Alexander Abusch – Wikipedia, wolna encyklopedia

Alexander Abusch
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 lutego 1902
Kraków

Data i miejsce śmierci

27 stycznia 1982
Berlin

Odznaczenia
Brązowy Order Zasługi dla Ojczyzny (NRD)

Alexander Abusch, pseud. Ernst Reinhardt (ur. 14 lutego 1902 w Krakowie, zm. 27 stycznia 1982 w Berlinie) – niemiecki polityk, dziennikarz, publicysta, krytyk literacki, poeta[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie żydowskiej[2]. Jego ojciec zajmował się drobnym handlem[3]. Abusch wychowywał się w Norymberdze[4]. W wieku 14 lat uczył się także kupieckiego rzemiosła. Od wczesnej młodości związany był z promowaniem ideologii komunistycznej[3].

W 1916 został członkiem ugrupowania Freien Sozialistischen Jugend (pol. Wolna Socjalistyczna Młodzież)[4]. Przed II wojną światową (od 1921) pracował w redakcjach różnych gazet[3]. W 1931 roku poślubił Hildegardę Aßmann[2]. Gdy do władzy doszedł Adolf Hitler, Abusch wyjechał do Francji[4]. W latach 1933–1946 przebywał na emigracji[2]. W 1941 wyjechał do Meksyku[3][2]. Pracował w redakcji „Naszych Czasów”, a następnie był redaktorem naczelnym „Rote Fahne” (w latach 1935–1939) oraz „Freies Deutschland” (pol. Wolne Niemcy; 1941–1946) oraz współredaktorem Brunatnej księgi o podpaleniu Reichstagu. Sprzeciwiał się dyktaturze Hitlera.

Po wojnie zajmował się głównie polityką i krytyką literacką. Sygnatariusz apelu sztokholmskiego w 1950 roku[5]. Był ministrem kultury NRD w latach 1958–1961, a od 1961 do 1971 – wicepremierem[1]. Pod koniec życia, w latach 1972–1982, działał jako wiceprzewodniczący i honorowy przewodniczący Federacji Kultury Wschodu Niemiec.

Odznaczony Brązowym Orderem Zasług dla Ojczyzny.

Z racji sprawowanych funkcji był „skoszarowany” w partyjno-rządowym osiedlu kierownictwa NRD wokół Majakowskiring w Berlinie-Pankow. Pochowany na Cmentarzu Centralnym Friedrichsfelde w Berlinie.

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Der Kampf vor den Fabriken (Erzählungen), 1926
  • Braunbuch über Reichstagsbrand und Hitler-Terror (Mitherausgeber), Paris 1933 (Brunatna księga o podpaleniu Reichstagu)
  • Der Irrweg einer Nation, Meksyk 1945 (Naród na manowcach, wyd. pol. 1950)
  • Stalin und die Schicksalsfragen der deutschen Nation, Berlin 1949
  • Literatur und Wirklichkeit. Beiträge zu einer neuen deutschen Literaturgeschichte, Berlin 1952
  • Schiller – Größe und Tragik eines deutschen Genius, 1955
  • Kulturelle Probleme des sozialistischen Humanismus. Beiträge zur deutschen Kulturpolitik. 1946–1961, Berlin 1962
  • Shakespeare. Realist und Humanist, Genius der Weltliteratur, Berlin 1964
  • Entscheidung unseres Jahrhunderts. Beiträge zur Zeitgeschichte 1921 bis 1976, Berlin 1977
  • Der Deckname, Memoiren, Berlin 1981

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Abusch Alexander, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-06-03].
  2. a b c d Abusch, Alexander | Bundesstiftung zur Aufarbeitung der SED-Diktatur [online], www-bundesstiftung--aufarbeitung-de.translate.goog [dostęp 2022-06-03].
  3. a b c d Abusch Alexander, [w:] Jan Chodera, Mieczysław Urbanowicz (red.), Mały Słownik Pisarzy Niemieckich, Austriackich i Szwajcarskich, 1973, s. 13.
  4. a b c Die Bedeutung des Judentums und des Holocaust in der Identitätskonstruktion dreier jüdischer Kommunisten in der frühen DDR - Alexander Abusch, Helmut Eschwege und Leo Zuckermann - kommunismusgeschichte.de [online], www-kommunismusgeschichte-de.translate.goog [dostęp 2022-06-03].
  5. Dziennik Polski, rok VI, nr 91 (1861), Kraków 1 kwietnia 1950 roku, s. 2.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Opracowano na podstawie informacji zawartych w Popularnej Encyklopedii Powszechnej, Kraków 1994, ISBN 83-85719-07-5.