Andor Foldes – Wikipedia, wolna encyklopedia
Imię i nazwisko | Andor Földes |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
Andor Foldes, właśc. Földes (ur. 21 grudnia 1913 w Budapeszcie[1][2], zm. 9 lutego 1992 w Herrlibergu[2]) – amerykański pianista pochodzenia węgierskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Podstawy edukacji muzycznej otrzymał od matki[1][2], w wieku zaledwie 8 lat wykonał XV koncert fortepianowy (KV 450) W.A. Mozarta z orkiestrą filharmonii w Budapeszcie[2]. Studiował w Akademii Muzycznej w Budapeszcie u Ernő Dohnányiego (fortepian) i Leó Weinera (kompozycja)[1][2]. W latach 30. XX wieku prowadził intensywną działalność koncertową, w 1940 roku debiutował w Nowym Jorku[1][2]. W 1948 roku przyjął amerykańskie obywatelstwo[1][2]. Od 1957 do 1965 roku prowadził klasę fortepianu w Hochschule für Musik w Saarbrücken[1][2]. W 1961 roku osiadł w Szwajcarii[1][2].
Wykonywał muzykę okresu klasycyzmu i romantyzmu[2], zasłynął zwłaszcza jako interpretator utworów Bartóka i Beethovena[1]. Zajmował się także komponowaniem, pisał własne utwory fortepianowe oraz kadencje do koncertów W.A. Mozarta[1]. Był autorem pracy Keys to the Keyboard (Nowy Jork 1948)[1], wyd. polskie ABC pianisty (Kraków 1966)[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 122. ISBN 83-224-0344-5.
- ↑ a b c d e f g h i j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1144. ISBN 0-02-865527-3.
- ISNI: 0000000114377077
- VIAF: 10033161
- LCCN: n81023052
- GND: 118692100
- NDL: 00521700
- LIBRIS: qn2453k802k9lbh
- BnF: 13893999x
- NKC: xx0079230
- BNE: XX929900
- NTA: 069797358
- CiNii: DA05183961
- PLWABN: 9810543153405606
- NUKAT: n00091176
- J9U: 987007261117105171
- PTBNP: 1539924
- CONOR: 198613347
- KRNLK: KAC201005208
- NSZL: 197953
- WorldCat: lccn-n81023052