Andrew van York

Andrew Mountbatten-Windsor
1960 - heden
Andrew in 2007
Prins van het Verenigd Koninkrijk
Periode 1960-heden
Hertog van York
Graaf van Inverness
Baron Killyleagh
Periode 1986-heden
Voorganger Albert Windsor (tot 1936)
Vader Philip Mountbatten
Moeder Elizabeth II
Dynastie Windsor
Broers/zussen Charles III
Anne
Edward
Kinderen Beatrice
Eugenie

Wapen van Andrew als hertog van York
Portaal  Portaalicoon   Verenigd Koninkrijk

Andrew Albert Christian Edward, Hertog van York (officieel: HRH Prince Andrew, Duke of York) (Buckingham Palace, Londen, 19 februari 1960) is het derde kind en de tweede zoon uit het huwelijk van de Britse koningin Elizabeth II en prins Philip. Zijn officiële achternaam is Mountbatten-Windsor.

Op 13 januari 2022 werden zijn militaire titels en beschermheerschappen ingeleverd, naar aanleiding van een toen dreigende civiele procedure tegen hem wegens vermeend seksueel misbruik. Sindsdien maakt hij bij officiële gelegenheden geen gebruik meer van de aanspreektitel Zijne Koninklijke Hoogheid.[1][2]

Familie[bewerken | brontekst bewerken]

Andrew werd geboren op Buckingham Palace, de hoofdresidentie van zijn ouders in Londen. Van geboorte is hij prins. Hij is vernoemd naar zijn grootvader, prins Andreas van Griekenland. Andrew heeft twee broers (Charles en Edward) en een zus (Anne).

Carrière[bewerken | brontekst bewerken]

Andrew zag na zijn schooltijd af van een universitaire studie en trad in 1979 in dienst van de Royal Navy (de Britse koninklijke marine), waar hij werd opgeleid tot helikopterpiloot. Respect binnen de Britse krijgsmacht dwong hij onder andere af door in 1980 een commando-opleiding bij de Royal Marines (het Korps Mariniers) te volgen.

Toen in 1982 de Falklandoorlog uitbrak, wilde hij deelnemen als piloot. Zijn moeder wilde dat echter niet. Uiteindelijk besloot hij toch te gaan en werd als piloot ingezet.

Huwelijk[bewerken | brontekst bewerken]

Andrew trouwde op 23 juli 1986 met de niet-adellijke Sarah Ferguson. Andrew kreeg toen van koningin Elizabeth de titels Hertog van York, Graaf van Inverness, Baron Killyleagh.

Het paar heeft twee dochters:

Andrew en Ferguson scheidden in 1996.

Aantijgingen seksueel misbruik[bewerken | brontekst bewerken]

Andrews naam kwam bij herhaling naar voren rond het schandaal dat zich in 2019 begon te ontvouwen naar aanleiding van vermeend seksueel misbruik dat zou zijn gefaciliteerd door de Amerikaanse multimiljonair Jeffrey Epstein, een financier en een in 2008 veroordeelde zedendelinquent, die in 2019 kort na nieuwe aantijgingen dood werd aangetroffen in zijn cel. Andrew zou rond de eeuwwisseling tot de kring van hooggeplaatste en/of gefortuneerde mannen hebben behoord die profiteerde van de door Epstein georganiseerde seksuele diensten van minderjarige meisjes. De beschuldigingen aan zijn adres zijn door zowel Andrew als Buckingham Palace meermalen ontkend.[3][4][5]

Virginia Roberts Giuffre stelde dat hij haar in 2001 drie keer seksueel misbruikte tijdens evenveel gelegenheden in Londen, New York en op het privé-eiland van Epstein in de Amerikaanse Maagdeneilanden. Ze beweert toen zeventien jaar oud te zijn geweest.

Op 16 november 2019 gaf Andrew BBC-journaliste Emily Maitlis in Buckingham Palace een drie kwartier durend tv-interview. In dat gesprek zei de prins dat hij niet kan zweten, waarmee hij Giuffres bewering dat hij in een nachtclub in Londen "zwetend en al om haar heen hing" probeerde te ontkrachten. Ook zei hij zich niet te herinneren haar ooit ontmoet te hebben, maar er is een foto waarop ze gearmd staan, evenals een waarop hij naar haar zwaait. Het lukte Andrew niet zijn reputatie met het interview te herstellen.[6][7][8]

Op 20 november 2019 kondigde hij aan dat hij zijn publieke taken voor onbepaalde tijd per direct neerlegde.[9] Een voorgenomen benoeming tot admiraal op zijn zestigste verjaardag in 2020 ging niet door.[10] Ook wordt er niet meer gevlagd bij zijn verjaardag.

Giuffre begon in augustus 2021 in de Verenigde Staten van Amerika een civiele procedure tegen Andrew, waarin ze financiële genoegdoening eiste.[11] Andrew betwistte niet alleen de beschuldiging, maar stelde ook dat in een gerelateerde zaak van Giuffre tegen Epstein een schikking was getroffen waardoor ook Andrew in Giuffres zaak tegen hem sowieso gevrijwaard zou zijn van enige verplichting tot betaling van een schadevergoeding.[12] Dit document[13] werd op 4 januari 2022 gepubliceerd. Giuffre bleek $500.000 te hebben ontvangen om Epstein en "potentieel in beschuldiging gestelden" te vrijwaren van een schadeclaim.[10] De rechter wees het verzoek van Andrew af om op basis van deze schikking de zaak niet in behandeling te nemen. Volgens hem was de omschrijving in het document te vaag om te kunnen beoordelen of ook Andrew gevrijwaard zou zijn.[8]

De rechtbank in New York bepaalde op 12 januari 2022 dat Giuffre voldoende grond had een civiele rechtszaak tegen Andrew te starten.[14] Naar aanleiding van deze ontwikkelingen legde Andrew op een dag later al zijn militaire titels neer en beëindigde hij zijn beschermheerschappen en andere koninklijke patronages.[1][2] Sindsdien gebruikt hij zijn aanspreektitel Zijne Koninklijke Hoogheid niet meer bij officiële gelegenheden.[2]

Op 15 februari 2022 werd bekend dat Andrew een schikking getroffen heeft met Giuffre, waarbij Andrew tevens een "substantiële donatie" doet aan Giuffres liefdadigheidsinstelling voor slachtoffers van misbruik.[15][16] In een verklaring stelde Andrew dat het nooit zijn bedoeling was geweest "kwaad te spreken over mevrouw Giuffres persoonlijkheid, en hij aanvaardt dat ze heeft geleden als een slachtoffer van vastgesteld misbruik, en van oneerlijke openbare aanvallen", maar hij gaf geen enkele van de beschuldigingen van Giuffre tegen hem toe.[17]

In april 2022 ontnam de stad York hem het ereburgerschap.[18]

Koninklijke patronages[bewerken | brontekst bewerken]

Andrew in 2013

Alle patronages legde Andrew neer in januari 2022.

Beschermheer[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Alderney Maritime Trust
  2. Army Officers' Golfing Society
  3. Army Rifle Association
  4. Attend (National Association of Hospital and Community Friends)
  5. University of Cambridge Judge Business School
  6. Yorkshire Society
  7. British-Kazakh Society (ere-beschermheer)
  8. Commonwealth Golfing Society
  9. Constructionarium
  10. Fire Service Sports and Athletics Association
  11. Fly Navy Heritage Trust
  12. Foundation for Liver Research
  13. The Friends of Lakefield College School
  14. Friends of the Staffordshire Regiment (The Prince of Wales's)
  15. Greenwich Hospital
  16. Hunstanton Golf Club
  17. Interfaith Explorers
  18. Killyleagh Yacht Club (gedeeld beschermheerschap)
  19. Lucifer Golfing Society
  20. Maimonides Interfaith Foundation
  21. Maple Bay Yacht Club
  22. Morayvia Aerospace Centre
  23. Port of Dartmouth Royal Regatta
  24. Robert T. Jones, Jr. Scholarship Foundation
  25. Royal Aero Club Trust
  26. Royal Air Force Golfing Society
  27. Royal Artillery Golfing Society
  28. Royal Ascot Golf Club
  29. Royal Belfast Golf Club
  30. Royal Blackheath Golf Club
  31. Royal Cinque Ports Golf Club
  32. Royal County Down Golf Club
  33. Royal Free Charity
  34. Royal Free London NHS Foundation Trust
  35. Royal Jersey Golf Club
  36. Royal Liverpool Golf Club
  37. Royal Montrose Golf Club
  38. Royal National Orthopaedic Hospital
  39. Royal Navy Golf Association
  40. Royal Navy Golfing Society
  41. Royal Norwich Golf Club
  42. Royal Perth Golfing Society and Country and City Club
  43. Royal Portrush Golf Club
  44. Royal St David's Golf Club
  45. Royal Victoria Yacht Club, British Columbia
  46. Royal Winchester Golf Club
  47. Ryedale Festival
  48. SickKids Foundation
  49. Sound Seekers
  50. St Helena National Trust
  51. Staffordshire Regiment Trust
  52. STFC Harwell and Daresbury Science and Innovation Campus (koninklijke beschermheer)
  53. Sunningdale Ladies Golf Club
  54. The Duke of York Young Champions' Trophy
  55. The Duke of York's Community Initiative
  56. The Entrepreneurship Centre, Cambridge Judge Business School
  57. The Honourable Artillery Company
  58. The Institution of Civil Engineers
  59. The Ladder Foundation
  60. The Northern Meeting
  61. The Omani Britain Friendship Association (OBFA) (gedeeld ere-beschermheer)
  62. The Returned & Services League of Australia Limited
  63. The Royal Fine Art Commission Trust
  64. University of Cambridge Judge Business School
  65. Yorkshire Society

Grootpresident[bewerken | brontekst bewerken]

  1. The Royal Commonwealth Ex-Services League

President[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Royal Aero Club of the United Kingdom
  2. The Royal Household Golf Club
  3. Wellington Academy

Ere-president[bewerken | brontekst bewerken]

  1. H.M.S. Duke of York Association
  2. Inverness Golf Club

Koninklijke vice-president[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Royal Windsor Horse Show

Voorzitter[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Quad-Centenary Club

Erevoorzitter[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Lakefield College School

Grootmeester[bewerken | brontekst bewerken]

  1. The Honourable Company of Air Pilots

Koninklijke magistraat[bewerken | brontekst bewerken]

  1. The Honourable Society of Lincoln's Inn

Erelid[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Berkshire County Cricket Club
  2. Royal Guild of St Sebastian (Royal Guild of Archers of St. Sebastian - Bruges)
  3. The Helicopter Club of Great Britain
  4. The Royal Air Squadron
  5. The Royal & Ancient Golf Club of St Andrews[19]

Lid voor het leven[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Royal Alberta United Services Institute
  2. Royal British Legion Scotland, Inverness Branch

Lid[bewerken | brontekst bewerken]

  1. The Association of Royal Navy Officers
  2. The Fleet Air Arm Officers' Association
  3. The Gordonstoun Association
  4. The South Atlantic Medal Association (SAMA 82)

Lid adviesraad[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Royal United Services Institute for Defence and Security Studies

Erevakgenoot[bewerken | brontekst bewerken]

  1. The Royal Institute of Navigation

Vakgenoot[bewerken | brontekst bewerken]

  1. The Royal Society

Commodore[bewerken | brontekst bewerken]

  1. The Royal Thames Yacht Club

Oudere broer[bewerken | brontekst bewerken]

  1. The Corporation of Trinity House

Freeman[bewerken | brontekst bewerken]

  1. The Worshipful Company of Shipwrights

Bezoeker[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Horris Hill School
  2. Wellington College International Tianjin
  3. Westminster Academy[20]

Militaire functies[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Vice-admiraal van de Britse marine (per 19 februari 2015)[21]
  2. Grenadier Guards, kolonel (functie neergelegd in januari 2022)
  3. Queen's York Rangers, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
  4. Royal Air Force Lossiemouth, ereluchtmachtcommodore (functie neergelegd in januari 2022)
  5. The Royal Highland Fusiliers Of Canada, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
  6. Royal Irish Regiment (27th (Inniskilling), 83rd and 87th and The Ulster Defence Regiment), colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
  7. Royal New Zealand Army Logistic egiment, colonel-in-chief (zijn eigen) (functie neergelegd in januari 2022)
  8. Small Arms School Corps, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
  9. The Colonel's Fund (Grenadier Guards), colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
  10. The Fleet Air Arm, commodore-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
  11. The Princess Louise Fusiliers, colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
  12. The Royal Highland Fusiliers, 2nd Battalion, koninklijke kolonel (functie neergelegd in januari 2022)
  13. The Royal Lancers (van koningin Elizabeth II), colonel-in-chief (functie neergelegd in januari 2022)
  14. The Royal Regiment of Scotland, koninklijke kolonel, tweede Bn (functie neergelegd in januari 2022)[20]
Voorganger:
Lilibet van Sussex 		Lijn van de Britse troonopvolging
8 		Opvolger:
Beatrice van York
Zie de categorie Prince Andrew, Duke of York van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrew_van_York&oldid=66946527"