Centrozaur – Wikipedia, wolna encyklopedia

Centrozaur
	Centrosaurus
	Lambe, 1904
	Okres istnienia: 83–70 mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury ptasiomiedniczne
Podrząd	cerapody
Infrarząd	ceratopsy
Rodzina	Ceratopsidae
Podrodzina	Centrosaurinae
Rodzaj	Centrozaur
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Centrozaur (Centrosaurus) – rodzaj dinozaura z grupy ceratopsów.

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Centrosaurus: gr. κεντρον kentron „ostry koniec, kolec”^[1]; σαυρος sauros „jaszczurka”^[2].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Centrozaur miał około 5-6 m długości i ważył około 3,5 t. Posiadał krótkie, krępe kończyny. Na środku czaszki charakterystyczny dla niego pojedynczy róg. Dodatkowo czaszka była zwieńczona mniejszymi rogami ponad oczodołami oraz wzdłuż jej zewnętrznej krawędzi.

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Centrozaur żył pod koniec kredy przed około 83 - 70 milionami lat, na obszarze Ameryki Północnej. Jego szczątki znaleziono w USA i Kanadzie.

Paleobiologia[edytuj | edytuj kod]

Centrozaur, jak inne ceratopsy, żywił się dostępnymi w tamtych czasach roślinami, takimi jak paprocie i rośliny szypułkowe. Centrozaur prowadził stadny tryb życia. Mógł żyć w grupach, liczących nawet setki osobników.

Historia odkryć[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze szczątki centrozaura zostały opisane w 1904 przez Lawrence'a Lambe'a. W roku 2010, w znanej od lat 90. XX wieku brekcji kostnej występującej koło kanadyjskiej miejscowości Hilda, w prowincji Alberta, kanadyjscy paleontolodzy odnaleźli^[3] tysiące fragmentów kości Centrosaurus apertus.

Gatunki[edytuj | edytuj kod]

C. apertus (Lambe, 1904)
C. recurvicornis (Cope 1890)
C. recurvicornis (Olshevsky 1978)
C. brinkmani (Ryan & Russell, 2005)
C. cutleri (Brown 1917)
C. cutleri (Russell 1930)
C. dawsoni (Brown 1914)
C. flexus (Brown 1914)
C. longirostris (Sternberg 1940)
C. nasicornis (Brown 1917)
C. nasicornis (Lull 1933)

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Rekonstrukcja wyglądu
Czaszka centrozaura w muzeum Wiktorii w Melbourne
Odcisk skóry centozaura

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Jaeger 1944 ↓, s. 47.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 203.
↑ Scientists find dino deathbed, signs of carnage. [dostęp 2010-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-22)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

The Horned Dinosaurs (Peter Dodson - Princeton University Press 1996)
Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Archeowieści: Gigantyczne cmentarzysko dinozaurów [dostęp 2011-09-20]
zaurolandia.pl

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=77_47]-1] Jaeger 1944 ↓, s. 47.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=233_203]-2] Jaeger 1944 ↓, s. 203.

[3] Scientists find dino deathbed, signs of carnage. [dostęp 2010-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-22)].

[1]

[2]

[3]

Infrarzędy dinozaurów	ankylozaury ceratopsy ceratozaury ornitopody pachycefalozaury prozauropody stegozaury tetanury zauropody
Era dinozaurów	era mezozoiczna trias wymieranie triasowe jura kreda wymieranie kredowe
Dyscypliny powiązane	biologia paleontologia paleobotanika geologia ewolucja