پسرک لبوفروش - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پسرک لبوفروش
نویسنده(ها)صمد بهرنگی
زبانفارسی
مجموعهنوجوانان
تاریخ نشر
آذر ۱۳۴۶
شمار صفحات۱۰
پس ازکچل کفترباز 
پیش ازسرگذشت دانه‌ی برف 
متنپسرک لبوفروش در ویکی‌نبشته

پسرک لبو فروش نام داستانی برای نوجوانان، نوشتهٔ صمد بهرنگی است. این داستان در آذر ۱۳۴۶ انتشار یافت. این داستان احتمالاً از خاطرات دوران معلمی صمد بهرنگی بوده‌است.[۱]

داستان[ویرایش]

داستان پسرک لبوفروش روایتی خاطره‌گونه از زبان بهرنگی دربارهٔ استقامت و مقاومت پسر جوانی به نام تاری‌وردی است. روایت داستان به شکل تک‌گویی از زبان تاری‌وردی خطاب به آقای معلم (بهرنگی) بیان می‌شود. تاری‌وردی با مادر و خواهرش سولماز در فقر زندگی می‌کند. پدرش که اسب‌سواری قهار و یک قاچاقچی بوده‌است با شلیک نیروهای امنیه کشته شده‌است و تاری‌وردی برای درآوردن خرج زندگی خانواده‌اش دست به هر کار آبرومندانه‌ای بزند. تاری‌وردی و خواهرش در یک کارگاه قالیبافی[الف] متعلق به حاجی قلی، کار می‌کرده‌اند. حاجی قلی به خواهر نظر بدی داشت و وقتی تاری‌وردی متوجه قضیه می‌شود با وی درگیر شده، او را زخمی کرده و فرار می‌کند. اما حاجی‌قلی با حیله‌گری او را گیر می‌آورد و انتقام زخمش را از او می‌گیرد. پس از این حوادث، خواهر و برادر به کار خود در کارگاه حاجی قلی پایان می‌دهند و زندگی خود را با لبوپزی خواهر و فروش آن توسط برادر می‌گذرانند. در پایان داستان، تاری‌وردی و خانواده‌اش مستقل می‌شوند و او جهیزی برای خواهرش تهیه می‌کند. آقای معلم تابستان برای تفریح به آن ده می‌رود و می‌بیند؛ تاری‌وردی گوسفند می‌چراند و برای عروسی خودش پول جمع می‌کند.

درون‌مایه[ویرایش]

موضوع اصلی داستان ظلم و بی‌عدالتی است و اینکه نابرابری اجتماعی و فاصلهٔ فاحش طبقاتی ظلم و تعدّی است.[۱] سرمایه‌داری به نام حاجی‌قلی از شهر به روستای تاری‌وردی آمده‌است و روستاییان را با دستمزدی اندک استثمار کرده‌است. حاجی‌قلی از سوی دیگر کارگرانش را جزء اموال خود به حساب می‌آورد و می‌خواهد خواهر تاری‌وردی را صیغه کند. فقر، محرومیت، و بی‌عدالتی به‌شکل‌های مختلف در داستان دیده می‌شوند، از جمله نوع بازی‌های کودکانه، وضعیت کفش و لباس، بهداشت، و نداشتن سرپرست.[۲]

یادداشت[ویرایش]

  1. بهرنگی از لفظ «کارخانهٔ» قالیبافی استفاده می‌کند

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ غنی‌زاده, دکترابوالفضل (1399), "نقش استعارهٔ مفهومی در تولید گفتمان انتقادی صمد بهرنگی", نقد، تحلیل و زیبایی‌شناسی متون (9): 4–20
  2. صفایی‌سنگری, علی; نیکویی, علیرضا; مغیث, امیرحسن (1397), "صورت‌بندی گفتمان و استراتژی‌های زبانی داستان «پسرک لبوفروش» صمد بهرنگی با رویکرد تحلیل گفتمان لاکلا و موف", پژوهش‌های زبان‌شناسی تطبیقی (16): 181–197