Kiwi-coalitie

Met een Kiwi-coalitie bedoelt men het samengaan in een coalitie van twee politieke partijen die (net als een kiwi-vrucht) de kleuren zwart en groen hebben. In de praktijk komt dit veelal neer op een verbond tussen een christendemocratische en een groene partij. De term is vooral in Duitsland in gebruik, waar ook wel de naam Zwart-groen (schwarz-grün) gebruikt wordt.

Duitsland[bewerken | brontekst bewerken]

In Duitsland slaat de kiwi-coalitie specifiek op een verbond tussen CDU en Bündnis 90/Die Grünen.

Een dergelijke combinatie kwam voor het eerst in de deelstaat Hamburg aan de macht in 2008 en regeerde er tot 2010. De Groenen verlieten de coalitie na twee jaar.

De coalities in Hessen (vanaf 2014) en Baden-Württemberg (vanaf 2016) kregen een vervolg. Bijzonder daarbij is dat in Baden-Württemberg de Groenen tot twee keer toe de minister-president leverden, want zij werden de grootste partij in de deelstaat. In 2016 kreeg de partij van de populaire Winfried Kretschmann 30,3% van de stemmen, vijf jaar later maar liefst 32,6%. Voor de Groenen was dat een record in Duitsland.

In 2022 kwamen Sleeswijk-Holstein en Noordrijn-Westfalen in de lijst erbij van deelstaten die een zwart-groene coalitie kregen. In eerstgenoemde deelstaat werd een Jamaica-coalitie afgelost, terwijl in Noordrijn-Westfalen de christendemocratisch-liberale coalitie geen meerderheid meer behaalde.

Termijn Deelstaat Minister-president Zetelverdeling Meerderheid
2008–2010 Vlag van de Vrije Hanzestad Hamburg Hamburg Ole von Beust (CDU) CDU (56), GAL (12) 68 / 121 zetels
2014–2018 Vlag van de Duitse deelstaat Hessen Hessen Volker Bouffier (CDU) CDU (47), Grüne (14) 61 / 110 zetels
2016–2021 Vlag van de Duitse deelstaat Baden-Württemberg Baden-Württemberg Winfried Kretschmann (Grüne) Grüne (47), CDU (42) 89 / 143 zetels
2018– Vlag van de Duitse deelstaat Hessen Hessen Volker Bouffier (CDU) (2018–2022)
Boris Rhein (CDU) (2022–)
CDU (40), Grüne (29) 69 / 137 zetels
2021– Vlag van de Duitse deelstaat Baden-Württemberg Baden-Württemberg Winfried Kretschmann (Grüne) Grüne (58), CDU (42) 100 / 154 zetels
2022– Vlag van de Duitse deelstaat Sleeswijk-Holstein Sleeswijk-Holstein Daniel Günther (CDU) CDU (34), Grüne (14) 48 / 69 zetels
2022– Vlag van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen Noordrijn-Westfalen Hendrik Wüst (CDU) CDU (76), Grüne (39) 115 / 195 zetels

Oostenrijk[bewerken | brontekst bewerken]

Op landelijk niveau regeert er in Oostenrijk sinds 2020 een coalitie met de christendemocratische ÖVP en Die Grünen. Het kabinet-Kurz II is het eerste Oostenrijkse kabinet tussen de twee partijen.

Tot 2017 sprak men hier ook van een kiwi-coalitie of zwart-groene coalitie, maar daarna veranderde ÖVP de huisstijl naar de kleur turquoise, waardoor men in het Alpenland spreekt van türkis-grün.

België[bewerken | brontekst bewerken]

In België is een coalitie tussen christendemocraten en groenen zeldzaam. Deze rooms-groene coalitie kwam een keer voor in de gemeente Bornem in de provincie Antwerpen. Wel moet opgemerkt worden dat de christendemocraten niet de kleur zwart hebben, maar oranje.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]