1482

1482

Eeuwen:	14e eeuw · 15e eeuw · 16e eeuw
Decennia:	1470-1479 · 1480-1489 · 1490-1499
Jaren:	<< · < · 1481 · 1482 · 1483 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen

Ab urbe condita:		2235 MMCCXXXV
Armeense jaartelling:		931 – 932 ԹՎ ՋԼԱ – ՋԼԲ
Chinese jaartelling:		4178 – 4179 戊丑 – 己寅
Christelijke jaartelling:		1482 MCDLXXXII
Ethiopische jaartelling:		1474 – 1475
Hebreeuwse jaartelling:		5242 – 5243
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1537 – 1538
- Shaka Samvat		1404 – 1405
- Kali yuga		4583 – 4584
Iraanse jaartelling:		860 – 861 ۸۶۰ – ۸۶۱
Islamitische jaartelling:		886 – 887 ٨٨٧ – ٨٨٦
Maçonnieke jaartelling:		5481 – 5482
Juliaanse kalender van 1482

Het jaar 1482 is het 82e jaar in de 15e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen[bewerken | brontekst bewerken]

januari

1 - Bisschop David van Bourgondië tracht Utrecht binnen te rijden, maar krijgt te horen dat hij niet meer als heer wordt erkend.
19 - Diogo d'Azambuja sticht Fort Elmina, de eerste Europese versterking in Guinea.

februari

februari - Begin van de Oorlog van Granada, die uiteindelijk tot verovering van het koninkrijk Granada door Spanje zal leiden.

maart

6 - Maria van Bourgondië raakt ernstig gewond bij een val van haar paard en overlijdt enkele weken later.

april

2 - Prins Syarif Hidayatullah verklaart Cirebon tot een zelfstandige moslimstaat, onafhankelijk van het bewind van Pakuan Pajajaran.
24 - Bonaventura wordt heilig verklaard.

mei

3 - De meeste gewesten in de Staten-Generaal stemmen schoorvoetend in met het regentschap van Maximiliaan van Oostenrijk voor de driejarige Filips de Schone, die Maria van Bourgondië is opgevolgd. Vlaanderen en Brabant weigeren echter in te stemmen, tenzij er vrede met Frankrijk gesloten wordt.

juli

12 - Inname van Hoorn: Hoekse ballingen onder Peter van Nuys nemen de stad Hoorn in.
16 - De Kabeljauwse ruiteraanvoerder Jan van Schaffelaar springt van de toren van Barneveld. Hij overleeft de val en wordt alsnog door de Hoeken gedood.
20 - Herovering van Hoorn: Joost van Lalaing herovert Hoorn voor de Kabeljauwen en Bourgondiërs. (zie: Inname van Hoorn (1482))
juli - Schotse edelen sluiten koning Jacobus III op in Edinburgh Castle. Engelse troepen rukken op naar Edinburgh maar kunnen het kasteel niet innemen.

augustus

26-16 september - Beleg van IJsselstein: De (Hoekse) Utrechters onder Engelbrecht van Kleef belegeren IJsselstein vergeefs.
30 - Willem I van der Marck Lumey vermoordt de prins-bisschop van Luik Lodewijk van Bourbon in een poging zijn eigen zoon Jan van der Mark als opvolger te installeren.

september

14 - De stad Hasselt wordt heroverd door de Bourgondiërs.

december

14 - Verdrag van Münsingen: Everhard V, graaf van Württemberg-Urach wordt ook graaf van Württemberg-Stuttgart, en herenigt zo het graafschap Württemberg en maakt het ondeelbaar. Everhard VI, de graaf van Württemberg-Stuttgart, wordt zijn erfgenaam.
23 - Vrede van Atrecht: Maximiliaan van Oostenrijk accepteert de Franse annexatie van hertogdom Bourgondië, Vrijgraafschap Bourgondië, Artesië en Picardië. De Staten-Generaal van de Zeventien Provinciën erkennen het regentschap van Maximiliaan. Gelre, Utrecht en Luik komen terug in Bourgondische handen.
december - Koning Jacobus III van Schotland keert na het afslaan van de Engelse aanval terug op de troon.

zonder datum

Diogo Cão ontdekt de monding van de Kongo.
In de bul Numquam dubitavimus roept paus Sixtus IV op om inquisities in te voeren tegen de joden.
De Elementen van Euclides verschijnen voor het eerst in gedrukte vorm.
Na eeuwenlange twist tussen Engeland en Schotland komt Berwick-upon-Tweed definitief in Engelse handen.
Bronkhorst ontvangt stadsrechten.

Kunst[bewerken | brontekst bewerken]

Opvolging[bewerken | brontekst bewerken]

Bourgondië en de Nederlanden - Maria opgevolgd door haar zoon Filips de Schone onder regentschap van diens vader Maximiliaan van Oostenrijk
Brienne - Peter II van Saint-Pol opgevolgd door zijn broer Anton
Brunswijk-Wolfenbüttel en Brunswijk-Göttingen-Calenberg - Willem I van Brunswijk-Wolfenbüttel opgevolgd door zijn zoons Frederik III en Willem II
Generalitat de Catalunya - Berenguer de Sos opgevolgd door Pere de Cardona
Granada - Abul-Hasan Ali opgevolgd door Mohammed XII
Luik - Lodewijk van Bourbon opgevolgd door Johan van Horne
Penthièvre - Jan II van Brosse opgevolgd door zijn zoon Jan III van Brosse
Saint-Pol en Soissons - Peter II opgevolgd door zijn dochter Maria
Savoye - Filibert I opgevolgd door zijn broer Karel I
Thüringen - Willem III van Saksen opgevolgd door zijn neven Ernst en Albrecht van Saksen
Urbino - Federico da Montefeltro opgevolgd door zijn zoon Guidobaldo da Montefeltro

Afbeeldingen[bewerken | brontekst bewerken]

Jan van Schaffelaar werpt zich van de toren
Maria van Bourgondië ligt opgebaard
Fort Elmina
Verdeling van de Bourgondische gebieden, 1477-1492
Model van een door Leonardo da Vinci in 1482 ontworpen pantserwagen
Zeekaart van Pedro Reinel, tonende de ontdekkingen van Diogo Cão
Swych Utrecht, Amsterdamse verdedigingstoren, gebouwd 1482
Waag, later heksenwaag, van Oudewater (gebouwd 1482)

Geboren[bewerken | brontekst bewerken]

29 juni - Maria van Aragon, echtgenote van Emanuel I van Portugal
7 oktober - Ernst van Baden-Durlach, Duits edelman
9 december - Frederik II, keurvorst van de Palts
Rijckaert Aertsz., Nederlands kunstschilder
Marco Cornero, Venetiaans prelaat
Cornelis Grapheus, Zuid-Nederlands politicus
Barbara Disquis, Nederlands kloosterlinge
Gerardus Geldenhouwer, Nederlands historicus
Angelus Merula, Nederlands geestelijke
Johannes Oecolampadius, Zwitsers theoloog
Matthias Ringmann, Frans-Duits cartograaf en dichter
John de Vere, Engels edelman
William Willoughby, Engels edelman
Augustinus, regent van Monaco (jaartal bij benadering)
Jancko Douwama, Fries politicus (jaartal bij benadering)
Jasper Lievenz van Hoogelande, Noord-Nederlands raadsheer (jaartal bij benadering)

Overleden[bewerken | brontekst bewerken]

17 januari - Rudolf van Rüdesheim (~79), Duits prelaat
27 februari - Johan van Nassau-Wiesbaden-Idstein (~42), Duits geestelijke
27 maart - Maria (25), hertogin van Bourgondië (1477-1482)
28 maart - Lucrezia Tornabuoni (54), Italiaans dichteres en schrijfster
20 april - Willem III van Saksen (57), landgraaf van Thüringen
april - Lodewijk van Genève (~45), koning van Cyprus (1458-1460)
10 mei - Paolo dal Pozzo Toscanelli (~84), Italiaans wiskundige
16 mei - Anthonis de Roovere (~51), Vlaams dichter
21 mei - Koenraad van Diepholt (~57), Duits prelaat
23 mei - Maria van York (14), Engels prinses
16 juli - Jan van Schaffelaar, Nederlands militair
18 juli - Simon van Lipnica (~45), Pools geestelijke
25 juli - Willem I van Brunswijk-Wolfenbüttel (~90), Duits edelman
6 augustus - Jan II van Brosse (~59), Frans edelman
15 augustus - Willem van Sausenberg (76), Duits edelman
22 augustus - Mathilde van de Palts (63), Duits edelvrouw
25 augustus - Margaretha van Anjou (52), echtgenote van Hendrik VI van Engeland
30 augustus - Lodewijk van Bourbon (~44), prins-bisschop van Luik (1456-1482)
10 september - Federico da Montefeltro (80), Italiaans militair
14 september - Filips van Croÿ (45), Bourgondisch staatsman
22 september - Filibert I (17), hertog van Savoye (1472-1482)
25 oktober - Peter II van Saint-Pol (~42), Frans edelman
18 november - Gedik Ahmed Pasja, Ottomaans legerleider en staatsman
Hugo van der Goes, Vlaams schilder
Adriaan Oudenbosch, Zuid-Nederlands kroniekschrijver
Luca della Robbia (~82), Italiaans beeldhouwer
Willem van Wachtendonk, Noord-Nederlands ridder

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

De klokkenluider van de Notre Dame van Victor Hugo speelt in Parijs in 1482.

Bronnen, noten en/of referenties

Zie de categorie 1482 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.