French
DeutschCzesław Szyndler – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
 pułkownik uzbrojenia | |
| Data i miejsce urodzenia | 6 czerwca 1892 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 16 kwietnia 1950 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | od 1914 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | Wytwórnia Amunicji nr 2 |
| Stanowiska | kierownik wytwórni |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
.jpg){kind=small} | |
| Odznaczenia | |
       | |
Czesław Szyndler ps. „Czech”[1] (ur. 6 czerwca 1892 w Warszawie, zm. 16 kwietnia 1950 w Londynie) – pułkownik uzbrojenia Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, inżynier, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 6 czerwca 1892 w Warszawie, w rodzinie Eustachego i Stefanii z Drozdowskich[2][1].
W latach 1907–1911 działał w Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”, a następnie w Związku Strzeleckim, w którym ukończył kurs oficerski[2]. W 1911 rozpoczął studia na Wydziale Górnictwa Naftowego Politechniki Lwowskiej[2] i został członkiem zwyczajnym Bratniej Pomocy[3].
6 sierpnia 1914 wstąpił do oddziałów strzeleckich, po czym został przydzielony do 2 pułku piechoty Legionów Polskich na stanowisko komendanta plutonu w 3. kompanii[2]. 29 września tego roku został mianowany chorążym piechoty, a 20 października awansowany na podporucznika piechoty[4]. Po bitwie pod Mołotkowem (29 października 1914) objął komendę nad 3. kompanią[2]. 20 maja 1915 został mianowany komendantem plutonu w X randze[5] (porucznikiem piechoty z dniem 26 maja 1915[4]). W czerwcu tego roku ranny w nogę podczas działań w Besarabii, leczył się w Szpitalu Rezerwowym nr 1 w Wiedniu, a następnie do 30 sierpnia 1915 w Szpitalu Garnizonowym nr 15 w Krakowie[6][7]. Po rekonwalescencji służył przez krótki czas w 2. kompanii uzupełniającej oraz w c. k. Komendzie II Brygady Legionów Polskich[2]. 15 grudnia 1915 komendant Legionów Polskich gen. Karol Durski-Trzaska mianował go komendantem kompanii w X randze[8]. 1 listopada 1916 został awansowany na kapitana piechoty[4]. Do 10 listopada 1917 kontynuował służbę w 2 pp[2]. 29 kwietnia 1917 został wymieniony w spisie oficerów, podoficerów i żołnierzy skierowanych na 2. Kurs Wyszkolenia[2]. Po 10 listopada 1917 służył w Polskiej Sile Zbrojnej[2]. 15 października 1918 Rada Regencyjna zatwierdziła jego awans na majora[9]. W tym samym miesiącu, w Ostrowi Łomżyńskiej, był komendantem legionistów uwolnionych z obozu internowania w Szczypiornie, a w listopadzie komendantem dwóch kursów wyszkolenia złożonych z tych legionistów[10]. Później był dowódcą III batalionu 2 pułku piechoty Polskiej Siły Zbrojnej w Cytadeli Warszawskiej[11]. 10 grudnia 1918 zastąpił kapitana Stanisława Parczyńskiego ps. „Młot” na stanowisku komendanta Obozu Szkolnego w Jabłonnie[12].
11 czerwca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu podpułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii gen. Hallera. Pełnił wówczas służbę w 46 pułku piechoty na stanowisku dowódcy batalionu zapasowego[13]. 30 kwietnia 1921 został przeniesiony do 52 pułku piechoty na stanowisko dowódcy batalionu zapasowego[14][15]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 5. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 52 pp[16]. Później został przeniesiony do 54 pułku piechoty w Tarnopolu i odkomenderowany na Politechnikę Warszawską celem ukończenia studiów[17][18]. Uzyskał dyplom inżyniera na Wydziale Chemii Politechniki Warszawskiej[2].
Następnie został przeniesiony do korpusu oficerów uzbrojenia i przydzielony do Inspekcji Technicznej Uzbrojenia na stanowisku inspektora amunicji[19][1]. W 1926 był dwa razy karany dyscyplinarnie przez komendanta miasta Warszawy (siedmioma dniami aresztu domowego za niewykonanie rozkazu Komendy Miasta i trzema dniami aresztu domowego za nieznajomość przepisów dyscyplinarnych)[20]. Z dniem 1 października 1930 został przeniesiony do Wojskowego Instytutu Przeciwgazowego w Warszawie na stanowisko zastępcy kierownika instytutu[21][22]. 29 stycznia 1932 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1932 stopień pułkownika w korpusie oficerów uzbrojenia i 1. lokatą[23][24]. W grudniu 1932 został przeniesiony do Departamentu Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko inspektora[25]. Później został przeniesiony do Wytwórni Amunicji nr 2 w Rembertowie na stanowisko kierownika wytwórni[26]. Był członkiem Związku Legionistów Polskich, referentem organizacyjnym Komendy Koła 2 pułku piechoty Legionów i komendantem oddziału tegoż koła w Warszawie[27]. W 1933 był wiceprezesem Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej[28]. W czasie kampanii wrześniowej 1939 ewakuował się do Rumunii[29].
Zmarł 16 kwietnia 1950 w Londynie[2]. Został pochowany na St Mary's Catholic Cemetery w dzielnicy Kensal Green[30]. W tym samym grobie została pochowana Maria Dioniza Szyndler z Głowackich (1901–1978)[30]. Miał troje dzieci: Marię (ur. 20 lutego 1920), Jerzego (ur. 19 czerwca 1921) i Teresę (ur. 21 sierpnia 1926)[31].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6972 – 17 maja 1922[32][33][34]
- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[35][36][1][37]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[38][24][39]
- Złoty Krzyż Zasługi[24][40][41]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[42]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[42]
- pruski Krzyż Żelazny 2. klasy – 12 maja 1917[43]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-15]..
- ↑ a b c d e f g h i j k Żołnierze Niepodległości : Szyndler Czesław Mieczysław, ps. „Czech”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-08-15].
- ↑ Sprawozdanie 1911 ↓, s. 19.
- ↑ a b c Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 5.
- ↑ Rozkaz Nr 129. „Goniec Polowy Legionów : Dziennik rozporzadzeń Komendy Legionów Polskich”. 4, s. 2, 1915-05-29. Piotrków..
- ↑ II Lista strat 1915 ↓, s. 31.
- ↑ III Lista strat 1915 ↓, s. 31.
- ↑ Rozkaz Nr 178. „Goniec Polowy Legionów : Dziennik rozporzadzeń Komendy Legionów Polskich”. 12, s. 2, 1916-01-15. Lwów..
- ↑ Dz. Rozp. Kom. Wojsk. Nr 1 z 28 października 1918, s. 4.
- ↑ Waliś 2017 ↓, s. 210, 309.
- ↑ Szczepański 2020 ↓, s. 143.
- ↑ Szczepański 2020 ↓, s. 143, 145.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 23 czerwca 1920, s. 501.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 21 maja 1921, s. 971.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 165.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 228.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 278, 399.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 254, 342.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓.
- ↑ Wykaz oficerów sztabowych broni i służb w stopniach pułkowników i podpułkowników ze starszeństwem 1919r., 1923r., 1924r.. [w:] sygn. 701/1/121, s. 483 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce. [dostęp 2022-08-17].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930, s. 302.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 295, 848.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 30 stycznia 1932, s. 97.
- ↑ a b c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 352.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 426.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 885.
- ↑ Sprawozdanie 1938 ↓, s. 90, 91.
- ↑ Dziesięciolecie Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej 1923–1933. Chrystian Mieczysław Kretowicz (red.) Zenon Wyrzykowski (red.). Warszawa: 1933, s. 16..
- ↑ Józef Sarnecki: Sprawozdanie. [w:] B.I.12d, s. 166, 167 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, styczeń 1940. [dostęp 2022-08-17].
- ↑ a b The Polish Heritage Society UK Ltd. : Honours : Polish Graves in North, West & South London cemeteries and churches. The Polish Heritage Society UK Ltd.. [dostęp 2022-08-16]..
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 26 stycznia 1923, s. 68.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-15]..
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 362.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-15]..
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 295.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-15]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-15]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-15]..
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ Verzeichnis űber jene Angehörigen der Polnischen Legion welche mit dem preuß. Eisernen Kreuz 2. Klasse ausgezichnet wurden. [w:] sygn. I.120.1.383, s. 23, 24 [on-line]. Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2022-08-15].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Szyndler Czesław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.76-7299 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-31].
- L. Sprawozdanie roczne Wydziału Towarzystwa Bratniej Pomocy słuchaczów Politechniki we Lwowie za rok administracyjny 1910/1911. Lwów: Nakładem Towarzystwa, 1911.
- Lista strat Legionu Polskiego od 1 maja do 1 lipca 1915. Piotrków: Centralny Oddział Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1915-08-01.
- Lista strat Legionu Polskiego od lipca do października 1915. Piotrków: Centralny Oddział Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1915-10-01.
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Sprawozdanie Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich. Warszawa: Związek Legionistów Polskich, czerwiec 1938.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Jacek Emil Szczepański: Peowiacy i ich losy (Jabłonna, Chotomów, Krubin, Wieliszew). Warszawa: Wydawnictwo Muzeum Niepodległości, 2020. ISBN 978-83-66640-00-9.
- Materiały źródłowe do dziejów legionistów internowanych w Szczypiornie w 1917 roku. Grzegorz Waliś (oprac.). Kalisz: Archiwum Państwowe w Kaliszu, 2017. ISBN 978-83-938559-8-8.