Błagoj Popow – Wikipedia, wolna encyklopedia

Błagoj Popow (bułg. Благой Попов; ur. 1902, zm. 1968) – bułgarski działacz komunistyczny, członek Kominternu, asystent Georgiego Dymitrowa. Jeden z podejrzanych o podpalenie Reichstagu w 1933 r., uniewinniony przez sąd niemiecki w Lipsku z braku dowodów.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pożar Reichstagu[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Pożar Reichstagu.

W maju 1933 Popow stanął przed sądem w Lipsku w grupie oskarżonych o podpalenie Reichstagu. Obok Popowa oskarżeni zostali: holenderski komunista Marinus van der Lubbe, ujęty na miejscu zdarzenia i prominentni działacze partii komunistycznej: Ernst Torgler (przewodniczący frakcji KPD w Reichstagu) oraz dwaj inni bułgarscy członkowie Kominternu, Georgi Dymitrow (późniejszy komunistyczny premier Bułgarii) i Wassil Tanew[1]. Wyrok, częściowo nie podlegający apelacji, zapadł 23 grudnia 1933. Popow wraz z Torglerem, Dimitrowem i Tanewem został uniewinniony z braku wystarczających dowodów. Oskarżony van der Lubbe został uznany za winnego zdrady stanu, podżegania do podpalenia oraz próby podpalenia. Sąd skazał go na karę śmierci i utratę praw obywatelskich. Van der Lubbe został zgilotynowany 10 stycznia 1934[1]. Po procesie pozostali oskarżeni zostali objęci aresztem prewencyjnym. Popow wraz z innymi Bułgarami został wydalony z kraju, a Torgler został wypuszczony dopiero w 1935[2].

Pobyt w ZSRR[3][edytuj | edytuj kod]

Po procesie, kiedy Bułgaria odmówiła ich przyjęcia, w lutym 1934 Popow wraz z Dymitrowem i Tanewem wyjechali do ZSRR, gdzie otrzymali obywatelstwo[4]. Popow studiował w Moskwie do 1937 r. Padł ofiarą czystek Stalina – został aresztowany i zesłany do łagru na Syberii, gdzie spędził 17 lat. Oficjalnie zrehabilitowany w 1954 r. Po powrocie do Bułgarii napisał wspomnienia, których publikacja została wstrzymana. Książka została wydana na Zachodzie.

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Błagoj Popow: Za da ne se Povtori Nikoga Veche. Paryż: Krasimir Peev, 1981. (bułg.).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Hans-Georg Breydy: Der Reichstagsbrandprozeß in Leipzig 1933. [dostęp 2009-04-26]. (niem.).
  2. Deutsches Historisches Museum: Ernst Torgler. [dostęp 2009-05-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 lutego 2014)]. (niem.).
  3. Sekcja bazuje na informacjach zawartych w Radio Wolna Europa: „Blank Spots” in the Hostory Soviet-East European Relations. RAD Background Report/69. 20 kwietnia 1988. [dostęp 2009-07-06]. (ang.).
  4. Ruth Fischer, John C. Leggett: Stalin and German Communism: A Study in the Origins of the State Party. Transaction Publishers, 2006, s. 309. ISBN 0-87855-822-5. [dostęp 2009-05-28]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]