Štefan Peciar – Wikipedia, wolna encyklopedia

Štefan Peciar
Data i miejsce urodzenia

15 października 1912
Nedanovce, okr. Topolczany

Data i miejsce śmierci

24 stycznia 1989
Bratysława

Zawód, zajęcie

językoznawca

Narodowość

słowacka

Štefan Peciar (ur. 15 października 1912 w Nedanovcach, okr. Topolczany; zm. 24 stycznia 1989 w Bratysławie[1]) – słowacki językoznawca. Zajmował się slawistyką oraz fonetyką i fonologią literackiej słowacczyzny, a także leksykologią i leksykografią[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1932–1937 studiował slawistykę i germanistykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola w Pradze[1]. W 1938 r. otrzymał „mały doktorat” (PhDr.), w 1964 r. zaś uzyskał stopień kandydata nauk[2]. W latach 1941–1943 był pracownikiem naukowym Słowackiego Towarzystwa Naukowego w Bratysławie, a w latach 1943–1947 pracownikiem naukowym Słowackiej Akademii Nauk. W okresie 1946–1947 pełnił funkcję szefa prezydium Akademii[1]. 1947–1949 piastował stanowisko lektora języka czeskiego i słowackiego na Królewskim Uniwersytecie w Lund, 1949–1985 pracował w Instytucie Językoznawstwa im. Ľudovíta Štúra w Bratysławie[1].

Był zaangażowany w tworzenie Slovníka slovenského jazyka. Do jego zainteresowań naukowo-badawczych należały również kwestie stylistyki oraz problematyka kultury języka. Ogłosił liczne publikacje poświęcone przepisom ortograficznym języka słowackiego; pod jego kierownictwem opracowano Pravidlá slovenského pravopisu z roku 1953 i ich dalsze wydania. Badał ponadto strukturę gramatyczną języka słowackiego i relacje między czeszczyzną a słowacczyzną. Był współautorem licznych podręczników i publikacji językoznawczych[1].

W 1972 r. został uhonorowany odznaczeniem Za zásluhy o výstavbu. Za zasługi w dziedzinie nauk społecznych otrzymał złotą odznakę honorową Ľudovíta Štúra (1977) oraz srebrną odznakę honorową Josefa Dobrovského (1982)[2].

Wybrana twórczość[edytuj | edytuj kod]

  • K pojmu norma, úzus, priemerný úzus (1978)
  • Česko-slovenský slovník (współautorstwo, 1979)
  • K vymedzeniu pojmu jazykovej chyby (1979)
  • Vzťah polysémie a homonymie (1980)
  • Súčasná slovenská lexikografia (1982)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, wyd. 1, Bratislava: Obzor, 1993, s. 318, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
  2. a b Štefan Peciar [online], Jazykovedný ústav Ľ. Štúra SAV [dostęp 2020-01-13] (słow.).