French
Deutschووشو - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ووشو (به زبان چینی: 武術 - پین‌یین: whǔshù،) به مجموعه هنرهای رزمی چینی گفته می‌شود که امروزه برخی آن را سی‌ام‌ای (CMA) نیز می‌نامند. مسابقات ووشو به دو صورت مدرن و سنتی برگزار می‌شود. ووشوی مدرن در دو بخش ساندا (بخش مبارزه که در گذشته سانشو نام داشت) و تالو (بخش اجرای فرمهای استاندارد ووشو) برگزار می‌شود. در مسابقات سنتی ووشو که تحت عنوان مسابقات کونگ فو شناخته می‌شود ورزشکاران به اجرای فرمهای سنتی چینی و انجام حرکات رکوردی و نمایشی مانند شکستن اجسام، اجرای فنون دفاع شخصی و… می‌پردازند.
ووشو از کهن‌ترین و بهترین هنرهای رزمی است که پیدایش آن را به یک راهب بودایی به نام بودی دارما بنیانگذار مکتب ذن و احتمالاً اهل هندوستان یا شرق ایران نسبت می‌دهند.
فدراسیون بین‌المللی ووشو یا IWUF[ویرایش]
پس از انقلاب کمونیستی چین در ۱۹۴۹ این ورزش تحول یافت و دولت چین کلاس‌های آموزشی، کمربند و فنون جدید را به این ورزش رزمی اضافه کرد و نام هنرهای رزمی چینی را به ووشو تغییر داد. ووشو امروزه یک ورزش بین‌المللی است که زیر نظر فدراسیون بین‌المللی ووشو IWUF اداره می‌شود. مسابقات قهرمانی جهان این رشته از سال ۱۹۹۱ هر دو سال یک بار برگزار می‌شود و همچنین از ۱۹۹۰ در برنامهٔ بازی‌های آسیایی قرار گرفته است.
کمربندهای ووشو در فدراسیون بین‌المللی ووشو به ترتیب به شرح زیر نامگذاری شده‌اند: سفید، زرد، نارنجی، سبز، آبی، بنفش، قهوه‌ای، قرمز، مشکی - مشکی دان ۱ -مشکی دان ۲ -مشکی دان ۳ - مشکی دان ۴ - مشکی دان ۵ -مشکی دان ۶ - مشکی دان ۷ -مشکی دان ۸ - مشکی دان ۹. البته در بعضی از سبک‌ها کمربند بنفش حذف می‌شود. همچنین نوع کمربندها در ووشو سنتی یا همان کونگ فو، با توجه به نوع سبک بسیار فرق می‌کند.
سبک‌های ووشو[ویرایش]
یکی از تمایزهای ورزش ووشو با دیگر ورزش‌های رزمی تعداد سبک‌های آن است. ووشو دارای بیش از ۱۶۰۰ سبک است. برخی دلیل زیاد بودن تعداد سبک‌های ووشو را پهناور بودن کشور چین و تفاوت فرهنگی مردم این کشور در استان‌های مختلف قلمداد می‌کنند.
در مسابقات ووشو یازده سبک استاندارد و یک فرم ترکیبی در بخش تالو اجرا می‌شوند. این سبک‌ها عبارت اند از چانگ چوان، دائو شو، گوئن شو، جیان شو، چیانگ شو، نان چوان، نن دائو، نن گوئن، تای چی چوان، تای جی جیان، شینگ یی چوان و فرم ترکیبی دوئلین.
علاوه بر این سبک ها (که سبک‌های مدرن محسوب می‌شوند) ووشو سبک‌های متعدد دیگری نیز دارد که از آنها به عنوان سبک‌های سنتی ووشو یاد می‌شود. از جمله سبک‌های سنتی می‌توان به لی چوان کونگ فو، چا چوان کونگ فو، خواچوان کونگ فو، خونگ چوان کونگ فو، دی تانگ چوان کونگ فو، شائولین چوان کونگ فو، فنزی چوان کونگ فو، لوهان چوان کونگ فو، فانگ من چوان کونگ فو، چین نا و هوپگار ووشو اشاره کرد.
جیت کان دو و وینگ‌چون[ویرایش]
وینگ‌چون[ویرایش]
وینگ‌چون یک هنر رزمی مبتنی بر کونگ فو چینی جنوبی و یک سیستم مبارزه از راه نزدیک است.
جیت کان دو[ویرایش]
جیت کان دو یک ورزش رزمی است که توسط بروس لی بنیانگذاری شد و امروزه به عنوان یک رشتهٔ ترکیبی آموزش داده می‌شود.
تالو[ویرایش]
تالو در زبان چینی به معنای فرم است. مسابقات ووشو در دو بخش ساندا و تالو اجرا می‌شود. در بخش تالو که بخش اجرای فرم است به‌طور معمول دوازده فرم استاندارد اجرا می‌شوند. همچنین در مسابقات کونگ فو یا همان ووشو سنتی نیز فرمهای بدون سلاح یا با سلاح کلیه سبک‌های سنتی اجرا می‌شود.
«تالو» از فرمهای رزمی تشکیل می‌شود که معمولاً مقامات منتخب دولت چین آنها را بر اساس فرمهای سنتی هنرهای رزمی چینی ابداع کرده‌اند و انواع استقرارها، لگدها، مشت‌ها، حرکات تعادلی، پرش‌ها، فنون جارویی و فنون پرتابی در آنها گنجانده شده است.
فرمهای استاندارد که در مسابقات ووشو اجرا می‌شوند عبارت اند از: چانگ چوان
ساندا[ویرایش]
ساندا یا سانشو در زبان چینی به معنای مبارزه آزاد هستند. ساندا یا سانشو یک روش مبارزهٔ فول کنتاکت است که شباهت زیادی به مبارزات موای تای، کیک‌بوکسینگ و هنرهای رزمی ترکیبی دارد. اما فنون گلاویزیِ بیشتری در آن دیده می‌شود. این مسابقات بر روی سکو یا رینگ بدون طناب برگزار می‌شود. همچنین مسابقات حرفه‌ای ساندا در کشور چین تحت عنوان مسابقات سانداوانگ در سازمان‌های مختلف همچون سازمان برگزار می‌شود. از ساندا کاران معروف تاریخ می‌توان به: حسین اوجاقی، کانگ لی، مسلم سالیخوف، محسن محمد سیفی، عرفان آهنگریان و… اشاره کرد.
در مسابقات «ساندا» شرکت‌کنندگان از سه دستهٔ اصلی ضربات مشت، ضربات لگد و فنون کشتی استفاده می‌کنند. همچنین پوشیدن دستکش باعث می‌شود تا استفاده از دستهٔ چهارم فنون ووشو یعنی تکنیک‌های گلاویزی بسیار محدود شود؛ چون بسیاری از این فنون به انگشتان باز نیاز دارد. دستکش همچنین فنون دست قابل استفاده در مسابقه را هم در اخخجرا محدود به ضربات مشت می‌کند.[۱]
مسابقات مدرن «ساندا» از دههٔ ۱۹۵۰ در بازی‌های ملی تایوان برگزار می‌شد. در جمهوری خلق چین از سال ۱۹۷۰ این رشته ورزشی مورد توجه دولت قرار گرفت و در سال ۱۹۸۵ اولین تورنمنت بین‌المللی ووشو که از مسابقات ساندا و تالو تشکیل می‌شد در چین برگزار شد. در بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰ پکن مسابقات ساندا به عنوان بخشی از رشته ووشو وارد بازی‌های آسیایی شد.[۲]
قوانین ساندا[ویرایش]
- مسابقات ساندا از سه راند دو دقیقه‌ای تشکیل شده است که اگر ورزشکار دو راند از سه راند را پیروز شود، برندهٔ بازی خواهد بود.
- هر ضربهٔ مشت به سر حریف یک امتیاز دارد.
- هر ضربهٔ مشت به نیم‌تنهٔ بالایی حریف یک امتیاز دارد.
- هر ضربهٔ با روی پا یا ساق پا به ران پای حریف یک امتیاز دارد.
- هر ضربهٔ با روی پا، ساق پا یا با کف پا به نیم‌تنهٔ بالایی حریف دو امتیاز دارد.
- هر ضربه با روی پا یا ساق پا به قسمت پایین‌تر از زانوی حریف هیچ امتیازی ندارد.
- در اجرای فنون درگیری اگر فرد اجرا کننده حریف را بدون زمین‌خوردن خود به زمین بزند دو امتیاز دریافت می‌کند و اگر پس از اجرای تکنیک خود نیز به زمین بخورد یک امتیاز دریافت می‌کند.
- بیرون انداختن حریف از سکو دو امتیاز دارد و اگر ورزشکاری در یک راند دو مرتبه از سکو بیرون انداخته شود بازندهٔ آن راند خواهد بود.
- ضربه به بیضه‌ها، گلوگاه و مفاصل ممنوع است.
- ضربات آرنج و زانو ممنوع است.
عضویت ووشو در المپیک[ویرایش]
فدراسیون بین‌المللی ووشو تلاش ناموفقی برای حضور این ورزش در المپیک ۲۰۰۸ پکن داشت. البته کمیتهٔ بین‌المللی المپیک به چین اجازه داد تا مسابقات ووشو پکن ۲۰۰۸ را هم‌زمان با المپیک پکن برگزار کند، اما این مسابقات در زمرهٔ مسابقات رسمی یا حتی نمایشی المپیک قرار نگرفتند، چرا که از دید این کمیته ورزش ووشو، سبک ورزش رزمی غیرعلمی و ناسازگار با واقعیت است.[۳]
کمیتهٔ بین‌المللی المپیک در سال ۲۰۱۱ ووشو را به عنوان یکی از هشت رشتهٔ ورزشی انتخاب کرد که کاندیدای حضور در المپیک ۲۰۲۰ باشد. ورزش‌های کاراته، اسکیت، سافتبال، بیسبال، سنگ‌نوردی، اسکواش و موج‌سواری دیگر کاندیداهای حضور در این المپیک بودند. اما در نهایت کاراته انتخاب شد.
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- حق‌شناس، علی، (۱۳۹۵)، دانشنامۀ هنرهای رزمی - نخستین دایرةالمعارف ورزش‌های رزمی در ایران، تهران، نگاه بوستان.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- فدراسیون جهانی ووشو
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ووشو موجود است. سبک‌ها فنون ضربه گلاویزی فرمهای تالو ووشو
