French
DeutschBitwa pod Wersyniką – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Schemat bitwy pod Wersyniką | |||
| Czas | 22 czerwca 813 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | Wersynika | ||
| Wynik | zwycięstwo Bułgarów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
Położenie na mapie Turcji  | |||
| 41,66667°N 26,56667°E/41,666667 26,566667 | |||
Bitwa pod Wersyniką[1], bitwa pod Wersiniką[2] – starcie zbrojne, które miało miejsce 22 czerwca 813 między siłami bizantyńskimi a bułgarskimi, zakończone zwycięstwem Bułgarów.
Tło[edytuj | edytuj kod]
Po zwycięstwie w bitwie na przełęczy Wyrbica, Krum rozpoczął ofensywę przeciwko Bizancjum. Na wiosnę 812 zajął Dewelt, a w listopadzie – Messembrię, gdzie oprócz złota i srebra zdobył znaczne zapasy ognia greckiego[3]. Wobec tych klęsk cesarz Michał I Rangabe skłaniał się do przyjęcia postawionych przez Kruma warunków pokoju, lecz ostatecznie uległ namowom stronnictwa wojennego z Teodorem Studytą na czele i zdecydował się stawić czoła nowemu najazdowi bułgarskiemu, który rozpoczął się w lutym 813[1].
Przebieg bitwy[edytuj | edytuj kod]
Obie armie spotkały się na początku czerwca w okolicach Wersyniki[1]. Pomimo posiadanej przewagi liczebnej, cesarz nie zdecydował się uderzyć na Bułgarów i przeciwne armie stały naprzeciw siebie przez 15 dni. Dopiero 21 czerwca Jan Aplakes, dowódca składającego się z kontyngentów trackich i macedońskich lewego skrzydła[a], zdołał przekonć cesarza do zaatakowania Bułgarów następnego dnia[4]. W natarciu nie wzięły jednak udziału wojska z Anatolii, znajdujące się na prawym skrzydle pod dowództwem Leona Armeńczyka, które zamiast tego szybko uciekły z pola bitwy[5]. Zarówno siły Jana Aplakesa, jak i dowodzone przez cesarza centrum, zostały rozbite przez Bułgarów[6].
Według Stevena Runcimana Leon Armeńczyk dopuścił się zdrady, o czym Krum wiedział wcześniej, gdyż (najprawdopodobniej pierwszy raz w historii) stawił czoła wojskom bizantyńskim w otwartym polu, w dodatku przeważającym liczebnie[5].
Po bitwie[edytuj | edytuj kod]
Klęska znacząco podważyła autorytet cesarza. Już 11 lipca Michał I Rangabe został zdetronizowany, a tron objął Leon V Armeńczyk. W tym czasie Krum kontynuował ofensywę – część wojsk, na czele których stanął jego brat, rozpoczęła oblężenie Adrianopola, a on sam na czele większej grupy pomaszerował na Konstantynopol, którego nie udało mu się jednak zdobyć[1]. Zwabiony do miasta przez cesarza pod pozorem rozmów wpadł w zasadzkę, z której udało mu się uciec, został jednak lekko ranny[7]. W drodze powrotnej Krum przesiedlił ludność zdobytego Adrianopola nad Dunaj[6], lecz dalsze działania przerwała jego śmierć w 814[8].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Według Barkowski 2018 ↓, s. 172 Jan Aplakes wraz ze swoimi siłami zajmował prawe skrzydło.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Ostrogorski 2008 ↓, s. 218.
- ↑ Barkowski 2018 ↓, s. 170.
- ↑ Barkowski 2018 ↓, s. 167-169.
- ↑ Runciman 1930 ↓, s. 61-62.
- ↑ a b Runciman 1930 ↓, s. 62.
- ↑ a b Barkowski 2018 ↓, s. 172.
- ↑ Runciman 1930 ↓, s. 64.
- ↑ Ostrogorski 2008 ↓, s. 219.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Robert F. Barkowski, Bitwy Słowian, Warszawa: Bellona, 2018, ISBN 978-83-11-15537-4.
- Georgij Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, ISBN 978-83-01-15268-0.
- Steven Runciman, A history of the first Bulgarian empire, Londyn: George Bell & Sons, 1930, s. 60-70 [zarchiwizowane z adresu 2021-10-15] (ang.).