Ed Harris (acteur)

Ed Harris
	Harris in 2005
Algemene informatie
Volledige naam	Edward Allen Harris
Geboren	28 november 1950
Geboorteplaats	Englewood (New Jersey)
Land	Verenigde Staten
Werk
Jaren actief	1976–heden
Beroep	Acteur, regisseur
	(en) IMDb-profiel
	(en) IBDB-profiel
	MovieMeter-profiel
	(mul) TMDb-profiel; (en) AllMovie-profiel
Portaal	Film

Edward Allen (Ed) Harris (Englewood (New Jersey), 28 november 1950) is een Amerikaanse karakteracteur. Hij werd voor zijn rollen in zowel Apollo 13, The Truman Show, Pollock als The Hours genomineerd voor een Oscar. Meer dan tien andere filmprijzen kreeg hij daadwerkelijk toegekend, waaronder een Golden Globe (voor The Truman Show). In 2015 kreeg hij een ster op de Hollywood Walk of Fame.

Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]

Harris won een sportbeurs voor de Columbia University maar verhuisde twee jaar later met het gezin naar Oklahoma waar hij drama ging studeren, na inmiddels zijn passie voor toneel te hebben ontdekt. Na een aantal succesvolle rollen in het plaatselijk theater verhuisde hij naar Los Angeles om af te studeren aan de California Institute of the Arts.

Zijn eerste belangrijke rol was als moordenaar in Borderline met Charles Bronson. In 1983 werd hij beroemd door zijn rol als NASA-astronaut John Glenn in The Right Stuff; in 1996 zou hij worden genomineerd voor een Oscar voor zijn rol als Gene Kranz in Apollo 13. In 1999 en 2001 volgden nominaties voor respectievelijk The Truman Show en Pollock. Pollock was tevens zijn regiedebuut.

Uit recente jaren dateren onder meer rollen in A History of Violence, Gone Baby Gone en National Treasure: Book of Secrets. Medio 2008 legt Harris de laatste hand aan Appaloosa, een western in klassieke stijl waarin hij met Viggo Mortensen de hoofdrol speelt en waarvan hij tevens de regisseur en gedeeld scriptschrijver is.

Harris is gehuwd met de actrice Amy Madigan en heeft een dochter.

Filmografie[bewerken | brontekst bewerken]

Jaar	Titel	Rol	Opmerkingen
Filmografie als acteur
Films
1978	Coma	pathologie bewoner
1980	Borderline	Hotchkiss
1981	Knightriders	William "Billy" Davis
1982	Creepshow	Hank Blaine
1983	Under Fire	Oates
	The Right Stuff	John Glenn
1984	Swing Shift	Jack Walsh
	Places in the Heart	Wayne Lomax
	A Flash of Green	Jimmy Wing
1985	Alamo Bay	Shang
	Code Name: Emerald	Gus Lang
	Sweet Dreams	Charlie Dick
1987	Walker	William Walker
1988	To Kill a Priest	Stefan
1989	Jacknife	David 'High School' Flannigan
	The Abyss	Virgil 'Bud' Brigman
1990	State of Grace	Frankie Flannery
1992	Glengarry Glen Ross	Dave Moss
1993	The Firm	Wayne Tarrance
	Needful Things	Sheriff Alan J. Pangborn
1994	China Moon	Kyle Bodine
	Milk Money	Tom Wheeler
1995	Just Cause	Blair Sullivan
	Apollo 13	Gene Kranz
	Nixon	E. Howard Hunt
1996	Eye for an Eye	Mack McCann
	Riders of the Purple Sage	Jim Lassiter
	The Rock	Generaal Francis X. Hummel
1997	Absolute Power	Seth Frank
1998	The Truman Show	Christof
	Stepmom	Luke Harrison
1999	The Third Miracle	Frank Shore
2000	Waking the Dead	Jerry Charmichael
	The Prime Gig	Kelly Grant
	Pollock	Jackson Pollock
2001	Enemy at the Gates	Majoor König
	Buffalo Soldiers	Kolonel Berman
	A Beautiful Mind	Parcher
2002	Just a Dream	Henry Sturbuck
	The Hours	Richard Brown
2003	Masked and Anonymous	Oscar Vogel
	The Human Stain	Lester Farley
	Radio	Coach Jones
2005	A History of Violence	Carl Fogaty
	Empire Falls	Miles Roby	miniserie
	Winter Passing	Don Holden
2006	Two Tickets to Paradise	Melville
	Copying Beethoven	Ludwig van Beethoven
2007	Touching Home	Charlie Winston
	Gone Baby Gone	Detective Remy Bressant
	Cleaner	Eddie Lorenzo
	National Treasure: Book of Secrets	Mitch Wilkinson
2008	Touching Home	Charlie Winston
	Appaloosa	Virgil Cole
2010	Once Fallen	Vader
	The Way Back	meneer Smith
2011	That's What I Am	meneer Simon
	Salvation Boulevard	Dr. Paul Blaylock
2012	Man on a Ledge	David Englander
	Game Change	John McCain	televisiefilm
2013	Sweetwater	Sheriff Jackson
	Phantom	Demi
	Pain & Gain	Ed Dubois
	Gravity	Mission control	stem
	Snowpiercer	Wilford
	The Face of Love	Garret Mathis / Tom Young
2014	Planes: Fire & Rescue	Blade Ranger	stemacteur
	Frontera	Roy
	Cymbeline	Cymbeline
2015	Run All Night	Shawn Maguire
	Cymbeline	Koning Cymbeline
	The Adderall Diaries	Neil Elliott
	In Dubious Battle	Joy
	Rules Don't Apply	meneer Bransford
2016	Westworld	Man in Black	televisieserie
2017	Geostorm	Leonard Dekkom
	Mother!	Man
2019	The Last Full Measure	Ray Mott
2020	Resistance	George Patton
2022	Top Gun: Maverick	Chester "Hammer" Cain
2024	Love Lies Bleeding	Lou Sr.

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

(en) Ed Harris in de Internet Movie Database
(en) Ed Harris in de database van AllMovie

Zie de categorie Ed Harris van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.