کهکشان گرداب - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

کهکشان گرداب
کهکشان گرداب (M51A/B با NGC 5194/5).
سازنده: ناسا/اسا
اطلاعات رصدی
صورت فلکیتازی‌ها[۱]
بُعد13h 29m 52.7s[۲]
مِیل‏ 43″ 11′ ‎+47°[۲]
انتقال به سرخ۴۶۳ ± ۳ km/s[۲]
فاصله۲۳ ± ۴ Mly (7.1 ± ۱٫۲ Mpc)
قدر ظاهری (V)9.0[۲]
ویژگی‌ها
اندازه۱۱′.۲ × ۶′.9[۲]
نکات مهمبرهمکنش با ان‌جی‌سی ۵۱۹۵[۳]
نام‌های دیگر
کهکشان علامت سؤال،[۲] Rosse's Galaxy,[۲] M51a,[۲] NGC 5194,[۲] UGC 8493,[۲] PGC 47404,[۲] VV 001a,[۲] VV 403,[۲] Arp 85[۲]

کهکشان گرداب (به انگلیسی: Whirlpool Galaxy) (یا مسیه ۵۱ یا M51 یا ان‌جی‌سی ۵۱۹۴) یک کهکشان برهمکنشی با بازوان مارپیچی[۳] و یک کهکشان مارپیچی[۴] با یک هسته کهکشانی فعال از نوع سیفرت ۲ است. این کهکشان که در صورت فلکی تازی‌ها دیده می‌شود و در فاصله ۳۱ میلیون سال نوری از زمین قرار دارد[۵]

گرداب اولین کهکشانی بود که به عنوان کهکشان مارپیچی طبقه‌بندی شد[۶] و کهکشان همراه آن، ان‌جی‌سی ۵۱۹۵،[۷] به راحتی توسط اخترشناسان آماتور رصد می‌شوند. این دو کهکشان را می‌توان با دوربین دوچشمی دید.[۸]

بازوهای مارپیچی این کهکشان در نتیجه فعل و انفعال بین‌کهکشانی با کهکشان ان‌جی‌سی ۵۱۹۵ در همسایگی آن ایجاد شده‌است. آژانس فضایی اروپا کهکشان گرداب را یکی از «فوتوژنیک‌ترین کهکشان‌ها در نجوم» نامیده‌است. این کهکشان که اندازه‌ای حدود ۸۸ درصد کهکشان راه شیری دارد، حدود ۱۰۰ میلیارد ستاره را در خود جای داده‌است.[۹]

چیزی که بعداً به عنوان کهکشان گرداب شناخته شد در ۱۳ اکتبر ۱۷۷۳ توسط شارل مسیه کشف شد و در اجرام مسیه به عنوان M51 نامگذاری شد.[۱۰] کهکشان همراه آن، ان‌جی‌سی ۵۱۹۵، در سال ۱۷۸۱ توسط پیر مشن کشف شد، اگرچه مشخص نبود که آیا در حال برهم کنش است یا صرفاً کهکشان دیگری در حال عبور از فاصله دور است. در سال ۱۸۴۵، ویلیام بارسونز، با استفاده از یک تلسکوپ بازتابی ۷۲ اینچی (۱٫۸ متر) در قلعه بیر، ایرلند، دریافت که گرداب دارای ساختاری مارپیچی است. [۱۱]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]


منابع[ویرایش]

  1. R. W. Sinnott, editor (1988), The Complete New General Catalogue and Index Catalogue of Nebulae and Star Clusters by J. L. E. Dreyer (به انگلیسی), Sky Publishing Corporation and Cambridge University Press {{citation}}: |نویسنده= has generic name (help)
  2. ۲٫۰۰ ۲٫۰۱ ۲٫۰۲ ۲٫۰۳ ۲٫۰۴ ۲٫۰۵ ۲٫۰۶ ۲٫۰۷ ۲٫۰۸ ۲٫۰۹ ۲٫۱۰ ۲٫۱۱ ۲٫۱۲ ۲٫۱۳ ۲٫۱۴ NASA/IPAC Extragalactic Database (به انگلیسی) (Results for NGC 5194 ed.) Retrieved on 2006-12-06.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ H. Arp (1966), "Atlas of Peculiar Galaxies", Astrophysical Journal Supplement (به انگلیسی), vol. 14, p. 1–20 {{citation}}: External link in |شاپا= (help) خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «arp1966» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  4. D. M. Elmegreen, B. G. Elmegreen (1987), "Arm classifications for spiral galaxies", Astrophysical Journal (به انگلیسی), vol. 314, p. 3–9 {{citation}}: External link in |شاپا= (help)
  5. Garner, Rob (2017-10-06). "Messier 51 (The Whirlpool Galaxy)". NASA. Retrieved 2021-01-20.
  6. "Whirlpool Galaxy: First Spiral Galaxy". Universe for Facts. Retrieved 21 December 2014.
  7. "M 51". 2016-10-10.
  8. Nemiroff, R.; Bonnell, J., eds. (2013-02-24). "M51: The Whirlpool Galaxy". Astronomy Picture of the Day. ناسا. Retrieved 2018-10-11. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |last-author-amp= (help)
  9. «انتشار تصویر خیره‌کننده تلسکوپ جیمز وب از کهکشان گرداب با ۱۰۰ میلیارد ستاره». یورونیوز فارسی. ۲۰ اوت ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
  10. Messier, Charles (1781). "اجرام مسیه". Connaissance des Temps [1784]. pp. 227–267 [246].
  11. Rosse revealed the spiral structure of Whirlpool galaxy (M51) at the 1845 meeting of the British Association for the Advancement of Science. Rosse's illustration of M51 was reproduced in J.P. Nichol's book of 1846.