Bhumibol Adulyadej – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bhumibol Adulyadej
ภูมิพลอดุลยเดช
Ilustracja
podpis
Król Tajlandii
Okres

od 9 czerwca 1946
do 13 października 2016

Poprzednik

Ananda Mahidol

Następca

Prem Tinsulanonda (Regent)
Maha Vajiralongkorn

Dane biograficzne
Dynastia

Chakri

Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1927
Cambridge

Data i miejsce śmierci

13 października 2016
Bangkok

Ojciec

Mahidol Adulyadej

Matka

Srinagarindra

Żona

Sirikit Kitiyakara

Dzieci

Ubol Ratana
Maha Vajiralongkorn
Sirindhorn
Chulabhorn Walailak

Odznaczenia
Order Rajamitrabhorn (Tajlandia) Order Domowy Chakri (Tajlandia) Wielka Wstęga Orderu Chula Chom Klao (Tajlandia) Kawaler Wielkiej Wstęgi Orderu Słonia Białego (Tajlandia) Kawaler Wielkiej Wstęgi Orderu Korony Tajlandii Łańcuch Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna) Klasa Specjalna Odznaki Honorowej za Zasługi Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia) Order Domowy Korony Brunei Order Słonia (Dania) Krzyż Wielki Orderu Królowej Saby (Etiopia) Krzyż Wielki Orderu Sikatuny (Filipiny) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Order Złotego Runa (Hiszpania) Łańcuch Orderu Karola III (Hiszpania) Łańcuch Orderu Zasługi Cywilnej (Hiszpania) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Order Gwiazdy I klasy (Indonezja) Order Pahlawiego (Iran) Order Chryzantemy (Japonia) Krzyż Wielki Orderu Królewskiego Kambodży Wielki Order Mugunghwa (Korea Południowa) Krzyż Wielki Orderu Miliona Słoni i Białego Parasola (Laos) Order Lwa Złotego (Nassau) Order Korony Królestwa – DMN (Malezja) Nepal Pratap Bhaskara (Nepal) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Wstęga Trzech Orderów (Portugalia) Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii (republ.) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Główny Komandor Legii Zasługi (USA) Wielka Wstęga Orderu Lśniącego Jadeitu (Tajwan) Złoty Łańcuch Orderu Piusa IX Królewski Łańcuch Wiktoriański (Wielka Brytania) Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem (1951-2001) Złoty Order Olimpijski Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru Order Lwa Białego I Klasy (CSRS) Łańcuch Orderu Zasługi (Chile) Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny)
Multimedia w Wikimedia Commons

Bhumibol Adulyadej, król Rama IX, wym. pʰūːmípʰōn àdūnjādèːt (ur. 5 grudnia 1927 w Cambridge, zm. 13 października 2016 w Bangkoku[1]) – król Tajlandii w latach 1946–2016.

Imię ceremonialne: „Jego Wspaniałość, Wielki Pan, Siła Ziemi, Nieporównywalna Moc, Syn Mahidola, Potomek Boga Wisznu, Wielki Król Syjamu, Jego Królewskość, Wspaniała Ochrona” – Phrabat Somdej Phra Paramindra Maha Bhumibol Adulyadej Mahitaladhibet Ramadhibodi Chakrinarubodindara Sayamindaradhiraj Boromanatbophit.

Zarys biografii[edytuj | edytuj kod]

Król Bhumibol wychowywał się w Szwajcarii. W 1946 po śmierci brata, króla Ananda Mahidola odziedziczył tron, jednakże chcąc kontynuować studia wyznaczył regentem wuja Rangsita. W 1950 powrócił do kraju. Początkowo odgrywał niewielką rolę wobec skromnych uprawnień konstytucyjnych oraz autorytarnego charakteru rządów wojskowych. W 1973 i 1992 pomógł jednak rozwiązywać konflikty i przeprowadzić transformację do w pełni demokratycznego ustroju, zdobywając sobie szacunek poddanych i autorytet w świecie. Krytyka króla i obraza majestatu karana jest wyrokiem więzienia od 3 do 15 lat[2]. Strony internetowe krytykujące jego rządy są cenzurowane[3]. W 1987 powszechne referendum nadało mu przydomek „Wielki”. Jego jedynym synem jest Maha Vajiralongkorn. Od 21 sierpnia 1982 był najdłużej urzędującą głową państwa na świecie. Zmarł 13 października 2016 w szpitalu w stolicy Tajlandii, po jego śmierci ogłoszono roczną żałobę narodową[4]. Kremacja i pogrzeb odbyły się ponad rok po śmierci monarchy, między 25 a 29 października 2017[5][6].

Według magazynu „Forbes” był jednym z najbogatszych monarchów. Jego majątek szacuje się na 30 mld USD[7]. Na liście 50. najbogatszych polityków świata sporządzonej przez tygodnik „Angora” zajmował 2. miejsce z ww. majątkiem osobistym[8].

Krótkofalowiec, posiadał znak HS1A[9].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Barbara Rossette: King Bhumibol Adulyadej of Thailand Dies at 88; Reigned 70 Years. nytimes.com, 2016-10-13. [dostęp 2016-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-13)]. (ang.).
  2. ↑ Paul Champion: Professor in lese majeste row. Reuters, 25 września 2007. [dostęp 2007-09-26].
  3. ↑ Media freedom threats worry internet community. Bangkok Post, 2009-02-05. [dostęp 2010-11-22].
  4. ↑ Żałoba w Tajlandii potrwa rok. Co to oznacza dla turystów?. TVN24.pl. [dostęp 2016-10-15].
  5. ↑ Tajlandia przygotowuje się do pogrzebu króla. Pochowają go rok po śmierci. Business Insider. [dostęp 2017-01-08].
  6. ↑ Tajlandia żegna króla. Koniec rocznej żałoby, tvn24.pl, 2017-10-29
  7. ↑ The World's Richest Royals. forbes.com, 2009-06-17. [dostęp 2010-08-29]. (ang.).
  8. ↑ Paweł Łepkowski, Miliarderzy u władzy, „Angora”, nr 45 (1221), 10 listopada 2013, s. 18
  9. ↑ King Bhumibol Adulyadej HS1A is 84 Monday. Southgate – Amateur Radio News, 2011-12-03. [dostęp 2012-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (ang.).
  10. ↑ Ordensdetaljer. borger.dk. [dostęp 2015-05-27]. (duń.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Królowie Tajlandii

Godło Tajlandii

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bhumibol_Adulyadej&oldid=72270192”