2 Armia (III Rzesza) – Wikipedia, wolna encyklopedia

2 Armia
2. Armee
ilustracja
Historia
Państwo

 III Rzesza

Sformowanie

1938

Rozformowanie

1945 (kapitulacja)

Dowódcy
Pierwszy

marsz. Maximilian von Weichs

Ostatni

gen. Dietrich von Saucken

Działania zbrojne
II wojna światowa
agresja na Francję 1940
agresja na Bałkany 1941
atak na Związek Radziecki 1941
operacja Bagration 1944
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojska lądowe

Podległość

Grupa Armii B

2 Armia (niem. 2. Armee) – jedna z niemieckich armii, czasie II wojny światowej uczestniczyła w agresji na Francję i Bałkany oraz w ataku na Związek Radziecki.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Utworzona w 1938 roku[1], w okresie przygotowań III Rzeszy do wojny[2] – w planie agresji na Czechosłowację przeznaczona do ofensywy ze Śląska na południe celem odcięcia Czech od Słowacji[3], a w 1 połowie 1939 r. do osłony granic niemieckich przed atakiem wojsk polskich[4]. W lipcu 1938 r. 2 Armia została skoncentrowana na Śląsku w składzie 1 Grupy, pod dowództwem gen. płk. Gerda von Runstedta, a szefem jego sztabu został gen. mjr. Hans von Salmuth. Dowództwo 2 Armii umieszczono w Koźlu[5]. W lutym 1939 r. 2 Armia została przeznaczona do zabezpieczenia wschodnich granic III Rzeszy na wypadek podjęcia działań ofensywnych przez wojsko polskie, dowództwo umieszczono w Munchebergu, jej dowódcą w dniu mobilizacji miał został dowódca 1 Grupy[6]. W planie agresji na Polskę na bazie dowództwa 2 Armii stworzono dowództwo Grupy Armii Północ[7]

Z początkiem agresji na Polskę przekształcona na krótko w Grupę Armii Północ. W 1940 roku 2 Armia uczestniczyła w agresji na Francję, a w 1941 roku na Bałkany[8]. Po zakończeniu działań bojowych na Bałkanach, 22 czerwca 1941 roku wzięła udział w ataku na Związek Radziecki. Na terytorium ZSRR walczyła przeciw Armii Czerwonej do 1944 roku, głównie w składzie Grupy Armii Środek.

Następnie walczyła w Prusach Wschodnich posiadając na wyposażeniu m.in. 170 czołgów i 175 dział pancernych[9]. Po natarciu Armii Radzieckiej wykonanym 24 lutego 1945 roku została zepchnięta w rejon Zatoki Gdańskiej. W tym czasie skład 2 Armii uległ znacznym zmianom ponieważ w walkach zostały rozbite lub zniszczone liczne jednostki wchodzące w jej skład. 1 Armia Wojska Polskiego rozbiła w lutym 15 Dywizję Grenadierów SS (dywizję odtworzono w marcu)[9]. W kwietniu 1945 roku po uzupełnieniu resztkami wojsk XX KA, XXVIII KA i XXXXI KPanc przemianowana na Armię Prusy Wschodnie[10]. W tym samym czasie jednostki wchodzące w jej skład zostały odcięte, i ściśnięte w rejonie Helu, Kępy Oksywskiej, Żuław i Mierzej Wiślanej, nie odgrywając do końca wojny istotnej roli[11]. W maju 1945 roku żołnierze armii oddali się do niewoli Armii Czerwonej. Kapitulacja miała miejsce na półwyspie Helskim[8].

Dowództwo armii[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy:

  • feldmarszałek Maximilian von Weichs (do 15 listopada 1941)
  • gen. płk Rudolf Schmidt (15.11.1941 - 25.12.1941)
  • feldmarszałek Maximilian von Weichs (25.12.1941 - 15.07.1942)
  • gen. płk Hans von Salmuth (od 15 lipca 1942 do 4 lutego 1943)
  • gen. płk Walter Weiss (od 4 lutego 1943 do 12 marca 1945)
  • gen. wojsk pancernych Dietrich von Saucken (od 12 marca do kwietnia 1945)[1]

Szefowie sztabu:

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

Jednostki armijne: 308 Wyższe Dowództwo Artylerii, 580 Dowództwo Obszaru Tyłowego, 501 Armijne Dowództwo Zaopatrzenia, 563 pułk łączności, 2 pułk szkolny (od marca 1945), 2 batalion szturmowy (od czerwca 1943) i 2 pułk szturmowy (od października 1944)

Skład we wrześniu 1938 roku[5]:

Skład w lutym 1939 roku[6]:

Skład 25 października 1939 roku[13]:

Skład w maju 1940 roku:

Skład w styczniu 1943 roku:

Skład 1944 roku (w trakcie operacji Bagration)[14]:

Skład we wrześniu 1944 roku:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Leksykon Wehrmachtu ↓.
  2. Zgórniak 1993 ↓, s. 109.
  3. Zgórniak 1993 ↓, s. 122.
  4. Zgórniak 1993 ↓, s. 292.
  5. a b Zgórniak 1993 ↓, s. 111.
  6. a b Zgórniak 1993 ↓, s. 292-293.
  7. Zgórniak 1993 ↓, s. 377.
  8. a b Mitcham 2010 ↓, s. 203.
  9. a b Sawicki 1987 ↓, s. 252.
  10. Sawicki 1987 ↓, s. 244.
  11. Sawicki 1987 ↓, s. 253.
  12. Podsiadło 2014 ↓, s. 348.
  13. Biegański 1970 ↓, s. 96-97.
  14. Zaloga 2011 ↓, s. 42.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Witold Biegański: Finał dziwnej wojny. Studium o kampanii francuskiej 1940. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
  • Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska pancerne. Warszawa: 2010. ISBN 978-8311-11725-9.
  • Rafał Podsiadło: Niemieckie fortyfikacje Stellung a2 i ich przełamanie w styczniu 1945 r. Na linii Raby, Szreniawy i Pilicy. Warszawa: 2014. ISBN 978-83-7339-136-9.
  • Tadeusz Sawicki: Niemieckie wojska lądowe na froncie wschodnim. Warszawa: 1987. ISBN 83-01-06556-7.
  • Steven Zaloga: Operacja Bagration 1944. Klęska Grupy Armii Środek. Poznań: 2011. ISBN 978-83-261-1001-6.
  • Marian Zgórniak: Europa w przededniu wojny - Sytuacja Militarna w latach 1938-1939. Kraków: 1993. ISBN 83-900882-5-5.
  • 1 Armia w leksykonie Wehrmachtu. Internetowy leksykon Wehrmachtu. [dostęp 2023-06-07]. (niem.).