French
DeutschAndrzej Ruttié – Wikipedia, wolna encyklopedia
.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | generał, powstaniec listopadowy, wolnomularz |
| Odznaczenia | |
    | |
Andrzej Ruttié herbu Bojomir[1] (ur. 25 listopada 1777 w Warszawie, zm. 1853 w Lublinie) – generał brygady powstania listopadowego, członek loży wolnomularskiej L’Union we Włoszech[2].
Syn Jana i Marii Lekarskiej. Od 1794 towarzysz Brygady Kawalerii Narodowej. Walczył w powstaniu kościuszkowskim, gdzie otrzymał stopień chorążego. Od 1797 w Legionach Polskich uczestniczył we wszystkich kampaniach. Kapitan od 1799 r. Po rozwiązaniu Legionów służył w armii francuskiej. Był adiutantem gen. J.H. Dąbrowskiego. Walczył pod Fiorentino i Civita Castellana. Uczestnik obrony Mantui. Po ciężkiej ranie i jej wyleczeniu powrócił do służby i wziął udział w bitwach nad Trebbią i pod Novi. W kampaniach napoleońskich 1805, 1807, 1809 i 1813 walczył pod Sandomierzem, Langonecją, Tudelą, Yevenes, Wachau i pod Lipskiem. W 1808 major w pułku lansjerów nadwiślańskich, podpułkownik pułku jazdy z 1811. W 1813 dowódca francuskiego pułku strzelców konnych, na jego czele walczył w kampaniach saskiej 1813 i francuskiej 1814.
Po powrocie do kraju, od 1815 r. w armii Królestwa Polskiego. Pułkownik z 1819. Dowódca 4 pułku ułanów w 1820 roku. W 1830 roku został nagrodzony Znakiem Honorowym za 30 lat służby[3].
Andrzej Ruttié był posiadaczem folwarku należącego do klucza kijowieckiego Chotyłów. Obszar liczył 1055 mórg.
W powstaniu listopadowym dowódca Brygady Jazdy. Walczył pod Kałuszynem, Grochowem, Dębem Wielkim. Generał z marca 1831. Od czerwca do sierpnia 1831 był gubernatorem Warszawy. Walczył również w obronie stolicy. Po kapitulacji stolicy pozostał w niej. Po upadku powstania złożył przysięgę wierności carowi, jednak został zesłany do Wołogdy. W 1833 r. powrócił i osiadł w Czerniejowicach pow. Chełm, gdzie gospodarował na roli. Zmarł w 1853 r.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Oficer Legii Honorowej (Francja)
- Order Świętej Anny (Imperium Rosyjskie)
- Order Świętego Stanisława II. klasy (1829)[4]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- H.P. Kosk, Generalicja polska, t. 2, wyd. Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 2001.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ herb nadany w 1827 roku, Kazimierz Marcinkowski, Rodziny zaszczycone szlachectwem w Królestwie Polskim 1815-1836 : z podaniem ich herbów na podstawie Dziennika Praw, Warszawa 1907, s. 47.
- ↑ Henryk Mościcki, Z dziejów masonerii w Legiach polsko-włoskich (1805 r.), w: Kwartalnik Historyczny, t. LII 1938, z. 1, s. 35.
- ↑ Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s]
- ↑ Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu św. Stanisława (1. XII. 1815-29. XI. 1830), w: Miesięcznik Heraldyczny, nr. 3, r. X, Warszawa, marzec 1932, s. 60.
