Uxía

Uxía
Algemene informatie
Volledige naam	Uxía Domínguez Senlle
Geboren	19 november 1962
Geboorteplaats	Sanguiñeda, Mos
Land	Spanje
Werk
Jaren actief	1985-heden
Genre(s)	Galicische muziek; Wereldmuziek
Beroep	Zangeres
Act(s)	Na Lua
Verwante artiesten	Malvela
	Officiële website; (en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) Last.fm-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Uxía Senlle (Sanguiñeda, Mos, 19 november 1962) is een zangeres uit Galicië, Spanje. Haar liederen vinden hun basis in de traditionele Galicische muziek en krijgen bij haar een eigen persoonlijke uitvoering. Zij is onder andere artistiek directeur van het International Lusophone Festival, Cantos na Maré.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Persoonlijk[bewerken | brontekst bewerken]

Uxía studeerde aan de Universiteit van Vigo en de Universiteit van Santiago de Compostela. Zij is regelmatig te zien of te horen bij CRTVG (Corporación Radio e Televisión de Galicia). Ook werkt ze vaak mee aan educatieve projecten. Na de ramp met de olietanker Prestige voor de kust van Galicië in november 2002 was Uxía woordvoerder voor de burgerbeweging Nunca Máis, die vroeg om een betere bescherming van de zee en de kust. Ook tijdens de bosbranden in 2006 was Uxía woordvoerder.

Zangcarrière[bewerken | brontekst bewerken]

Uxía begon al jong met zingen. Haar officiële carrière startte in 1985, toen zij de eerste prijs won bij het Festival de Bergantinos. In 1986 bracht zij op vierentwintigjarige leeftijd haar eerste album uit, 'Foliada de Marzo'. De muziekstijl lag dicht tegen de traditionele muziek aan en werd beïnvloed door de opmars van Galicische poëzie. Een jaar later werd zij zangeres van de Galicische folkgroep Na Lua. Met hen nam zij twee albums op. In 1991 verliet zij de groep om aan een nieuw solo-album te werken, Entre cidades.

Haar doorbraak kwam in 1995 met het album Estou vivindo no ceo, geproduceerd door Júlio Pereira uit Portugal. Op dit album bracht zij een hele nieuwe interpretatie aan traditionele Galicische liederen, waaronder met Alalá das mariñas en A laranxa. Het album kwam ook in andere delen van Europa, in Canada en de VS uit.

Uxía omringt zich graag met andere artiesten uit Galicië, Portugal en daarbuiten. Aan het album Danza das areas werkten bijvoorbeeld Dulce Pontes, gaita-spelers Xosé Manuel Budiño en Susana Seivane, María del Mar Bonet, Karen Matheson en Donald Shaw van Capercaillie, Michael McGoldrick en João Afonso mee.

In 1998 trad Uxía op op het internationale muziekfestival Brosella Folk & Jazz in België. In 2004 deed zij mee aan Liet Ynternasjonaal in Leeuwarden. Uxía trad in 2014 op tijdens het Vlaamse folkfestival Gooikoorts. Daarbij werd ze begeleid door de Braziliaanse guitarist en zanger Sergio Tannus.

Andere muzikale activiteiten[bewerken | brontekst bewerken]

Uxía produceert, schrijft en componeert liederen voor andere artiesten en voor audiovisuele projecten.

Uxïa gaf in haar geboorteplaats een cursus over Galicische volksmuziek en stond daarmee aan de wieg van de zanggroep Malvela. Deze groep bestaat uit vrouwen van diverse generaties en bracht inmiddels al vier albums uit.

Uxía is artistiek directeur van het Internationale Festival voor de Portugeestalige wereld, Cantos na Maré.

Discografie[bewerken | brontekst bewerken]

Albums[bewerken | brontekst bewerken]

Foliada de marzo (Edigal), 1986
A estrela de maio (Edigal), 1987, met Na Lúa
Ondas do mar de Vigo (GASA), 1989, met Na Lúa
Entre cidades (Sons Galiza), 1991
Estou vivindo no ceo (Nubenegra), 1995
La sal de la vida (Nubenegra), 1997, met Rasha, María Salgado and Xesús Pimentel
Danza das areas, (Virgin), 2000
Cantos na maré (Nordesía), 2005, met Chico César, Filipa Pais, Manecas Costa, Astra Harris, Xabier Díaz en Jon Luz
Eterno navegar (Harmonía Mundi. World Village), 2008
A nena e o grilo (OQO), 2010, met Magín Blanco.
Meu canto (Fol Música), 2011
Andando a Terra (Fundación Manuel María), 2012, over gedichten van Manuel María
María Fumaça, Editorial Galaxia, 2012
Rosalía Pequeniña (Galaxia/Sonárbore), 2013
Xiqui xoque, fiú fiú!, Editorial Galaxia, 2014
Baladas da Galiza imaxinaria (Edicións da Madriña), 2015, met Fran Pérez (Narf)
Canta o cuco, Editorial Galaxia, 2015, met Magín Blanco
Uxía canta a Manuel María, Fundación Manuel María, 2015
Uxía-o, Fundación Uxío Novoneyra, 2017

Samenwerkingen[bewerken | brontekst bewerken]

Lo bueno, dentro (1995) van Víctor Coyote
Emilio Rúa (2000) van Emilio Rúa
Alma de buxo (2001) van Susana Seivane
Que o pano non-me namora (2002) van Malvela
Komunikando (2003) van Diplomáticos de Montealto
Aghinaldo (2004) van Malvela
Vida miña (2006) van Emilio Rúa
Da miña xanela á túa (2007) van Malvela
Na flor dos meus anos (2007) van Señora Carmen
Acácia (2007) van Mingo Rangel
O coraçao tem três portas (2007) van Dulce Pontes
Etxea (2008) van Kepa Junquera
Alalá do Cebreiro (2009) van Brañas Folk
Terra de soños (2009) van Fuxan os Ventos
Interior (2010) van Emilio Rúa
Cores do Atlântico (2010), van Socorro Lira

Verzamelalbums[bewerken | brontekst bewerken]

A Cantar con Xabarín Vol. III (CRTVG, 1996)
All Children in School, All Cultures Together (Fundación Audrey Hepburn, 1997) met Omara Portoundo, Susana Baca, Teresa Salgueiro, Caetano Veloso en Dulce Pontes
Cantigas de Nadal (Boa, 1998) met Berrogüetto, A Quenlla, Xistra De Coruxo, Os Cempes, Leilía, Maite Dono, Pancho Alvarez, Muxicas, Na Lúa en Chouteira
Galicia, terra única (Xacobeo, 1999)
Spain in My Heart: Songs of the Spanish Civil War (Appleseed Records, 2003) met Arlo Guthrie, Michele Greene, John McCutcheo, Guardabarranco, Lila Downs, Aoife Clancy, Joel Rafael & Jamaica Rafael, Elixeo Parra, Quetzal en Laurie Lewis
Euskadi Galiziarekin/Galicia con Euskadi (Radio Euskadi, 2003)
Marea de Música (Boa, 2003)
Hadas (Factoría Author, 2004) met Mercedes Peón, Marina Rossell, Mestisay, María del Mar Bonet, Ginesa Ortega en Faltriqueira
Meniños cantores (Pontenasondas, Pai música en Casa de Tolos, 2006)
A Terra do Zeca: Tributo a Jose Afonso (Som Livre, 2007), met Terra d'Agua + Dulce Pontes, Filipa Pais, Lúcia Moniz en Maria Anadon
La tierra del agua (Limón Records, 2007) met Leilía, Budiño, Niño Josele and Hip Hop Roots
España (Putumayo World Music, 2009) met Peret, Gertrudis, DePedro, Burguitos, Calima, Gossos, El Combolinga, Xabier Lete, Gecko Turner, Biella Nuei
Compositoras (Vol. I) (Tratore, 2010) met Cristina Saraiva, Etel Frota, Simone Guimarães en Socorro Lira
Cantigas do Camiño (Boa, 2010)
CoraSons (Kalandraka, 2012)

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Uxía op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.