grudnia 1929 w Tbilisi, zm. 19 kwietnia 1991 w Balakənie w rejonie Qax) – azerska filolożka, tłumaczka i działaczka na rzecz praw kobiet, w latach 1990–1991 członkini azerskiego Zgromadzenia Narodowego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w rodzinie kowala. Uczyła się w szkole azerskojęzycznej w Tbilisi. Następnie w latach 1945–1950 studiowała orientalistykę na Bakijskim Uniwersytecie Państwowym[1]. Po uzyskaniu tytułu licencjuszki zaczęła studia magisterskie w Instytucie Języka i Literatury Nizami Azerbejdżańskiej Akademii Nauk, skąd przeszła do Instytutu Literatury Rustaveli Gruzińskiej Akademii Nauk. W 1954 obroniła pracą doktorską na temat azerbejdżańsko-gruzińskich kontaktów w literaturze XIX w.[2] W latach 1959–1972 kierowała katedrą literatury starożytnej i średniowiecznej Azerbejdżańskiej Akademii Nauk. W latach 1972–1979 pracowała Instytucie Literatury im. Nizamiego w Azerbejdżańskiej Akademii Nauk. Badała dziedzictwo średniowiecznego poety Nizamiego oraz kontakty historyczne i porównania między literaturą azerską i gruzińską. W latach 1979–1986 była starszą pracownicą naukową w Zakładzie Studiów Regulacyjnych. W 1986 została zatrudniona jako pracownica naukowa w Zakładzie Stosunków Literackich[1].

Od 1960 należała do Związku Pisarzy Azerbejdżanu. Od 1988 należała do Ludowego Frontu Azerbejdżanu, została jednym z jego kierowników. Założyła Azerbejdżańskie Stowarzyszenie Ochrony Praw Kobiet[3]. W 1980 została Honorową Pracownicą Kultury Gruzji[1].

Zginęła w wypadku samochodowym. Została pochowana w Baku[1].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Jej imieniem nazwano ulicę w Baku[4]. Na ścianie jej domu zamieszczono tablicę pamiątkową[3]. Jej imię nosi Azerbejdżańskie Stowarzyszenie Ochrony Praw Kobiet, które założyła[5].

Prace[edytuj | edytuj kod]

Oryginalne[edytuj | edytuj kod]

  • Azərbaycan-gürcü ədəbi əlaqələri tarixindən (Z dziejów azersko-gruzińskich stosunków literackich), Baku 1958.
  • Ürəkbir, diləkbir (Jedno serce, jedno życzenie), Baku 1981[2].

Tłumaczenia na azerski[edytuj | edytuj kod]

  • Qardaşlar (Bracia), opowiadania, Baku 1972.
  • Bir gecənin sevinci (Radość nocy), opowiadania, Baku 1977.
  • Arçil Sulakauri, Aşağı-yuxarı, opowieści, Baku 1978.
  • Szota Rustaweli, Pələng dərisi geymiş pəhləvan (Rycerz w tygrysiej skórze), Baku 1978.
  • Micheil Dżawachiszwili, Torpaq çəki, Baku 1980.
  • Ilia Czawczawadze, Dilənçinin hekayəti (Historia żebraka), Baku 1987.
  • Kür Xəzərə qovuşur (Kura dołącza do Caspiana), wybór tekstów z gruzińskiej literatury, Baku 1988[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Dilarə Əliyeva [online], web.archive.org, 4 marca 2016 [dostęp 2022-01-20] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  2. a b Dilara Aliyeva - Azerbaijan [online], www.azerbaijans.com [dostęp 2022-01-20].
  3. a b Bu məşhurlarımız yol terroruna qurban gedib - Adlar [online].
  4. Old street and square names in Baku [online].
  5. The formation of the Azerbaijan Co-ordination Committee for 16 Days of Activism Against Gender Violence and a multimedia campaign [online], web.archive.org, 20 marca 2007 [dostęp 2022-01-20] [zarchiwizowane z adresu 2007-03-20].