Filips V van Frankrijk

Filips V
1293-1322
Koning van Frankrijk
Periode	1316-1322
Voorganger	Jan I
Opvolger	Karel IV
Koning van Navarra
Periode	1316-1322
Voorganger	Jan I
Opvolger	Karel I
Graaf van Bourgondië
Periode	1315-1322
Voorganger	Johanna II van Bourgondië
Opvolger	Johanna III van Bourgondië
Vader	Filips IV van Frankrijk
Moeder	Johanna I van Navarra
Dynastie	Huis Capet

Filips V (Vincennes, 17 november 1293 – Longchamp (Parijs), 3 januari 1322), bijgenaamd de Lange (in het Frans Philippe le Long), was koning van Frankrijk en Navarra (als Filips II) van 1316 tot aan zijn dood. Hij was graaf van Poitiers, de tweede zoon van Filips IV.

In 1307 trouwde hij met Johanna van Bourgondië, een dochter van graaf Otto IV van Bourgondië en gravin Mathilde van Artesië. In 1314 werd Johanna veroordeeld in het overspelschandaal van de Tour de Nesle van haar zus Blanca van Bourgondië (getrouwd met Filips broer Karel) en haar schoonzus koningin Margaretha van Bourgondië (getrouwd met Filips broer Koning Lodewijk). Johanna werd veroordeeld voor medeweten en opgesloten in het kasteel van Dourdan. Ze kreeg snel eerherstel.

Op 16 juli 1316 werd Filips regent in afwachting van de geboorte van een postuum kind, Jan I, van zijn overleden broer Lodewijk, dat echter reeds stierf op 19 november 1316. Filips liet zich op grond van de Salische Wet als koning erkennen en kronen te Reims op 9 januari 1317. Hij stootte echter op herhaald verzet van de adel, tegen wie hij het idee van uitsluiting van de opvolging door vrouwen moest verdedigen (de aanleiding tot de Honderdjarige Oorlog).

Via zijn vrouw Johanna wierp hij zich ook op als graaf van Bourgondië. Zijn regeerperiode verliep grotendeels in vrede, ondanks voortdurende twisten met het graafschap Vlaanderen. Uiteindelijk onderwierp graaf Robrecht van Béthune zich definitief in 1320; daarbij werd Filips dochter Margareta op 21 juli 1320 uitgehuwelijkt aan Lodewijk II van Nevers, kleinzoon van Robrecht.

Nu de vrede in Vlaanderen was teruggekeerd, hield de koning zich verder bezig met de binnenlandse administratie. Hij was niet echt een groot vernieuwer, maar bracht wel een monetaire unie in zijn koninkrijk tot stand. Zijn koppige verdediging van de Salische Wet, waardoor hij aan de macht was gekomen, keerde zich uiteindelijk tegen hem, want uit zijn huwelijk met Johanna van Bourgondië bereikte alleen dochters de volwassenheid. Zo had hij geen mannelijke erfgenamen toen hij in 1322 overleed. Hij werd dan ook opgevolgd door zijn jongere broer Karel. In Bourgondië volgde zijn dochter Johanna hem op als gravin.

Huwelijk en kinderen[bewerken | brontekst bewerken]

Filips V huwde in januari 1307 met Johanna van Bourgondië (1291-1330), de oudste dochter van Otto IV, paltsgraaf van Bourgondië (het latere Franche-Comté) en Mathilde van Artesië. Filips en Johanna werden de ouders van:

• Johanna III van Bourgondië (1308-1347), gravin van Bourgondië en Artesië, gehuwd in 1318 met hertog Odo IV van Bourgondië (1295–1349), moeder van Filips van Bourgondië (1323–1346), grootmoeder van hertog Filips van Rouvres (1346-1361)
• Margaretha van Frankrijk (1310-1382), gehuwd in 1320 met Lodewijk II van Nevers, graaf van Vlaanderen, Nevers en Rethel (1322-1346)
• Isabella (1312-1348), gehuwd in 1323 met dauphin Guigo VIII van Viennois en (1335) met heer Jan III van Faucogney
• Filips (1313-1321)
• Blanca (1313-1358), als kind in klooster geplaatst
• Lodewijk (1315-1316).

Voorouders[bewerken | brontekst bewerken]

Lodewijk IX van Frankrijk (1214-1270)

Margaretha van Provence (1221-1295)

Jacobus I van Aragón (1208-1276)

Jolanda van Hongarije (1215-1251)

Theobald I van Navarra (1201-1253)

Margaretha van Bourbon-Dampierre (1211-1256)

Robert I van Artesië (1216-1250)

Machteld van Brabant (1224-1288)

Filips III van Frankrijk (1245-1285)

Isabella van Aragón (1247-1271)

Hendrik I van Navarra (ca. 1244-1274)

Blanca van Artesië (1248-1302)

Filips IV van Frankrijk (1268-1314)

Johanna I van Navarra (1273-1305)

Margaretha van Frankrijk (1287-1294)

Lodewijk X van Frankrijk (1289-1316)

Blanca van Frankrijk (1291-1294)

Isabella van Frankrijk (ca. 1295-1358)

Filips V van Frankrijk (1293-1322)

Karel IV van Frankrijk (1294-1328)

Robert van Frankrijk (1297-1307)

Zie de categorie Philip V of France van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.