Józef Teslar – Wikipedia, wolna encyklopedia

Józef Andrzej Teslar
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 listopada 1889
Krzeszowice, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

22 lipca 1961
Dinard, Francja

Zawód, zajęcie

żołnierz, poeta, publicysta, tłumacz, krytyk

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Srebrny Wawrzyn Akademicki Komandor Orderu Leopolda (Belgia) Oficer Orderu Palm Akademickich (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Andrzej Teslar jako chorąży Legionów

Józef Andrzej Teslar (ur. 30 listopada 1889 w Krzeszowicach, zm. 22 lipca 1961 w Dinard) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, doktor filozofii, poeta, publicysta, tłumacz i krytyk sztuki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 30 listopada 1889, w Krzeszowicach, w rodzinie Antoniego, kupca, i Marii z Jakowlewów[1][2]. Był bratem Antoniego (1898–1972), artysty malarza, Aleksandra (1899–1982), malarza i Tadeusza (ur. 1894), kapitana Wojska Polskiego, działacza niepodległościowego, publicysty politycznego, tłumacza[3].

W sierpniu 1914 wstąpił do Legionów Polskich i został przydzielony do 2 pułku piechoty[1]. 23 sierpnia 1915 został mianowany chorążym piechoty[4]. Był oficerem 4 pułku piechoty. Pełnił służbę w Referacie Wydawnictw Wojskowych Naczelnego Komitetu Narodowego, a wiosną 1917 w Komendzie Placu Kraków[4].

W latach 1920–1922 w Korpusie Kadetów nr 1. Od 1922 był odkomenderowany do Francji, gdzie pełnił obowiązki lektora języka polskiego w Wyższej Szkole Wojennej (franc. École Supérieure de Guerre)[5][6]. W 1928 przebywał Szkole Wojskowej w Saint-Cyr[7]. Cztery lata później pełnił służbę w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie[8]. Został awansowany na stopień majora w korpusie oficerów administracji, grupa naukowo-oświatowa, ze starszeństwem z 1 czerwca 1919[9]. Z dniem 31 lipca 1933 został przeniesiony w stan nieczynny[10][11][12]. W marcu 1934 został przeniesiony do korpusu oficerów piechoty w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 6,1 lokatą[13]. Z dniem 30 listopada 1935 przeniesiony został w stan spoczynku[14].

W latach 1936–1939 wykładał teorię wojskowości w Centre d'Études Polonaises w Paryżu. Podczas II wojny światowej był oficerem łącznikowym Naczelnego Dowództwa Armii Polskiej we Francji. Zajmował się też historią wojskowości. 10 grudnia 1940 przybył do Samodzielnego Obozu Oficerskiego w Rothesay[15].

W latach 1942–1945 lektor języka i kultury polskiej na uniwersytecie w Glasgow. Od 1952 ponownie w Paryżu. Od 1953 wykładał na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie (PUNO, filia w Chicago). Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie (od 1959).

Przetłumaczył na francuski powieść „Krzyżacy” Henryka Sienkiewicza. Oprócz działalności poetyckiej zajmował się również publicystyką. Wydał także podręcznik do nauki języka angielskiego i języka francuskiego dla żołnierzy.

Zmarł 22 lipca 1961 w Dinard i pochowany został na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency[1].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

  • Dla ciebie (1911)
  • Rytmy wojenne 1914–1916 (1916)
  • Metamorfozy (1934)
  • Plaster miodu (1937)
  • Mocniejsza niż śmierć

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Żołnierze Niepodległości : Teslar Józef Andrzej. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2023-10-25].
  2. a b c Łoza 1938 ↓, s. 749.
  3. Łoza 1938 ↓, s. 749–750.
  4. a b Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 27.
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1411.
  6. a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1278.
  7. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 821.
  8. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 798.
  9. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 391.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933, s. 209.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 279, z dniem 31 lipca 1934 przedłużono mu stan nieczynny na dalsze 12 miesięcy.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935, s. 103, przedłużono mu stan nieczynny do 30 listopada 1935.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 12 marca 1934, s. 85.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935, s. 94.
  15. Rozkaz dzienny ↓, Nr 94 z 13 grudnia 1940.
  16. M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260.
  17. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1937, s. 2.
  19. M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1937, s. 5.
  21. Zezwolenie na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 2, s. 36, 1938. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]