Caen – Wikipedia, wolna encyklopedia

Caen
	miasto i gmina
	Herb
Państwo	Francja
Region	Normandia
Departament	Calvados
Okręg	Caen
Kod INSEE	14118
Powierzchnia	25,7 km²
Populacja (2020); • liczba ludności	; 107 250
• gęstość	4391 os./km²
Kod pocztowy	14000
	Położenie na mapie Calvados Caen
	Położenie na mapie Francji Caen
	Położenie na mapie Normandii Caen
	49°11′N 0°21′W/49,183333 -0,350000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Caen (^ⓘ) – miasto i gmina w północnej Francji, stolica historycznej Normandii i ośrodek administracyjny regionu Normandia oraz departamentu Calvados.

Według danych na rok 1990 gminę zamieszkiwało 112 846 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 4391 osób/km² (wśród 1815 gmin Dolnej Normandii Caen plasuje się na 1. miejscu pod względem liczby ludności, natomiast pod względem powierzchni na miejscu 56.). W aglomeracji mieszkało około 220 tysięcy osób.

Caen leży nad rzeką Orne, w pobliżu jej ujścia do kanału La Manche. Przemysł samochodowy, elektroniczny, farmaceutyczny, papierniczy i cementowy. W Caen znajduje się port handlowy i rybacki. Jest połączone z La Manche kanałem (fr. Canal de Caen à la mer ). Połączenie promowe z Portsmouth (Wielka Brytania).

Caen jest również starym ośrodkiem naukowym z uniwersytetem (od 1432), politechniką i licznymi instytutami badawczymi.

W mieście znajduje się stacja kolejowa Gare de Caen.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Caen zostało założone w 2. połowie XI wieku przez Wilhelma Zdobywcę jako jego główna rezydencja, z zamkiem i dwoma opactwami – męskim (Abbaye aux Hommes) i żeńskim (Abbaye aux Dames). W Abbaye aux Hommes znajduje się grób Wilhelma Zdobywcy, pochowanego tu w 1087^[2] roku. W czasie wojny stuletniej w 1346 i 1417 zdobyte i splądrowane przez Anglików. W 1450 powróciło do Francji. Rozkwit Caen nastąpił w XVI w. i był związany z francuską penetracją wybrzeży Ameryki i Afryki. Od XVII w. protestanckie, ucierpiało w wyniku wojen religijnych. Później Caen utraciło znaczenie po odwołaniu edyktu nantejskiego w 1685. W okresie rewolucji francuskiej, w latach 1789-1799 ośrodek żyrondystów. W czerwcu i lipcu 1944 roku w mieście i jego okolicach toczyły się zacięte walki wojsk alianckich z Niemcami w ramach Operacji Overlord − Caen zostało ostatecznie zdobyte przez brytyjską 2 Armię. W wyniku działań bojowych zostało zniszczone w około 60% zabudowy miasta.

Ważniejsze zabytki[edytuj | edytuj kod]

opactwo z XI w.: Abbaye aux Hommes, fundacji Wilhelma Zdobywcy
opactwo Abbaye aux Dames, fundacji królowej Matyldy
ruiny zamku (XI, XV w.),
kościół romański Saint-Étienne-le-Vieux (wzmiankowany w 1067 roku, zbud. XI-XIII w.), w 1840 zamknięty, w 1944 uszkodzony)^[3]
kościół gotycki Saint-Pierre (XIII-XIV, XVI w.),
pałace z XVI i XVIII wieku.