French
DeutschChorał luterański – Wikipedia, wolna encyklopedia
Chorał luterański, chorał protestancki – gatunek pieśni kościelnych, wykonywanych od XVI wieku przez wiernych Kościoła luterańskiego w czasie nabożeństw.
W 1524 roku, czyli 7 lat po ogłoszeniu przez Marcina Lutra tez naprawy Kościoła, został wydrukowany zbiór pieśni przeznaczonych dla kościoła ewangelickiego. Tak powstał nowy gatunek zwany chorałem luterańskim[1]. Początkowo miał formę jednogłosową, lecz później ustalił się schemat czterogłosowy z melodią w głosie najwyższym.
Śpiewy te były w czasach reformacji silnym przeciwstawieniem dla skomplikowanych, wielogłosowych i niezrozumiałych dla ogółu śpiewów katolickich z łacińskim tekstem.
Chorał luterański wydawano w kancjonałach.
Chorał luterański odegrał ważną rolę w muzyce baroku – wykorzystali go m.in. J.S. Bach i D. Buxtehude, wprowadzając go jako jeden z głosów w swoich utworach instrumentalnych takich jak : preludium chorałowe, przygrywka chorałowa, wariacje, kantaty[2][1][3].
Cechy chorału luterańskiego[edytuj | edytuj kod]
- Śpiew z towarzyszeniem organów,
- Utwory opracowane na 4 głosy,
- Rytm i melodia nieskomplikowane, oparte na jednakowych wartościach,
- Teksty w językach narodowych,
- Kobiety dopuszczone do udziału w śpiewie,
- Szerokie wykorzystanie skal modalnych
- Śpiewa cały lud, tekst jest zrozumiały, a melodie znane.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Danuta Wójcik: ABC form muzycznych. Musica Iagellonica, 1999, s. 154. ISBN 83-7099-061-5. (pol.).
- ↑ Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968, s. 36. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- ↑ Józef Chomiński, Krystyna Wilkowska-Chomińska: Formy muzyczne. T. I: Małe formy instrumentalne. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983, s. 335. ISBN 83-224-0224-4. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. C. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 155. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).