Brama Krakowska (makroregion) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł dotyczy makroregionu fizycznogeograficznego. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Brama Krakowska

Megaregion	Region Karpacki
Prowincja	Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem Zachodnim i Północnym
Podprowincja	Podkarpacie Północne
Makroregion	Brama Krakowska
Zajmowane jednostki administracyjne	Polska: woj. małopolskie

Brama Krakowska (512.3) – makroregion fizycznogeograficzny w południowej Polsce, w obrębie tektonicznych obniżeń Północnego Podkarpacia, sąsiadujący od zachodu z Kotliną Oświęcimską, od wschodu zaś z Kotliną Sandomierską; na południu z progiem Pogórza Wielickiego i na północy z Garbem Tenczyńskim (częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej)^[1].

Długość 40 km, szerokość do 6 km, powierzchnia 275 km². Geologicznie jest to rów tektoniczny wypełniony osadami mioceńskiego morza^[1]. Brama Krakowska stanowi część doliny Wisły, na jej wschodnim krańcu zlokalizowane jest miasto Kraków; inne miejscowości: Skawina, Piekary (k. Liszek)^[2].

W obrębie Bramy Krakowskiej wyróżnia się trzy mezoregiony^[1]:

• Rów Skawiński – we wschodniej części regionu; od granicy z Kotliną Oświęcimską po Skawinę przebiega nim dolina Wisły, która następnie skręca w kierunku północno-wschodnim, natomiast rów ciągnie się dalej na wschód aż po Swoszowice.
• Obniżenie Cholerzyńskie – łukowato wygięta równina, okalająca od północy Rów Skawiński; jego część stanowią krakowskie Błonia.
• Pomost Krakowski – wyróżnia się mozaikowatym układem wzgórz wapiennych (m.in. Wzgórz Tynieckich, Pasma Sowińca, Krzemionek Zakrzowskich, Krzemionek Podgórskich, Wawelu, Skałki) i obniżeń tektonicznych, którymi przepływa Wisła. Ukształtowanie terenu sprzyjało rozwojowi osadnictwa, w konsekwencji czego rozwinęło się miasto Kraków, które obecnie zajmuje większość obszaru Pomostu. Środowisko przyrodnicze jest bardzo przekształcone przez człowieka. W zachodniej części znajduje się Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy z kilkoma rezerwatami przyrody.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]