French
DeutschBudynek dawnego kolegium jezuickiego w Kłodzku – Wikipedia, wolna encyklopedia
 nr rej. A/4327/1014 z 9.01.1964 | |
 Południowo-zachodnie skrzydło kolegium | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Wojska Polskiego 11 |
| Styl architektoniczny | barok |
| Architekt | |
| Kondygnacje | 3 |
| Rozpoczęcie budowy | 1664 |
| Ukończenie budowy | 1690 |
Położenie na mapie Kłodzka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°26′15″N 16°39′06″E/50,437500 16,651667 | |
Budynek dawnego kolegium jezuickiego w Kłodzku – barokowy gmach położony przy ul. Wojska Polskiego 11, w obrębie starówki, obecnie siedziba liceum ogólnokształcącego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1597 roku do Kłodzka został sprowadzony zakon jezuitów, który rozpoczął w mieście działalność duszpasterską[1]. W październiku tego samego roku zakonnicy uzyskali zgodę papieską na prowadzenie nauki, którą rozpoczęli w budynkach dawnego klasztoru kanoników regularnych na Górze Zamkowej. Obecny obiekt dydaktyczny budowano w latach 1655–1690[2]. Mimo tego, że papież Klemens IV skasował zakon jezuitów bullą „Dominus ac redemptor Noster” w 1773 roku, prowadzili oni swoją działalność w Prusach do śmierci króla Fryderyka II Wielkiego[3]. W 1787 roku zakon rozwiązano, a dobra klasztorne byłego kolegium zlicytowano[4]. W 1800 roku z części dawnego kolegium utworzono męskie gimnazjum. Dziesięć lat później przekształcono je w Królewskie Gimnazjum Katolickie[5].
W roku 1935 przebudowano skrzydło biegnące równolegle z obecną ul. Wojska Polskiego. W trakcie przebudowy parteru przebito podcienia dla pieszych, przebiegające wzdłuż całego skrzydła budynku.
W roku 1945 w budynku utworzono liceum ogólnokształcące i gimnazjum. Obecnie mieści się tam I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Kłodzku.
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 9 stycznia 1964 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków[6].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Projektantem gmachu szkoły w stylu barokowym jest architekt pochodzenia włoskiego Carlo Lurago. Gmach powstał w latach 1665–1690 na planie prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem o powierzchni 600 m². Najwcześniej oddano do użytku skrzydło zachodnie (od strony ulicy Wojska Polskiego), bo już w 1667 roku. Wymiary budowli wynoszą odpowiednio: ok. 49 m długości i ok. 40 m szerokości. Każde skrzydło jest trzykondygnacyjne, po stronie zewnętrznej każde z nich posiada trakt pomieszczeń, a po stronie wewnętrznej (od dziedzińca) zabudowane krużganki. W narożach budynku ulokowano klatki schodowe. Elewacje dziedzińca składają się ze ślepych arkad, rozdzielonych w parterze parami pilastrów, a w wyższych kondygnacjach parami lizen[7]. W budynku znajdował się ryzalitowo wysunięty refektarz[8]. Poza tym budowla mieściła m.in. sale wykładowe, mieszkania personelu, muzeum i salę teatralną[8]. Północną część budynku zajmuje klasztor jezuitów. Wejście od strony placu Kościelnego posiada bogato zdobiony portal, w którym umieszczona jest data zakończenia budowy całego obiektu (1690)[2], a obok drugi, skromniejszy[8].
Do najciekawszych pomieszczeń należy dawny refektarz, zdobiony freskami związanymi z historią zakonu[8], oraz dawna sala teatralna, w której również zachowały się oryginalne freski, a także sztukaterie[7].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Kłodzku
- Budynek dawnego konwiktu jezuickiego w Kłodzku
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 200. ISBN 83-85773-06-1.
- ↑ a b Kazimierz Marcinek: "Ziemia kłodzka: informator turystyczny". Kłodzko: ACTUS, 1993, s. 26. ISBN 83-900960-0-5.
- ↑ M. Czapliński, J. Maroń, A. Łoś, W. Mrozowicz, Historia w datach, Warszawa 1997, s. 235.
- ↑ Zdzisław Szczepaniak: Kolegium jezuickie i konwikt w Kłodzku. Nowa Ruda: Wydawnictwo Maria, 2005. ISBN 83-88842-76-5.
- ↑ Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 204. ISBN 83-85773-06-1.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ a b Ryszard Gładkiewicz: Kłodzko. Dzieje miasta. Kłodzko: Muzeum Ziemi Kłodzkiej, 1998, s. 202. ISBN 83-904888-0-9.
- ↑ a b c d Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Arkady, 2005, s. 152. ISBN 83-213-4366-X.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marek Staffa (redakcja): Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 15, Wrocław, I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1.
- Kazimierz Marcinek, Wacław Prorok: Ziemia kłodzka: informator turystyczny, Kłodzko, ACTUS, 1993, ISBN 83-900960-0-5.
- M. Czapliński, J. Maroń, A. Łoś, W. Mrozowicz: Historia w datach, Warszawa, Rytm, 1997, ISBN 83-866782-6-7.
- Zdzisław Szczepaniak: Kolegium jezuickie i konwikt w Kłodzku, Nowa Ruda, Wydawnictwo Maria, 2005, ISBN 83-88842-76-5.
- Ryszard Gładkiewicz (redakcja): Kłodzko. Dzieje miasta, Kłodzko, MZK, 1998, ISBN 83-904888-0-9.
- Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077.