Delfshaven (stadsdeel)

Delfshaven
Bestuurscommissiegebied van Rotterdam
Wapen Delfshaven
Kaart
Kerngegevens
Gemeente Rotterdam
Coördinaten 51° 54′ NB, 4° 27′ OL
Oppervlakte 5,96 km²  
- land 5,15 km²  
- water 0,81 km²  
Inwoners
(2023) 		76.990[1]
(12.918 inw./km²)
Woningvoorraad 35.960 woningen[1]
Overig
Website http://www.delfshaven.nl
Detailkaart
Kaart van Delfshaven
Portaal  Portaalicoon   Rotterdam
Delfshaven in de 17e eeuw.

Delfshaven is een bestuurscommissiegebied van de gemeente Rotterdam. Delfshaven heeft een oppervlakte van 5,80 km² en telde in 2019 76.215 inwoners. Oorspronkelijk was Delfshaven een onderdeel van Delft, maar in 1795 werd het een zelfstandige gemeente, en in 1886 door Rotterdam geannexeerd.

Delfshaven ontstond in 1389, toen de Delfshavense Schie werd gegraven om de stad Delft een verbinding met de Maas te geven. Sindsdien konden de schepen vanuit Delft via de Delftse en Delfshavense Schie de Nieuwe Maas bereiken. Rondom de sluis ontstond het havenstadje 'Delfshaven'. Het had de status van een 'kolonie van Delft'. Een terugslag in de groei vond plaats toen aan het eind van de Hoekse en Kabeljauwse twisten (rond 1490) de Hoeken enorme verwoestingen aanrichtten. In het begin van de zestiende eeuw telde Delfshaven iets meer dan 100 huizen en 400 inwoners.

Hoogtepunten uit de geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Het oude Historisch Delfshaven, de volksbuurt Spangen en het rustige Oud-Mathenesse zorgen voor veel variatie in dit stadsdeel. Enkele hoogte- en dieptepunten uit de rijke historie van Delfshaven zijn, in chronologische volgorde:

  • 1389: Begonnen met het graven van de vaart tussen Overschie en de Nieuwe Maas. Aan de oever van de Maas verschijnen een haventje en scheepswerf; het begin van Delfshaven
  • 1489: Tijdens de Jonker Fransenoorlog, onderdeel van de Hoekse en Kabeljauwse twisten, wordt Delfshaven vrijwel verwoest en alle Delftse schepen buitgemaakt of vernietigd.
  • 1550: Delfshaven is dankzij de haringvisserij en walvisvaart uitgegroeid tot een welvarend stadje met zo'n duizend inwoners.
  • 1554: Statig pand wordt gebouwd aan de oostzijde van de Aelbrechtskolk waar stadsdienaren havenzaken afhandelen.
  • 1572: Inval van de watergeuzen, gevolgd door een herovering van de Spanjaarden, waarbij veel gebouwen (de meeste waren van hout) worden verwoest.
  • 1577: Piet Hein wordt geboren in Delfshaven. Later wordt hij bekend door de verovering van de zogenaamde Spaanse Zilvervloot in 1628.
  • 1620: De Pilgrim Fathers worden korte tijd ondergebracht in de Sint Anthonis Capel, vanwaar ze de oversteek naar Amerika beginnen.
  • 1653: Bouw van het Kraanhuis met 'Zakkendragershuisje'.
  • 1700 en verder: opkomst van de jeneverindustrie, met de bouw van diverse molens.
  • 1795: Delfshaven roept zichzelf uit tot zelfstandige gemeente, onder protest van Delft.
  • 1825: Delfshaven krijgt stadsrechten. Het pand aan de Aelbrechtskolk wordt raadhuis der gemeente Delfshaven. Het pand doet dienst als café en brouwerij De Pelgrim.
  • 1886: Delfshaven wordt met Rotterdam verenigd. De nieuwe gemeente krijgt de naam Rotterdam.
  • 1870: Het standbeeld van Piet Hein wordt onthuld door koning Willem III.
  • 1916: bouw van het Spartastadion en aanleg van de wijk Spangen.
  • 1920: bouw van het Witte Dorp.
  • 1930: aanleg van de wijk Oud-Mathenesse.
  • 1940: Het bombardement dat het centrum van Rotterdam in de as legt, laat Delfshaven ongemoeid.
  • 1943: Op 31 maart willen de geallieerden de scheepswerf Wilton-Fijenoord in Schiedam bombarderen, maar er gaat iets mis met de identificatie van het doelwit. Een kleine honderd brisantbommen van 1.000 pond treffen het havengebied rond de Keilehaven, het spoorwegemplacement aan de Hudsonstraat, het Marconiplein en de huizen rond de Schiedamseweg in de woonwijk Bospolder-Tussendijken. Er vallen minstens 417 doden en meer dan 400 gewonden.[2] Honderden gezinnen raken dakloos. Het bombardement op Rotterdam-West werd een 'vergeten bombardement', omdat de slachtoffers de bevrijders hun fouten niet wilden blijven verwijten, evenals bijvoorbeeld het bombardement op Nijmegen op 22 februari 1944 en het bombardement op het Bezuidenhout te Den Haag op 3 maart 1945.
  • 1959: De loodsboot Delfshaven wordt gebouwd en wordt vernoemd naar de haven.
  • 1960: Historisch Delfshaven wordt uitgeroepen tot beschermd stadsgezicht.
  • 1993: Op 31 maart, vijftig jaar na het 'vergeten bombardement' onthult premier Ruud Lubbers een monument ter nagedachtenis aan de gewonden en doden.
  • 1999: Het Spartastadion wordt compleet vernieuwd en een kwart slag gedraaid ten opzichte van het oude stadion.
  • 2013: Het Slavernijmonument wordt onthuld ter herdenking het Rotterdamse slavernijverleden, waarbij de handelswaar die in het Lloydkwartier werd verhandeld verkregen was door in Suriname en de Nederlandse Antillen slaven te verkopen.[3]

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

  • Voormalig stadhuis van Delfshaven
    Voormalig stadhuis van Delfshaven
  • Uitzicht op de voorhaven van Delfshaven
    Uitzicht op de voorhaven van Delfshaven
  • Uitzicht op de voorhaven van Delfshaven
    Uitzicht op de voorhaven van Delfshaven
  • Windkorenmolen de Distilleerketel
    Windkorenmolen de Distilleerketel
  • Aelbrechtskolk: kolk en wallekant.
    Aelbrechtskolk: kolk en wallekant.
  • Aelbrechtskolk vanaf de Piet Heynbrug
    Aelbrechtskolk vanaf de Piet Heynbrug
  • Standbeeld Piet Hein
    Standbeeld Piet Hein
  • Achterhaven bij de V.O.C.brug
    Achterhaven bij de V.O.C.brug
  • Zakkendragershuisje
    Zakkendragershuisje
  • Zakkendragershuisje
    Zakkendragershuisje
  • De Dubbelde Palmboom
    De Dubbelde Palmboom
  • Pelgrimskerk
    Pelgrimskerk
  • Gemeentekaart uit 1865
    Gemeentekaart uit 1865

Openbaar vervoer[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische ontwikkelingen[bewerken | brontekst bewerken]

Tussen ongeveer 1980 en 2000 trokken vele autochtone gezinnen weg uit Delfshaven. Hiervoor in de plaats kwamen nieuwkomers, die vaak in achterstandssituaties verkeerden. De werkloosheid steeg en de drugsoverlast nam toe. Halverwege de jaren negentig kwam daartegen verzet, onder leiding van Annie Verdoold. Door de goede samenwerking tussen bewoners, politie, zorginstellingen en gemeente zijn de problemen toen flink afgenomen. Maar vooral in sommige delen van Spangen en Schiemond kunnen nog veel zaken verbeterd worden.

Wijken in Delfshaven[bewerken | brontekst bewerken]

Bevolkingssamenstelling 2006[4] Delfshaven
[%]		 Rotterdam
[%]
Autochtonen 28,5 54
Allochtonen 71,5 46
waarvan
Surinamers 18 19
Turken 21 17
Marokkanen 18 14
Antillianen 5 7

Bestuur[bewerken | brontekst bewerken]

Zetelverdeling deelraad resp. gebiedscommissie[bewerken | brontekst bewerken]

Partij Deelraad Commissie
2006 2010 2014 2018
PvdA 16 12 4 2
GL 3 5 2 2
LR 4 3 2 1
D66 - 2 2 2
SP - - 2 1
WIJ Delfshaven - - 2 2
NIDA - - 1 2
DENK 2
CDA 1 2 - -
VVD 1 1 - 1
Totaal 25 25 15 15

De onderstreepte getallen vormen de hieruit onderhandelde bestuursmeerderheid.

In 2014 is de deelgemeente opgeheven en vervangen door een 'bestuurscommissiegebied'. In 2018 kregen binnen de Delfshavense wijken Middelland en Oud-Mathenesse een geloot wijkcomité. De andere vijf wijken bleven vertegenwoordigd worden door de gekozen gebiedscommissie[5].

Afkomstig uit Delfshaven[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

  • Voormalig VOC gebouw het Zeemagazijn.
    Voormalig VOC gebouw het Zeemagazijn.
  • Humanitas aan de Pieter de Hoochweg, voorheen zat hier de Scheepvaartvereeniging Zuid.
    Humanitas aan de Pieter de Hoochweg, voorheen zat hier de Scheepvaartvereeniging Zuid.
  • Hogeschool Rotterdam locatie Pieter de Hoochweg, voorheen zat hier de Zeevaartschool.
    Hogeschool Rotterdam locatie Pieter de Hoochweg, voorheen zat hier de Zeevaartschool.
Zie de categorie Delfshaven van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Delfshaven_(stadsdeel)&oldid=67259002"