Czarnobylska Elektrownia Jądrowa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Czarnobylska Elektrownia Jądrowa
Чорнобильська атомна електростанція
Czornobylśka atomna ełektrostancija
Ilustracja
Reaktory nr 3 i 4
Państwo

 Ukraina

Obwód

 kijowski

Status

w stanie likwidacji

Liczba bloków energetycznych

4

Zajmowana pow.

4,8 km²

Moce
Łączna moc:
- elektr. netto

3515 (do 26.04.1986) MW

- elektryczna brutto

3 × 1000, 1 × 800 (do 26.04.1986) MW

- moc termiczna

4 × 3200 MW

Roczna prod. elektr.

0 TWh

Źródła energii
Źródła energii:
- główne

Uran

Kluczowe daty
Rozpoczęcie budowy

15 sierpnia 1972

Włączenie do sieci

26 września 1977

Trwałe wyłączenie

15 grudnia 2000

Położenie na mapie Kijowa i obwodu kijowskiego
Mapa konturowa Kijowa i obwodu kijowskiego, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Czarnobylska Elektrownia Jądrowa”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, u góry znajduje się punkt z opisem „Czarnobylska Elektrownia Jądrowa”
51,38955°N 30,09915°E/51,389553 30,099147
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Czarnobylska Elektrownia Jądrowa[1] (ukr.  Чорнобильська атомна електростанція, Czornobylśka atomna ełektrostancija) – elektrownia jądrowa (zasilana materiałami rozszczepialnymi) na terenie Ukrainy. Leży 4 km od opuszczonego miasta Prypeć, 18 km od Czarnobyla i 110 km od Kijowa.

Lokalizację elektrowni wybrano u schyłku 1966 r, w bezpośredniej bliskości wioski Kopaczi[2]. W 1972 r. rozpoczęto wylewanie fundamentów pod pierwszy blok[3].

W skład elektrowni wchodziły:

  • reaktor nr 1 – oddany do eksploatacji 26 września 1977 (najstarszy). 1 września 1982 doszło tam do drobnego wypadku i ulotnienia się nieznacznych skażeń z kilku uszkodzonych jednostek paliwowych; został naprawiony i uruchomiony ponownie. Ostatecznie został wyłączony 30 listopada 1996[4].
  • reaktor nr 2 – uruchomiony 21 grudnia 1978, zamknięty 11 października 1991. Decyzja zamknięcia nastąpiła po pożarze turbiny prądotwórczej (nie było jednak zagrożenia skażeniem).
  • reaktor nr 3 – uruchomiony 3 grudnia 1981, zamknięty 15 grudnia 2000.
  • reaktor nr 4 – oddany do eksploatacji 21 grudnia 1983. 26 kwietnia 1986 doszło w nim do wybuchu o charakterze chemicznym.

Planowano również uruchomienie budowanych reaktorów nr 5 i 6, jednak po katastrofie budowę przerwano (docelowo elektrownia miała składać się z sześciu reaktorów)[5] i miała być największym tego typu obiektem na świecie.

Nr bloku Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 Blok 5 Blok 6
Typ RBMK RBMK RBMK RBMK RBMK RBMK
Model RBMK-1000 RBMK-1000 RBMK-1000 RBMK-1000 RBMK-1000 RBMK-1000
Status wyłączony wyłączony wyłączony zniszczony budowa przerwana budowa przerwana
Data włączenia do sieci 1977 1978 1981 1983 n.d. n.d.
Data trwałego wyłączenia 1996 1991 2000 1986 n.d. n.d.
Moc elektryczna brutto 1000 MW 1000 MW 1000 MW 1000 MW n.d. n.d.
Moc termiczna 3200 MW 3200 MW 3200 MW 3200 MW n.d. n.d.

W grudniu 1995 Ukraina pod presją państw zachodnich i organizacji międzynarodowych podpisała w Ottawie memorandum, w którym zobowiązała się zamknąć elektrownię do końca 2000 roku. W zamian państwa tzw. wielkiej siódemki zobowiązały się przeznaczyć pomoc finansową na wyłączenie z eksploatacji elektrowni oraz wspierać Ukrainę w procesie modernizacji sektora energetycznego. Mimo oporu wielu ukraińskich parlamentarzystów i personelu elektrowni, a także osobistej niechęci prezydenta Łeonida Kuczmy, 15 grudnia 2000 nastąpiło zamknięcie ostatniego reaktora[6].

Pomimo zamknięcia elektrowni reaktory z paliwem jądrowym pozostawały wciąż aktywne, nasilił się problem przechowywania wypalonego paliwa jądrowego i zabezpieczenia poszczególnych obiektów. Elektrownia w Czarnobylu była głównym źródłem dochodów miejskiego budżetu Sławutycza (miasta-następcy ewakuowanej w 1986 r. Prypeci), a jej zamknięcie doprowadziło do pojawienia się szeregu problemów w sferze socjalnej i ekonomicznej miasta[6].

Obecnie elektrownia w Czarnobylu jest wyłączona z eksploatacji. Dostęp do bloków energetycznych elektrowni w Czarnobylu mają tylko pracownicy całą dobę czuwający nad wygaszonymi już reaktorami oraz okazjonalnie delegacje naukowe i niektóre specjalne wycieczki[7].

29 listopada 2016 roku wstępnie ukończono budowę nowego sarkofagu (Nowa Bezpieczna Powłoka, także: Arka), który nasunięto na uszkodzony reaktor[8]. Finalnie Arkę oddano do użytku 10 lipca 2019 roku[9].

24 lutego 2022 roku w trakcie inwazji Rosji na Ukrainę, elektrownia została przejęta przez wojska rosyjskie, a jej pracownicy zostali w niej uwięzieni[10][11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Czarnobylska Elektrownia Jądrowa, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2015-08-27].
  2. ↑ Plokhy s. 52, 53.
  3. ↑ Plokhy s. 54.
  4. ↑ Chronology – Website of the City of Pripyat – Chernobyl disaster, news, articles, media. [dostęp 2015-12-21].
  5. ↑ Czarnobyl – w cieniu reaktora, film dokumentalny, 2008, Discovery Historia.
  6. ↑ a b Paweł Sekuła. Ekonomia i polityka na Ukrainie po 1991 roku wobec zagrożeń eksploatacji Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej. „Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka” 2018, nr 2 (XXXI), s. 135–147.
  7. ↑ Krzysztof Wojciech Fornalski. Byłem w Czarnobylu, byłem w Fukuszimie, byłem w Hiroszimie.... „Postępy Techniki Jądrowej”. 58 (Z.4), s. 22–26, 2015. 
  8. ↑ Piotr Andrusieczko. Ważąca 29 tys. ton arka przykryła reaktor w Czarnobylu. „Yes, zrobiliśmy to!”. „wyborcza.pl”, 2016-11-29. [dostęp 2016-12-02]. 
  9. ↑ W Czarnobylu oddano do eksploatacji nową osłonę na zniszczony reaktor [online], www.rmf24.pl [dostęp 2020-04-28] (pol.).
  10. ↑ Przejęcie elektrowni w Czarnobylu. Państwowa Agencja Atomistyki uspokaja [online], www.rmf24.pl [dostęp 2022-02-28] (pol.).
  11. ↑ Rosjanie zajęli elektrownię w Czarnobylu. Podwyższone promieniowanie w pobliżu, sytuacja w Polsce w normie [online], www.gazetaprawna.pl, 25 lutego 2022 [dostęp 2022-02-28] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Czarnobylska_Elektrownia_Jądrowa&oldid=71625544”