De Bongerd (Amsterdam)

De Bongerd

Buurt van Amsterdam
Kerngegevens
Gemeente	Amsterdam
Stadsdeel	Noord
Wijk	Tuindorp Oostzaan
Coördinaten	52° 24′ NB, 4° 54′ OL
Oppervlakte	0 km²
- land	0 km²
- water	0 km²
Inwoners (2023)	0[1] (Deling door nul inw./km²)
Woningvoorraad	0 woningen[1]
Overig
Postcode(s)	1036 ..
Woonplaats (BAG)	Amsterdam
Wijknummer	N65d

De Bongerd is een buurt in het Amsterdamse stadsdeel Noord en maakt deel uit van Tuindorp Oostzaan. Het gebied wordt begrensd door Zijkanaal I, de Noordelijke Singel, de Scheepsbouwweg en de Vlakkerweg.

Geschiedenis en ligging[bewerken | brontekst bewerken]

De buurt is aangelegd op een industrieterrein (met onder andere een betonfabriek) en een volkstuinencomplex. Door de aanleg heeft stadsverdichting ook hier toegeslagen. Plannen voor de wijk dateren van 1997; die zouden moeten resulteren in een tuinstad, zoals er hier meer te vinden zijn. Aan stedenbouwkundige en architect Rudy Uytenhaak werd gevraagd de wijk in te richten. De wijk werd in fasen volgebouwd, waarbij verschillende architecten zoals Paul de Ruiter en Hans Been werden ingeschakeld; ook Uytenhaak ontwierp mee. Er verschenen stadsvilla’s maar ook luxe rijtjeshuizen. Tijdens de bebouwing woekerde de kredietcrisis, waardoor delen tijdelijk uitgesteld werden.

Bongerd is een afgeleide van boomgaard. De straten hebben dus vooral namen van in Nederland geteelde fruitboom-soorten (rassen/cultivars). Daarnaast zijn er de ontsluitingswegen Boomgaardlaan, Kwekerijlaan en Moestuinlaan.

Paard van noord[bewerken | brontekst bewerken]

Blikvanger in de buurt is een oude hijskraan uit de tijd van de betonfabriek, het Paard van Noord. Deze uit 1956-1959 stammende en in Koog aan de Zaan gebouwde hijskraan deed eerst dienst voor een betonfabriek in Velsen. De kraan werd daar ook voorzien van een onderstel; hij werd van vast opgesteld naar beweegbaar. Vanaf circa 1969 werd hij opgesteld bij een filiaal van de betonfabriek aan Zijkanaal I om daar zand en grind van schepen te hijsen, maar hij werd ook ingeschakeld om diezelfde materialen voor de huizenbouw in de buurt aan wal te krijgen. Bij de inrichting van de wijk verdween de betonfabriek van Mebin en de kraan werd een wees, die onttakeld aan de walkant kwam te liggen. De nieuwe buurtbewoners gingen in een vereniging met de restanten aan de slag om de kraam opnieuw op te richten. Gehoor bij ex-werknemers leverde de naam op Paard van noord.

Bruggen[bewerken | brontekst bewerken]

Om de wijk te kunnen ontsluiten werd een aantal kunstwerken gebouwd:

• Druivenbrug
• Kadoelenbrug
• Bongerdbrug

Afbeeldingen[bewerken | brontekst bewerken]

• 
  Bebouwing aan de Boomgaardlaan, ontworpen door Hans Been (mei 2019)
• 
  Paard van noord (mei 2019)
• 
  Kadoelenbrug (juli 2019)
• 
  Druivenbrug (juli 2018)