Borgerhout

**Borgerhout**
District in België
	; (details)
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Antwerpen
Gemeente	Antwerpen
Coördinaten	51° 13′ NB, 4° 26′ OL
Algemeen
Oppervlakte	3,93 km²
Inwoners ; (01/01/2020)	45.998 ; (11.704 inw./km²)
Mannen	48,88%
Vrouwen	51,12%
Overig
Postcode	2140
Netnummer	03
NIS-code	11002(S)
Oude NIS-code	11242
Detailkaart
	Borgerhout binnen de stad Antwerpen
Foto's
	Het districtshuis van Borgerhout
Portaal	België

Borgerhout is een plaats in België en een district van de stad Antwerpen. Borgerhout was vanaf 1836, toen het van Deurne werd afgesplitst, tot aan de gemeentelijke herindeling van 1983, een zelfstandige gemeente en is nu met 3,93 km² en 45.998 inwoners (2020) het kleinste en dichtstbevolkte Antwerps district.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Middeleeuwen[bewerken | brontekst bewerken]

Borgerhout werd voor het eerst vermeld in 1214 als "Borgerholt". Het was in de middeleeuwen niet meer dan een landelijk gehucht dat zowel bestuurlijk als kerkelijk van Deurne afhing.

Vroegmoderne tijd[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdens de reformatie in de 16e eeuw hield men, net zoals in Berchem en op het Kiel, ook in Borgerhout hagenpreken (onder andere op het Laar).

Vanaf de 16e eeuw kreeg Borgerhout een eigen karakter doordat handelaars zich vestigden langs de banen Antwerpen-Turnhout en Antwerpen-Herentals. Borgerhout richtte zich economisch meer op Antwerpen dan op Deurne. Deze vervreemding van Deurne vermeerderde later nog door toenemende industrialisatie. Bij de oprichting van de gemeenten in 1795 bleven Deurne en Borgerhout nog samen een gemeente vormen onder de naam Deurne-Borgerhout maar in 1836 was de splitsing een feit. Op kerkelijk gebied voltrok de splitsing zich een jaar later.

Moderne tijd[bewerken | brontekst bewerken]

In de 19e eeuw ontwikkelde Borgerhout zich vooral als een nijverheidsgemeente. Bij de aanleg van de vestinggordel tussen 1859 en 1864 werd zowat 20% van het grondgebied in beslag genomen door militaire versterkingen en werd Borgerhout in twee gesplitst. Intramuros ontstond een bloeiend handelscentrum langs de Turnhoutsebaan. Borgerhout vergroeide intramuros volledig met de stad Antwerpen. Vanaf het einde van de 19e eeuw verdween de industrie grotendeels en werd Borgerhout een woongemeente. In 1914 werd onder burgemeester Karel De Preter het grondgebied van de gemeente vergroot met het huidige grondgebied van Borgerhout extra-muros ten zuiden van de Herentalsevaart^[1] zoals het Te Boelaerpark in het nadeel van Deurne. Dit ging gepaard met een enorme bevolkingstoename die een hoogtepunt bereikte in 1931 toen de gemeente Borgerhout 56.570 inwoners telde.

Tweede Wereldoorlog en Holocaust[bewerken | brontekst bewerken]

De deelgemeente werd rond 20 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 4 september 1944.

Uit de gemeente werden minstens 1643 Joden weggevoerd naar concentratiekampen in Duitsland, waar de overgrote meerderheid vermoord werd.^[2]

Na-oorlogse periode[bewerken | brontekst bewerken]

Na het einde van de Tweede Wereldoorlog was er een sterke daling van de bevolking door emigratie naar de verder gelegen en groenere randgemeenten rond Antwerpen.

Op 1 januari 1983 werd Borgerhout opgenomen bij de fusiestad Antwerpen.

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Het gedeelte intra muros kent een grote en oude verkeersader, de Turnhoutsebaan, die dwars door dit gedeelte van Borgerhout loopt. Deze vormt ook de voornaamste winkelstraat met een mix van winkels. Onder deze winkelstraat loopt ook de Reuzenpijp van de Antwerpse premetro.

Het gedeelte extra muros is meer residentieel en gegroeid rond de weg naar Herentals. De bevolking extra muros is gemiddeld ouder, 'witter' en rijker.^[bron?] Extra muros is kleiner en groener en heeft een lagere bevolkingsdichtheid. Hier bevindt zich ook het Te Boelaerpark.

Situering[bewerken | brontekst bewerken]

Borgerhout grenst aan diverse Antwerpse wijken waaronder Zurenborg, Antwerpen-Noord en het Statiekwartier. Borgerhout is tevens een wijk waar zich veel nachtwinkels en horecagelegenheden bevinden. Extra muros grenst Borgerhout aan de districten Berchem en Deurne.

Demografie[bewerken | brontekst bewerken]

Samenstelling bevolking naar herkomst[bewerken | brontekst bewerken]

In onderstaande tabel wordt de bevolkingsverdeling naar herkomst weergegeven. "Nieuwe Belgen" zijn Belgen die een andere geboortenationaliteit hadden.

Herkomstgroep	Percentage (District Borgerhout, 2017)
autochtonen	52,4
nieuwe Belgen	24,2
vreemdelingen	23,4

Bron: Districts-en Loketwerking, Stad Antwerpen, 2017 (via stadincijfers.antwerpen.be/databank)

Vanwege het grote aantal inwoners van buitenlandse, vooral Marokkaanse, afkomst wordt Borgerhout door sommige om- en inwoners ook wel 'Borgerokko' genoemd. Vanaf het eind van de jaren 1970 werd de term veel gebruikt door de Gazet van Antwerpen^[3] en het Vlaams Blok.^[4] De term duikt ook geregeld op in de buitenlandse pers.^[5]^[6]^[7]^[8]

Bevolkingsevolutie[bewerken | brontekst bewerken]

Opm:1846 t/m 1970=volkstellingen op 31 december

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Structuur[bewerken | brontekst bewerken]

Het district Borgerhout maakt deel uit van de stad Antwerpen. Deze ligt in het kieskanton Antwerpen is identiek aan het provinciedistrict Antwerpen en ligt in het kiesarrondissement Antwerpen en de kieskring Antwerpen.

Borgerhout		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente	District
Administratief	Niveau	Europese Unie	België		Vlaanderen	Antwerpen	Antwerpen			Antwerpen	Borgerhout
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse Regering	Deputatie				Gemeentebestuur	Districtscollege
	Raad	Europees Parlement	Kamer van volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement		Provincieraad				Gemeenteraad	Districtsraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring Antwerpen				Antwerpen	Antwerpen	Antwerpen	Antwerpen	Borgerhout
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse	Provincieraads-				Gemeenteraads-	Districtsraads-

Districtscollege[bewerken | brontekst bewerken]

De districtsvoorzitter is:

1 januari 2013 - 31 december 2015: Marij Preneel (Groen)
1 januari 2016 - 31 december 2018: Stephanie Van Houtven (sp.a)
1 januari 2019 - 31 december 2023: Marij Preneel (Groen)
1 januari 2024 - ...: Mariam El Osri (Groen)

Districtscollege
Districtsvoorzitter (2019 - 2025)	Mariam El Osri (Groen) (vanaf 1 januari 2024)
Districtschepenen (2019 - 2025)	Ben Van Duppen (PVDA+) Omar Al Jattari (Groen) Luc Moerkerke (tot 31 december 2021) (Groen) Mariam El Osri (1 januari 2022 - 31 december 2023) (Groen) Ben Segers (tot 22 november 2020) (Vooruit) Aïssatou Cissé (vanaf 23 november 2020^[9]) (Vooruit) Luc Moerkerke (opnieuw vanaf 1 januari 2024^[10]) (Groen)

Districtscollege (tot eind 2012)	Begin legislatuur	Einde legislatuur	Bevoegdheden
Districtsvoorzitter	Patrick Marivoet sp.a	Wouter Van Besien Groen	septemberfeesten, decentralisatie, begroting en financiën, tewerkstelling en lokale economie
Districtsschepenen	Walter Van den Branden CD&V	Luc Moerkerke CD&V	sociale zaken (welzijn, gezondheid, gezin, sociale voorzieningen, wonen), sport, jeugd, senioren behoorlijk afgevaardigd ambtenaar van de burgerlijke stand
	Hendrik Roelandt sp.a	Roger Koreman sp.a	openbare werken, straatbeeld en afval
	Wouter Van Besien Groen	Patrick Marivoet sp.a	ruimtelijke inrichting (met groenvoorziening en begraafplaats), mobiliteit, milieu, communicatie, informatie, stedelijk wijkoverleg
	Fatima Bali Groen	Marij Preneel Groen	cultuur, feestelijkheden en toerisme, samenlevingsopbouw - diversiteit, onderwijs, middenstand, markten en foren en ontwikkelingssamenwerking
Voorzitter van de districtsraad	Farid Hemdane Groen

Districtsraad[bewerken | brontekst bewerken]

Zetelverdeling districtsraad
2019-2024

4

9

3

1

6

1

4 9 3 1 1 6 1

De 25 zetels zijn als volgt verdeeld:

■ PVDA: 4

■ Groen: 9

■ sp.a: 3

■ Open Vld: 1

■ CD&V: 1

■ N-VA: 6

■ VB: 1

Sinds 1 januari 2001 hebben alle Antwerpse districten een eigen districtsraad. De districtsraad wordt rechtstreeks verkozen tijdens de zesjaarlijkse gemeenteraadsverkiezingen.

De districtsraad heeft beslissingsbevoegdheid over sport-, jeugd-, cultuur- en seniorenbeleid. Ook over de communicatie van het district, de feestelijkheden en een gedeelte van de straat- en groenwerken kan de districtsraad beslissingen nemen. Over de andere domeinen kan de districtsraad adviezen geven.

De Borgerhoutse districtsraad telt 25 zetels sinds 2007.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Voormalige burgemeesters en districtsvoorzitters[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van burgemeesters van Borgerhout voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Legislatuur 2013 - 2018[bewerken | brontekst bewerken]

Borgerhout had een coalitie van sp.a-Groen, PVDA+ en een onafhankelijke (een voormalige CD&V'er). Samen is dat goed voor 14 van de 25 zetels.

Legislatuur 2019 - 2024[bewerken | brontekst bewerken]

Borgerhout heeft een coalitie van Groen, PVDA+ en Vooruit. Samen is dat goed voor 16 van de 25 zetels.

Resultaten districtsverkiezingen sinds 2000[bewerken | brontekst bewerken]

De eerste rechtstreeks verkozen districtsraad werd verkozen op 8 oktober 2000, en startte op 1 januari 2001. Ze telde toen 23 zetels.

De huidige districtsraad werd verkozen op 14 oktober 2018.

De volgende districtsraad wordt 6 jaar later op 13 oktober 2024 gekozen.

Partij of kartel		8-10-2000^[11]		8-10-2006		14-10-2012^[12]^[13]		14-10-2018
Stemmen / Zetels		%	23	%	25	%	25	%	25
	CVP¹ / CD&V-N-VA² / CD&V³	12,68¹	3	13,02²	3	7,79³	2 (1+1)	6,7³	1
	VLD¹ / VLD-Vivant² / Open Vld³	13,33¹	3	8,02²	2	4,38³	1	4,0³	1
	Agalev¹ / sp.a-spirit-Groen!² / sp.a-Groen³ / Groen⁴	15,76¹	4	42,46²	12	36,06³	9	32,0⁴	9
	PVDA / PVDA+	2,27	0	2,37	0	17,06	4	15,9	4
	Vlaams Blok¹ / Vlaams Belang-VLOTT² / Vlaams Belang³	35,27¹	9	30,65²	8	9,2³	2	6,6³	1
	N-VA	-		-		25,5	7	21,4	6
	Borgerhout Bewust	-		3,48	0	-		-
	SP¹ / sp.a²	14,38¹	3	-		-		13,4²	3
	VU-ID	3,77	1	-		-		-
	Vivant	1,38	0	-		-		-
	WOW	1,14	0	-		-		-
Totaal stemmen		21908		22816		22008		23853
Opkomst %		87,51				86,72		89,7
Blanco en ongeldig %		3,41		4,70		3,87		4,1

De vetjes gedrukte getallen vormen de hieruit onderhandelde bestuursmeerderheid. De grootste partij is in kleur.

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook: Lijst van onroerend erfgoed in Borgerhout

Het districtshuis (voormalige gemeentehuis) in neo-Vlaamse renaissancestijl (1886-1889)
De Roma, in 1928 gebouwd als bioscoop.
Het Xaveriuscollege
De Heilige Familie en Sint-Corneliuskerk
De Sint-Annakerk, aan de Goedendagstraat.
De Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hartkerk
De Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwkerk
De Sint-Janskerk
Het Te Boelaerpark
Het Krugerplein
De Tuinwijk

Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]

De Roma[bewerken | brontekst bewerken]

De voormalige bioscoop De Roma doet nu dienst als polyvalente zaal voor theater, concerten, cinema en socioculturele activiteiten.

Evenementen[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds 1712 trekt jaarlijks in Borgerhout de Reuzenommegang door de straten. Dit is een optocht met als hoogtepunt het optreden van de Reuskens van Borgerhout die staande op een door paarden getrokken Reuzenwagen geregeld een menuet dansen voor de toeschouwers, op de tonen van het Reuzenlied, gespeeld door een orkestje van 5 muzikanten. De groep bestaat uit vier dwergreuzen: Reus, Reuzin, Dolfijn en Kinnebaba. Specifiek aan deze reuzen is dat ze niet veel groter zijn dan een mannengestalte, maar wel veel dikker. De laatste decennia is hun optreden uitgegroeid tot een grote optocht, met groepen reuzen en een aantal praalwagens: het Groot Schip met Kapertein, de Zwaan, de Walvis, de Maagdekenswagen, ... In 2012 vierden ze hun 300ste verjaardag. Ook sinds 2012 wordt aan diverse organisatie's gevraagd om zelf een reus te maken en mee te lopen in de stoet.

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

Tom Naegels' roman Los speelt gedeeltelijk in Borgerhout. Zie ook de verfilming van Los.
Borgerhout is het eerste Antwerpse district met een eigen reisgids: Reisgids Borgerhout: voor toevallige en blijvende passanten,^[14] verscheen in november 2021 bij de Antwerpse uitgeverij Luster. Auteur is Marc Spruyt.

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

In de gebouwen van de vzw Moeders voor Moeders, Helmstraat 87/89 bevindt zich de enige vondelingenschuif van België.

Religie en levensbeschouwing[bewerken | brontekst bewerken]

De katholieke gemeenschap bestaat uit vier parochies: H. Familie en St.-Cornelius, O.-L.-Vrouw ter Sneeuw, St.-Anna en St.-Norbertus.^[15]
De-Koepel moskee, de eerste Belgische moskee gesticht door bekeerlingen
Voor de joodse inwoners vormt de verhoogde spoorwegberm van spoorlijn 27A in Borgerhout de eroev waarbij de spoorwegonderdoorgangen gezien worden als de opvolgers van de voormalige stadspoorten.

Mobiliteit[bewerken | brontekst bewerken]

Het district wordt in twee delen gesplitst door de Antwerpse 3 gebundelde verkeersaders: binnensingel (R10), spoorweg (lijn 12 en 27A) en autosnelweg (R1). Deze worden aangeduid met Borgerhout intra en extra muros (verwijzend naar de Antwerpse stadsmuren die nu de Ring vormen).

Openbaar vervoer[bewerken | brontekst bewerken]

Borgerhout wordt per tram intra muros bediend met de Antwerpse lijnen 10 en 24 en aan de Gitschotellei (extra muros) door de tramlijnen 4 en 9. Ook tram 24 rijdt via de Stenenbrug door Borgerhout extra muros om de aan de Herentalsebaan in Deurne gelegen Borgerhoutse begraafplaats Silsburg te kunnen bereiken. Ook tramlijn 4 heeft daar zijn eindhalte.

Ondergronds van de Turnhoutsebaan en de Stenenbrug rijdt tram 8 via de Reuzenpijp van de Antwerpse premetro van het premetrostation Astrid naar Borgerhout extra muros en verder naar het rondpunt Wommelgem. Sinds 18 april 2015 werd het het premetrostation Zegel van de Reuzenpijp onder de Turnhoutsebaan geopend. Enkele nog gesloten aan de Turnhoutsebaan en Stenenbrug te Borgerhout gelegen spookstations van de Antwerpse premetro dragen de namen: Drink, Foorplein, Collegelaan en Morckhoven.

Borgerhout had aan de Turnhoutsebaan ter hoogte van de Statielei aan het oostspoor (spoorlijn 12 en 27A) ook een spoorweghalte waarvan nu nog sporen te zien zijn. Alhoewel ze buiten het Borgerhoutse grondgebied lagen, hebben zowel de voorloper van het huidige station Antwerpen-Centraal (van 1836 tot 1854) als het station Antwerpen-Oost (van 1873 tot 1905) een tijdlang de (foute) benaming station Borgerhout gedragen. Verder ligt het vormings- en goederenstation Antwerpen-Schijnpoort voor een groot deel van zijn oppervlakte op Borgerhouts grondgebied.

Onderwijs[bewerken | brontekst bewerken]

Secundair onderwijs[bewerken | brontekst bewerken]

Xaveriuscollege
Instituut Maris Stella- Sint Agnes
Stedelijk Lyceum Quellin
GO! Spectrumschool Campus Deurne

Sport[bewerken | brontekst bewerken]

Korfbalclub Borgerhout/Groen-wit ontstond uit de fusie van groen-wit en Borgerhout in 2010. De club is actief in de veldcompetitie in de Eerste klasse B en in de zaalcompetitie in de Topkorfbal League.
Voetbalclub Tubantia Borgerhout speelde voor de Tweede Wereldoorlog een tijdlang in de eerste en tweede klasse van de nationale reeksen. In 1960 fuseerde de club met KRC Borgerhout, een andere club uit Borgerhout die eveneens de laatste decennia in de nationale reeksen had gespeeld. Deze club was op haar beurt een fusie van Borgerhoutsche SK en Racing Club Anvers-Deurne. Momenteel is Tubantia Borgerhout actief in de Vierde Provinciale Antwerpen.

Bekende inwoners[bewerken | brontekst bewerken]

Geboren in Borgerhout[bewerken | brontekst bewerken]

Thomas Vinçotte (1850-1925), beeldhouwer
Jozef Van Santvoort (1885-1962), politicus en syndicalist
Oscar Jespers (1887-1970), beeldhouwer
Eugeen De Bock (1889-1981), auteur en uitgever
Floris Jespers (1889-1965), schilder
Jos Smolderen (1889-1973), architect
Hélène Krinkels (1893-1979), sopraan
Jean Lefebvre (atleet) (1893-?), atleet
Michel Seuphor (1901-1999), kunstenaar en kunsttheoreticus
Félix Van den Bergh (1905-1988), politicus
Charles Janssens, (1906-1986), komisch acteur
Paul Lebeau (1908-1982), letterkundige
Frans Mertens (1908-1993), kunstschilder
Berten Fermont (1911-1933), Vlaams dienstweigeraar
Frans Christiaenssens (1912-1995), politicus en syndicalist
Germaine De Jonghe (1913-2005), sopraan
Bert Hermans (1915-1999), atleet
Maria Rosseels (1916-2005), journaliste, auteur
Pol Mara, pseudoniem van Leopold Leysen, (1920-1998), kunstschilder
Stan Ockers (1920-1956), wielerkampioen
Hugo Adriaensens (1927-2000), politicus
Luc Versteylen (1927-2021), pater jezuïet en stichter van de groene beweging Agalev
Herman Deleeck (1928-2002), econoom en politicus
Pros Verbruggen (1928-2021), acteur, presentator en programmamaker
Hugues C. Pernath, pseudoniem van Hugo Wouters (1931-1975), dichter
Ludo Van Thillo (1931-2022), ondernemer
Aleidis Dierick (1932-2022), dichteres
Hugo de Ridder (1932-2018), journalist, essayist
Eddy Wauters (1933), voetballer en sportbestuurder
André Nelis (1935-2012), zeiler
Tuur Van Wallendael (1938-2009), politicus en journalist
Paul Ibou, pseudoniem van Paul Vermeersch (1939-2023), grafisch ontwerper en beeldhouwer
Herman Fabri (1943-2011), acteur en regisseur
Samantha, pseudoniem van Christiane Bervoets (1948-2023), zangeres
Leen Laenens (1952), politica
Annick Segal (1960), actrice
Nahima Lanjri (1968), politica
Dieter Troubleyn (1970), acteur, zanger
Johan Petit (1974), acteur
Vicky Versavel (1974), actrice
Milow, pseudoniem van Jonathan Vandenbroeck (1981), zanger, muzikant
Jeroom Snelders (1977), cartoonist
Erika Van Tielen (1983), tv-presentatrice
Jens Van Hoof (1985), korfballer
Maarten Inghels (1988), dichter en schrijver

Woonden in Borgerhout[bewerken | brontekst bewerken]

Henri Oedenkoven (1823-1871), burgemeester van Borgerhout en mede-eigenaar van kaarsenfabriek den Bougie
August Snieders (1825-1904), journalist, letterkundige
Urbain Jamar (1876-1940), politicus
Alfred Ost (1884-1945), schilder, tekenaar
Firmin Lambot (1886-1964), wielrenner
Gustaaf Lemmens (1897-1947), een figuur uit de Vlaamse Beweging, zaakvoerder van boekhandel De Blauwvoet
Willem de Meyer (1899-1983), promotor Vlaamse lied
Albert Poels (1903-1984), beeldhouwer

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Het gedeelte van Borgerhout extra-muros ten noorden van de Herentalsevaart maakte reeds sinds 1836, dus voor 1914, deel uit van Borgerhout
↑ Saerens, L., De Jodenvervolging in België in cijfers. Gearchiveerd op 15 april 2023.
↑ Gazet van Antwerpen. Gearchiveerd op 7 juni 2023.
↑ Marnix Beyen en Brecht Deseure, 2015. Local Memories in a Nationalizing and Globalizing World. Houndmills, Basingstoke, Hampshire ; New York, NY : Palgrave Macmillan, p. 248
↑ Trouw. Gearchiveerd op 6 april 2022.
↑ Volkskrant. Gearchiveerd op 6 april 2022.
↑ NRC. Gearchiveerd op 6 april 2022.
↑ Die Zeit. Gearchiveerd op 6 april 2022.
↑ besluit districtsraad 23 november 2020
↑ besluit districtsraad 18 december 2023
↑ Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken. Gearchiveerd op 10 januari 2022.
↑ Vlaanderenkiest.be: Gegevens 2012
↑ www.nieuwsblad.be: Verkiezingsuitslagen 2012^{[dode link]}
↑ Spruyt, Marc (november 2021), Reisgids Borgerhout. Voor toevallige en blijvende passanten. Luster. ISBN 9789460582899. Gearchiveerd op 12 december 2021.
↑ Federatie Borgerhout. Kerknet.be. Gearchiveerd op 28 oktober 2019. Geraadpleegd op 26 oktober 2019.

[1] Het gedeelte van Borgerhout extra-muros ten noorden van de Herentalsevaart maakte reeds sinds 1836, dus voor 1914, deel uit van Borgerhout

[2] Saerens, L., De Jodenvervolging in België in cijfers. Gearchiveerd op 15 april 2023.

[3] Gazet van Antwerpen. Gearchiveerd op 7 juni 2023.

[4] Marnix Beyen en Brecht Deseure, 2015. Local Memories in a Nationalizing and Globalizing World. Houndmills, Basingstoke, Hampshire ; New York, NY : Palgrave Macmillan, p. 248

[5] Trouw. Gearchiveerd op 6 april 2022.

[6] Volkskrant. Gearchiveerd op 6 april 2022.

[7] NRC. Gearchiveerd op 6 april 2022.

[8] Die Zeit. Gearchiveerd op 6 april 2022.

[9] sluit districtsraad 23 november 2020

[10] sluit districtsraad 18 december 2023

[11] Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken. Gearchiveerd op 10 januari 2022.

[12] Vlaanderenkiest.be: Gegevens 2012

[13] www.nieuwsblad.be: Verkiezingsuitslagen 2012^{[dode link]}

[14] Spruyt, Marc (november 2021), Reisgids Borgerhout. Voor toevallige en blijvende passanten. Luster. ISBN 9789460582899. Gearchiveerd op 12 december 2021.

[15] Federatie Borgerhout. Kerknet.be. Gearchiveerd op 28 oktober 2019. Geraadpleegd op 26 oktober 2019.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]