French
DeutschStadsdichter
Stadsdichter of dorpsdichter is een erebaan. Een lokale dichter wordt gevraagd om (meestal) gedurende een vooraf bepaalde periode gedichten te schrijven over de woonplaats en gebeurtenissen die er plaatsvinden.
De eerste Nederlandse plaats met een stadsdichter was Venlo, waar op 1 januari 1993 Emma Crebolder voor de periode van een jaar als stadsdichter werd aangesteld.
In een aantal gemeentes vindt een verkiezing plaats waarbij het aanwezige publiek kan stemmen. In andere gemeentes vindt de aanwijzing plaats van een dichter door een culturele commissie, een stichting, of een jury. Aanstellingen zijn voor twee of drie jaar. Soms blijft een dichter langer aan bij gebrek aan opvolging.
Er zijn in Nederland naar schatting honderd gemeentes die een stads- of dorpsdichter kennen. Officiële tellingen zijn er niet. Wel wordt in Nederland een website bijgehouden met huidige en voormalige stadsdichters. Enkele gemeentes hebben een dichterscollectief (Utrecht). Er is ook een enkele eilanddichter (Texel, Terschelling en Pampus) en er zijn Provinciedichters (Zuid-Holland en Gelderland).
Algemeen[bewerken | brontekst bewerken]
Er zijn uiteenlopende motieven waarom een stads- of dorpsdichter wordt aangewezen. De dichter wordt in de meeste gevallen geacht:
- gedichten te schrijven die kunnen worden voorgedragen bij officiële gebeurtenissen, zoals huldigingen, manifestaties en openingen,
- gedichten te schrijven waarin actueel nieuws in de standplaats op een ludieke, kritische of vervreemdende wijze wordt belicht,
- deze gedichten voor te dragen tijdens officiële gebeurtenissen en/of te publiceren in periodieken die voor de inwoners toegankelijk zijn,
- op enigerlei wijze bij te dragen aan de aandacht voor poëzie van de bevolking,
- gedichten te schrijven en voor te dragen bij uitvaarten van gemeentewege.
- gedichten schrijven en voordragen bij jaarlijkse lokale activiteiten waaronder: Lintjesregen * Dodenherdenking * Veteranendag * Naturalisatieceremonie *Nieuwjaarsreceptie College B&W * Stadsgedicht in openbare ruimtes.
In Lelystad organiseert men sinds 2005 'De Nationale Stadsdichtersdag', een samenkomst van lokale dichters uit Nederland en Vlaanderen. Gouda kent 't Groot Gouds Stadsdichtersgala'. Vanaf 2018 wordt daar jaarlijks door stads- en dorpsdichters gestreden om de 'Grote Prijs van Gouda'.
Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]
- De stad en ik. Stadsdichters uit Nederland en Vlaanderen. Bijeengebracht door Gerard Beense t.g.v. de eerste Stadsdichtersdag, Lelystad 2005. Uitgeverij Kontrast, Oosterbeek, 2005.
- Ronald Ohlsen, Niet enkel voor de gelegenheid. Over vijf jaar stadsdichterschap in Nederland en Vlaanderen. (In: Passionate Magazine, 14e jrg., nr. 1, jan./feb. 2007)
- Ruben Hofma, Twintig jaar modern Nederlands stadsdichterschap 1993-2013. (Nederlandse Poëzie Encyclopedie, 2013)
- Ruben Hofma, Stadsdichter in Nederland: een erebaantje met veel vormen. (Nederlandse Poëzie Encyclopedie, 2013)
- Lijst van Stadsdichters in Nederland: https://stadsdichtersvannederland.weebly.com/