کردی کردلی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

کُردَلی
کُردَلی
پهله‌ای
زبان بومی در	غرب ایران
تبار	هندواروپایی هندو-ایرانی ایرانی غربی شمال غربی کردی کردی جنوبی کُردَلی; ; ; ; ; ; ;
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹	هیچ کدام (mis)
گلاتولوگ	kord1245

کُردَلی یا پهله‌ای یکی از گویش‌های زبان کردی جنوبی است.^[۲] این گویش متعلق به ایل کُرد در استان ایلام می‌باشد و در کشورهای ایران و عراق استفاده می‌شود.^[۳]^[۴]^[۵] ^[۶] برخی نیز این گویش را لهجه‌ای از کردی ایلامی (کردی فیلی) می‌دانند.^[۶]

جغرافیا[ویرایش]

این گویش در ایران در شهرهای پهله، دهلران، میمه، آبدانان، سراب باغ رایج است.^[۷] در کشور عراق نیز شهرستان‌های علی الغربی و شیخ سعد واسط به این گویش تکلم می‌کنند.^[۲]

لهجه‌ها[ویرایش]

این گویش دارای سه لهجه آبدانانی، دهلرانی و دره‌شهری است. کردلی‌های عراق نیز با لهجه دهلرانی تکلم می‌کنند.^[۲]

مقایسه این گویش با گویش‌های کردی دیگر[ویرایش]

^[۸]
فارسی	کردی‌کردلی	کردی‌ایلامی	کردی‌کرمانشاهی	کردی‌سورانی	کردی‌کرمانجی
برای‌چی	ور چ، ورچی	ارا چ	ارا چ	بوچی	بوچی
گفت	وِت	وِت	وِت	وِت	گوت ،بیت
آورد	هُوُرد	هاورد	هاورد	هینان	anîn
دماغ	پِت	پِت	پِت ،لووت	لووت	پت
چشم	چو	چو	چاو	چاو	چاو

منابع[ویرایش]

↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Kordali". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ ^۲٫۲ Ismaïl Kamandâr, Fattah (۲۰۰۰)، Les dialectes Kurdes méridionaux، Acta Iranica، ص. ۳۲ ، ۳۷، شابک ۹۰۴۲۹۰۹۱۸۸
↑ افشار, طاهره; امینی پور, آمنه (2021-08-23). "بررسی زبان‌شناختی گونة کُردلی از گونه‌های زبان کردی". زبان‌شناسی و گویش‌های ایرانی. 6 (1): 1–31. doi:10.22099/jill.2021.40134.1245. ISSN 2538-3574.
↑ . به کوشش Songül Gündoğdu, Ergin Öpengin, Geoffrey Haig & Erik Anonby. Universcity of Bamberg Press (PDF) (به انگلیسی): 4 https://fis.uni-bamberg.de/bitstream/uniba/46925/1/BSKL1Haigopusse_A3a.pdf. {{cite journal}}: Missing or empty |title= (help)نگهداری CS1: سایر موارد (link)
↑ «انتشار کتاب «دستور زبان کوردی پهلەای - پهلوی» در انستیتو زانست ایلام». سایت خبری سقز رووداو. ۲۰۲۲-۰۲-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
↑ ^۶٫۰ ^۶٫۱ Aliakbari, Mohammad; Gheitasi, Mojtaba; Anonby, Erik (2015-11). "On Language Distribution in Ilam Province, Iran". Iranian Studies (به انگلیسی). 48 (6): 835–850. doi:10.1080/00210862.2014.913423. ISSN 0021-0862. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
↑ «پژوهشکده کردستان شناسی». ksi.uok.ac.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
↑ افشار طاهره ،امینی پور ،آمنه. «گویش ایل کردلی».

[Glottolog-1] Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Kordali". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)

[:0-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ ^۲٫۲ Ismaïl Kamandâr, Fattah (۲۰۰۰)، Les dialectes Kurdes méridionaux، Acta Iranica، ص. ۳۲ ، ۳۷، شابک ۹۰۴۲۹۰۹۱۸۸

[3] افشار, طاهره; امینی پور, آمنه (2021-08-23). "بررسی زبان‌شناختی گونة کُردلی از گونه‌های زبان کردی". زبان‌شناسی و گویش‌های ایرانی. 6 (1): 1–31. doi:10.22099/jill.2021.40134.1245. ISSN 2538-3574.

[4] . به کوشش Songül Gündoğdu, Ergin Öpengin, Geoffrey Haig & Erik Anonby. Universcity of Bamberg Press (PDF) (به انگلیسی): 4 https://fis.uni-bamberg.de/bitstream/uniba/46925/1/BSKL1Haigopusse_A3a.pdf. {{cite journal}}: Missing or empty |title= (help)نگهداری CS1: سایر موارد (link)

[5] «انتشار کتاب «دستور زبان کوردی پهلەای - پهلوی» در انستیتو زانست ایلام». سایت خبری سقز رووداو. ۲۰۲۲-۰۲-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.

[:1-6] ۶٫۰ ^۶٫۱ Aliakbari, Mohammad; Gheitasi, Mojtaba; Anonby, Erik (2015-11). "On Language Distribution in Ilam Province, Iran". Iranian Studies (به انگلیسی). 48 (6): 835–850. doi:10.1080/00210862.2014.913423. ISSN 0021-0862. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)

[7] «پژوهشکده کردستان شناسی». ksi.uok.ac.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.

[8] افشار طاهره ،امینی پور ،آمنه. «گویش ایل کردلی».

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]