French
DeutschBazylika św. Piotra i św. Pawła w Leśnej Podlaskiej – Wikipedia, wolna encyklopedia
 A/135 z dnia 18.10.1956 i z 16.12.1966 | |||||||||||
| Bazylika mniejsza | |||||||||||
 Fasada bazyliki wraz z bramą | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Parafia | Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Apostołów Piotra i Pawła w Leśnej Podlaskiej | ||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy Leśna Podlaska  | |||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu bialskiego  | |||||||||||
 52°07′45,68″N 23°01′38,59″E/52,129356 23,027386 | |||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||
Bazylika św. Piotra i św. Pawła w Leśnej Podlaskiej – zabytkowy kościół znajdujący się w obrębie barokowego zespołu klasztornego paulinów w Leśnej Podlaskiej[1], sanktuarium Matki Bożej Leśniańskiej[2]. Od 1984 nosi tytuł bazyliki mniejszej[3].
Jest to jeden z ważniejszych ośrodków kultu maryjnego na Podlasiu zwany „Podlaską Częstochową”[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1686 w Leśnej Podlaskiej wybudowany został kościół drewniany. Fundatorem był ówczesny właściciel wsi – Paweł Michałowski. W ołtarzu kościoła umieszczono kamienne przedstawienie Matki Bożej z Dzieciątkiem, które w 1700 zostało uznane przez biskupa Franciszka Prażmowskiego za cudowne[1].
W 1718 rozpoczęto budowę murowanej świątyni. W 1722 postanowiono powiększyć budowany kościół ze względu na dużą liczbę pielgrzymów przybywających do Leśnej Podlaskiej. Uznano też, że parafia nie podoła finansowo zamierzonej inwestycji. W związku z tym w 1727 sprowadzono paulinów, którzy wkrótce rozpoczęli budowę klasztoru, a następnie nowego, dużego kościoła[4].
Obecny kościół wybudowany został w latach 1731–1752 w stylu barokowym[1]. Projekt wykonał warszawski architekt Wincent Rachetti[1].
Po kasacie klasztoru w 1864[3] kościół w Leśnej Podlaskiej został kościołem parafialnym, a w 1875 stał się świątynią prawosławną. Na początku lat 80. XIX wieku wnętrze kościoła zostało przebudowane, a dach został zwieńczony pięcioma kopułami[1]. W latach 1885–1915 przy dawnym kościele funkcjonował żeński klasztor prawosławny[5].
W czasie I wojny światowej kościół został zdewastowany. Paulini powrócili do klasztoru w Leśnej w 1919. Rozpoczęty wkrótce remont świątyni przywrócił jej częściowo pierwotny wygląd. W latach 1923-1925 rozebrano cerkiewne kopuły, w 1927 przebudowano fasadę (wg projektu architekta Adolfa Szyszko). W 1927 do kościoła powrócił cudowny wizerunek Matki Bożej, wywieziony w końcu XIX wieku do Łomży[1][4].
Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Kościół jest trójnawowy w układzie bazylikowym. Prezbiterium o szerokości równej nawie głównej, zamknięte trójbocznie. Po jego bokach umieszczone są dwa pomieszczenia: zakrystia i skarbiec. Fasada dwuwieżowa, w typie barokowych „falujących” fasad. Wieża południowo-zachodnia jest niższa, zwieńczona baniastym hełmem – jest to pozostałość z czasów przebudowy kościoła na cerkiew. Wieża północno-wschodnia nakryta jest wysokim, neobarokowym hełmem[1].
Wnętrze nakryte jest sklepieniem kolebkowym z lunetami (nawa główna i prezbiterium) oraz krzyżowym (nawy boczne)[1].
W zrekonstruowanym ołtarzu głównym znajduje się kamienna płaskorzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem (Matka Boża Leśniańska), ukoronowana diademami papieskimi w 1963 przez kardynała Stefana Wyszyńskiego[3].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Górna część fasady bazyliki -
Wnętrze bazyliki -
Ołtarz główny z Matką Bożą Leśniańską -
Medalik Matka Boża Leśniańska, XIX w.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Bożena Stanek-Lebioda, kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny i św.św. Apostołów Piotra i Pawła - Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2021-06-20] (pol.).
- ↑ Sanktuarium Matki Bożej Leśniańskiej [online] [dostęp 2021-06-20] (pol.).
- ↑ a b c Leśna Podlaska: sanktuarium [online], dziedzictwo.ekai.pl [dostęp 2021-06-20].
- ↑ a b Leśna Podlaska – Sanktuarium Matki Bożej Leśniańskiej – Sanktuaria Polskie [online] [dostęp 2021-06-20] (pol.).
- ↑ U. A. Pawluczuk, Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2007, ISBN 978-83-7431-127-4.