Arameeërs in Nederland

Voor de Aramese gemeenschap in België, zie Arameeërs in België.

Aramese Nederlanders ܣܘܪܝܝܐ ܒܗܠܠܢܕܐ
Aramese demonstratie in Den Haag (1990) n.a.v discriminatie tegen de christelijke bevolking van Tur Abdin door de Turkse overheid.
Totale bevolking	± 30.000
Verspreiding	Twente, Amsterdam & omstreken
Taal	Syrisch
Geloof	Syrisch-Orthodoxe Kerk van Antiochië, Syrisch-Katholieke Kerk,
Portaal    Landen & Volken

De Arameeërs in Nederland (Aramees: ܣܘܪܝܝܐ ܒܗܠܠܢܕܐ) of Suryoye in Nederland die zichzelf ook wel identificeren als Syriërs (niet te verwarren met Syrische Arabieren)^[1] vormen in Nederland een etnisch-culturele bevolkingsgroep van ± 30.000 mensen.^[2] Het overgrote deel hiervan heeft zich gevestigd in Twente, daarnaast zijn er ook significante aantallen die zich in Amsterdam en omstreken hebben gevestigd. De Arameeërs zijn voornamelijk wegens onderdrukking en discriminatie in hun bakermat gevlucht uit Turkije, Syrië, Libanon of Irak en kwamen naar Nederland.

Komst naar Nederland[bewerken | brontekst bewerken]

Vlak na de Tweede Wereldoorlog deed West-Europa een beroep op werknemers uit het buitenland. Zo trok ook de wederopbouw van Nederland de aandacht van tientallen Aramese arbeidskrachten van 1965 tot 1975. Velen waren werkzaam in de industriële sector in de Twentse steden Enschede, Hengelo, Oldenzaal en ook in steden als Amsterdam en Amersfoort.^[3]

Na 1975 kwamen de Arameeërs naar Nederland toe als politieke vluchtelingen wegens oplopende spanningen tussen de Turkse overheid en de Koerdische PKK in de Aramese regio Tur Abdin. Op 13 april 1979 bezetten ± 350 Arameeërs de Sint-Janskathedraal ('s-Hertogenbosch), omdat zij gedreigd werden het land uitgezet te worden, de bezetting zou enkel het paasweekend duren, maar duurde uiteindelijk 93 dagen voordat de regering besloot de vluchtelingen een status te geven. De Arameeërs uit Turkije raakten net zoals de uit Turkije gevluchte Armenen bekend onder dezelfde naam, namelijk: Christen-Turken/Kerk-Turken.^[4][5]

Vanaf de jaren 80 en 90 volgden ook Arameeërs uit Syrië en na de eerste en tweede Golfoorlog de Arameeërs uit Irak.^[6]

Op het hoogtepunt van de Aramese vluchtelingenstroom werden twee Aramese vrouwen, Yildiz Saado en Mariam Youssef, aangehouden en vervolgens, samen met het 5-jarige dochtertje van Yildiz, onder dwang teruggestuurd met het vliegtuig naar Damascus. Het gezin van beide vrouwen bleef achter in Nederland en dook vervolgens onder. Een dochter van Yildiz, Carolien Saado, werd uitgenodigd door onder andere het Jeugdjournaal, NOS Journaal en Sonja op donderdag. Haar leven werd vastgelegd in een documentaire door de VPRO.

Een groep journalisten die toentertijd verslag wilde doen van de uitzetting werd hardhandig door de politie bij de wachtruimte van het vliegtuig weggestuurd. Uit angst doken tachtig Aramese gezinnen onder in kerken verspreid over het hele land, waarbij vrijwilligers hen gezelschap hielden. Staatssecretaris Virginie Korte-van Hemel liet weten dat iedereen die hulp verleende aan de Aramese christenen een strafbaar feit beging, aangezien zij illegalen hielpen met onderduiken. Na negen maanden werden de drie uitgezette Arameeërs teruggehaald om te worden herenigd met hun gezin en kregen zij net als alle andere Arameeërs een status in Nederland.^[7]

In 1981 werd in Enschede de Suryoye Aramese Federatie Nederland als eerste Aramese organisatie opgericht, om hulp bij asielprocedures en integratie-ondersteuning in de Nederlandse samenleving met behoud van de eigen identiteit, taal en cultuur te bevorderen. De Aramese integratie in Nederland verloopt goed.^[8]

De Europese vluchtelingencrisis bracht ook Arameeërs naar Nederland. Meer dan 600 van hen zijn in Enschede zijn opgevangen.^[9]

Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook Aramese cultuur

De Arameeërs zijn een vrij conservatief volk en houden over het algemeen sterk vast aan hun tradities en cultuur van eer en respect, wat deels te maken heeft met de sterke mate van sociale cohesie binnen de gemeenschap. De Aramese gemeenschap in Nederland is een georganiseerde minderheid, met culturele en sociale verenigingen in de plaatsen waar ze zich gevestigd hebben. De uit Turkije en Syrië gevluchte Arameeërs leven enigszins gesegregeerd in Oost-Nederland; zo rekruteerde de textielindustrie in Twente Arameeërs uit regio's die bekend stonden om hun weefnijverheid.

Religie[bewerken | brontekst bewerken]

De Arameeërs zijn een overwegend christelijk volk, waarvan de meesten in Nederland behoren tot de Syrisch-Orthodoxe Kerk van Antiochië. Nederland telt 1 Syrisch-Katholieke parochie en 11 Syrisch-Orthodoxe parochies, waarvan 8 in Twente en een Syrisch-Orthodox klooster dat beschikt over het grootste grafkeldercomplex van heel Europa.

Taal[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook Aramees en Turoyo-Aramees

Voor de Arameeërs is taal een belangrijk bindmiddel, aangezien oudere generaties vaak niet vloeiend Nederlands spreken en zich daardoor beter kunnen uitdrukken in het Aramees. Bovendien wordt het Aramees gebruikt als communicatiemiddel met familieleden elders in de Aramese diaspora. Om te voorkomen dat de Aramese taal uitsterft, proberen Arameeërs hun taal door te geven aan hun nakomelingen door middel van een zondagsschool (Madrashto), waar Aramees wordt onderwezen in een van de bovengenoemde parochies.^[10] Tot aan 2004 werden allochtone leerlingen na schooltijd op de basisschool onderwezen in hun eigen moedertaal, waaronder ook het Aramees. In 2004 heeft de overheid echter besloten deze vorm van onderwijs af te schaffen en te stoppen met het onderwijzen van allochtone talen in het onderwijs.^[11]

Onderwijs[bewerken | brontekst bewerken]

Door de sterke sociale cohesie binnen de Aramese gemeenschap worden jongeren gestimuleerd om een zo hoog mogelijk opleidingsniveau te bereiken. Dit wordt mede beïnvloed door de gelijke kansen die in het westen worden geboden, gezien de omstandigheden van de eerste en tweede generatie Aramese vluchtelingen die in hun thuisland vanwege hun Aramees christelijke achtergrond geen gelijke onderwijskansen hadden en/of bepaalde beroepsfuncties niet konden bekleden. Uit onderzoek van diverse basisscholen in de Enschedese wijk Wesselerbrink met een aanzienlijk aantal Aramese leerlingen blijkt dat een significant percentage van de Aramese schoolverlaters een havo/vwo-advies heeft ontvangen. Onder jongeren van Aramese afkomst zijn opleidingen met een economische oriëntatie populair. Echter, recentelijk winnen ook opleidingen in de rechten, geneeskunde, tandheelkunde, ICT, sport en maatschappelijk werk aan populariteit.

Economie[bewerken | brontekst bewerken]

De Arameeërs in Nederland staan bekend om hun relatief hogere opleidingsniveau, succesvolle prestaties op de arbeidsmarkt en een succesvolle integratie in de samenleving in vergelijking met andere etnische minderheden. De eerste en tweede generaties Arameeërs zijn met name ondernemers en hebben vaak een eigen bedrijf.^[12]

Bekende Arameeërs in Nederland[bewerken | brontekst bewerken]

• Christian Cicek
• Chris David
• Gaby Jallo
• Simon Sulaiman
• Jasar Takak
• Sanharib Malki

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

• Aramese diaspora
• Arameeërs in België

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]