Baszta Kotwiczników – Wikipedia, wolna encyklopedia

Baszta Kotwiczników
Symbol zabytku nr rej. 262 z 29 lutego 1968[1]
Ilustracja
widoczny zrekonstruowany narożnik południowo-zachodni
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gdańsk

Adres

ul. Kotwiczników

Styl architektoniczny

gotyk / renesans

Kondygnacje

5[2]

Powierzchnia użytkowa

około 300 m²[2]

Ukończenie budowy

początek XV wieku

Zniszczono

1945

Odbudowano

1968-1969

Właściciel

Skarb Państwa[2]

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, w centrum znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta Kotwiczników”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta Kotwiczników”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się ikonka wieży z opisem „Baszta Kotwiczników”
Ziemia54°20′47,32″N 18°39′16,74″E/54,346478 18,654650

Baszta Kotwiczników (niem. Ankerschmiedeturm[3]) – zabytkowa baszta warowna w Gdańsku, znajdująca się w Głównym Mieście nad Starą Motławą, w pobliżu Podwala Przedmiejskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Baszta Kotwiczników, ok. 1900

Została wzniesiona na planie kwadratu w 1361 r., w celu dodatkowej ochrony flankującej ówczesnych południowych obwarowań Gdańska i dawnych terenów stoczniowych (przy dzisiejszej ulicy Lastadia).

Po przesunięciu zewnętrznego pasa gdańskich obwarowań utraciła swoje dotychczasowe znaczenie militarne. Paulus van der Horne dokonał w latach 1570-1575 przebudowy obiektu (podwyższając nieznacznie zadaszenie) na więzienie miejskie dla szczególnie groźnych przestępców[4]. Od 1865 roku Baszta pełniła funkcję głównego aresztu policyjnego Głównego Miasta[5]. Podczas II wojny światowej baszta uległa prawie całkowitemu zniszczeniu; straciła dach, wszystkie stropy wewnętrzne i cały narożnik południowo-zachodni[2]. Obiekt został zrekonstruowany w latach 1968-1969[4].

W roku 1975 baszta została przekazana na siedzibę ówczesnego Biura Badań i Dokumentacji Zabytków województwa gdańskiego i spełniała swą funkcję jako siedziba służb konserwatorskich.

W 2014 baszta została wynajęta na cele związane z działaniem organizacji prowadzącej redakcje miesięczników: Przegląd Polityczny oraz polsko-niemieckiego Dialog[6].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. a b c d Kto wynajmie zabytkową Basztę Kotwiczników z duchem?
  3. Baszty. gedanopedia.pl.
  4. a b Baszta Kotwiczników, Gdańsk. trojmiasto.pl. [dostęp 2008-12-01]. (pol.).
  5. Baszta Kotwiczników.
  6. K. Moritz: Nowi najemcy zabytkowej Baszty Kotwiczników. 2014-12-09. [dostęp 2015-01-22]. (pol.).