Ramienicowe – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ramienicowe
Ilustracja
Chara hispida
Systematyka[1]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Gromada

Charophyta

Klasa

ramienicowe

Nazwa systematyczna
Charophyceae Rabenh. 1863: xiv, 282

Ramienicowe (Charophyceae) – gromada glonów, w zależności od ujęcia taksonomicznego monotypowa (równoważna rzędowi Charales) lub obejmująca kilka rzędów (wówczas często równoważna gromadzie Charophyta).

Do ramienicowych w szerokim ujęciu zaliczają się najpospolitsze zielenice słodkowodne, takie jak nitkowata skrętnica (Spirogyra) czy wielokomórkowa, plechowata ramienica (Chara), która porasta dno słodkowodnych zbiorników.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Budowa jednokomórkowa, często kolonijna lub nitkowata, po rozbudowaną wielokomórkową plechę.

U ramienicowych wrzeciono kariokinetyczne nie zanika, podobnie jak u watkowatych, jednakże tworzenie nowej ściany komórki w trakcie podziału zaczyna się w środku wrzeciona i postępuje ku ścianom komórki, a więc podobnie jak u zielenic właściwych - inaczej niż u watkowych.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Bez uwzględnienia form kopalnych[edytuj | edytuj kod]

Systematyka ramienic wzbudza kontrowersje. Ze względu na dużą odmienność od pozostałych glonów i jednocześnie małe zróżnicowanie wewnętrzne, tej samej grupie (temu samemu kladowi) odpowiadać może kilka taksonów o różnej randze – rodzina Characeae, rząd Charales, klasa Charophyceae i gromada Charophyta, które po polsku albo wszystkie określa się jako ramienice, albo różnicuje końcówki – odpowiednio: ramienicowate, ramienicowce, ramienicowe, ramienice[2]. W systemach, w których rząd Charales jest grupą siostrzaną wobec rzędów Klebsormidiales i Zygnematales (oraz kilku innych), takson Charophyceae przestaje być monotypowy. Bywa on ponadto uważany za równorzędny zielenicom (bądź w randze klasy, gdy taksony te nazywane są Charophyceae i Chlorophyceae, bądź w randze gromady, odpowiednio – Charophyta i Chlorophyta) albo też im podrzędny (wówczas Charophyceae należą do Chlorophyta, podobnie jak Chlorophyceae obejmujące wtedy tylko tzw. zielenice właściwe). Ponadto ramienice, zielenice i rośliny telomowe mogą być łączone albo ze względu na podobieństwo morfologiczne (zielenice z ramienicami jako tzw. glony zielone Chlorophytina, a rośliny telomowe są wydzielane osobno), albo ze względu na pokrewieństwo (ramienice z roślinami telomowymi jako Streptophyta lub nawet Charophyta, a reszta zielenic jest wówczas wydzielana odrębnie).

Według systemu przyjętego w serwisie AlgaeBase systematyka ramienicowców przedstawia się następująco[1]:

Natomiast Szweykowscy ramienicowe dzielili następująco[2]:

Systematyka form dzisiejszych i kopalnych[edytuj | edytuj kod]

Zapis kopalny ramienicowych to prawie wyłącznie gyrogonity. Na ich podstawie w obrębie klasy Charophyceae Smith (1938) wyróżnia się trzy rzędy:

  • Moellerinales Lu, Soulié-Märsche & Wang, znane od syluru do permu;
  • Sycidiales Mädler, znane od syluru do karbonu;
  • Charales Lindl., znane od dewonu do dziś[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b M.D. Guiry, G.M. Guiry: Taxonomy Browser, Class: Charophyceae. AlgaeBase. [dostęp 2012-01-17]. (ang.).
  2. a b Ramienicowe. W: Słownik botaniczny. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 1993, s. 763. ISBN 83-214-0140-6. (pol.).
  3. Monique Feist i inni, Treatise on Invertebrate Paleontology, Part B: Protoctista 1, Volume 1: Charophyta, Boulder, Colorado–Lawrence, Kansas: Geological Society of America–University of Kansas, 2005, xvi+170, ISBN 0-8137-3002-3, LCCN 53-12913.