وانواتو - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

جمهوری وانواتو Ripablik blong Vanuatu (بیسلاما) République de Vanuatu (فرانسوی) وانواتو
پرچم Coat of arms
شعار: "Long God yumi stanap" (بیسلاما) Nous nous tenons devant Dieu (فرانسوی) "With God we stand"[۱][۲]
سرود: Yumi, Yumi, Yumi  (بیسلاما) We, We, We
پایتخت و بزرگترین شهر	پورت ویلا
زبان(های) رسمی	زبان بیسلاما زبان انگلیسی زبان فرانسوی
گروه‌های قومی (۱۹۹۹)	۹۸٫۵٪ Ni-Vanuatu ۱٫۵٪ سایرین
نام(های) اهلیت	Ni-Vanuatu and Vanuatuan
حکومت	جمهوری پارلمانی
• رئیس‌جمهور	Tallis Obed Moses
• نخست‌وزیر	Charlot Salwai
قوه مقننه	پارلمان
استقلال
• از فرانسه و بریتانیا	۳۰ ژوئیه ۱۹۸۰
• قطعنامه ۴۸۹ شورای امنیت سازمان ملل متحد	۱۵ سپتامبر ۱۹۸۱
مساحت
• کل	۱۲٬۱۸۹ کیلومتر مربع (۴٬۷۰۶ مایل مربع) (۱۵۷ام)
جمعیت
• سرشماری ۲۰۱۶	۲۷۲٬۴۵۹[۳]
• تراکم	۱۹٫۷ بر کیلومتر مربع (۵۱٫۰ بر مایل مربع) (۱۸۸ام)
تولید ناخالص داخلی (GDP)  برابری قدرت خرید (PPP)	برآورد ۲۰۱۸
• کل	$۸۲۰ میلیون[۴] (۱۷۸ام)
• سرانه	$۲٬۸۵۰[۴] (۱۵۵ام)
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی)	برآورد ۲۰۱۸
• کل	$۹۵۷ میلیون[۴] (۱۷۵ام)
• سرانه	$۳٬۳۲۷[۴] (۱۲۴ام)
شاخص جینی (۲۰۱۰)	۳۷٫۶[۵]
شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۸)	۰٫۵۹۷[۶] ۱۴۱ام
واحد پول	واتوی وانواتو (VUV)
منطقه زمانی	یوتی‌سی+۱۱ (VUT (Vanuatu Time))
جهت رانندگی	راست
پیش‌شماره تلفنی	+۶۷۸
کد ایزو ۳۱۶۶	VU
دامنه سطح‌بالا	.vu

وانواتو ( آوا ^{راهنما·اطلاعات}) به‌طور رسمی جمهوری وانواتو کشوری جزیره‌ای و کوچک می‌باشد که در جنوب اقیانوس آرام واقع شده‌است. این کشور از تاریخ ۱۵ سپتامبر ۱۹۸۱ در سازمان ملل متحد نیز عضو است.

تاریخ[ویرایش]

ماقبل تاریخ وانواتو مبهم است؛ با توجه به شواهد باستان‌شناسی و پیدا شدن قطعات گلدان سفالی با قدمت ۱۳۰۰ تا ۱۱۰۰ قبل از میلاد پیدا شده‌است این تاریخ را می‌توان سرآغاز حضور انسان در جزایر وانواتو دانست. اولین مردمی که وارد وانوااتو شدند به فرهنگ لاپیتا تعلق داشتند و از فیلیپین یا تایوان به این جزایر آمده بودند. این مردم گیاهانی چون موز، یم و تارو را کشت کرده و حیوانات اهلی مثل خوک و مرغ را با خود به این جزایر آوردند.^[۷]

وانواتو در ابتدا سکونت گاه مردم ملانزی بود و اروپایی‌ها در قرن ۱۸ میلادی به آنجا رفتند. در سال ۱۸۸۰ دو کشور انگلستان و فرانسه بر سر این جزایر جنگ‌هایی را داشتند که در ۱۹۰۶ آن‌ها به توافق با یکدیگر مبنی بر مالکیت مشترک انگلیسی-فرانسوی را در چارچوب مدیریت مشترک تحت عنوان هیبرید جدید پذیرفتند. در ۱۹۷۰ جنبش آزادی‌خواهی وانواتو برپا شد که نتیجه آن ایجاد جمهوری وانواتو در سال ۱۹۸۰ بود.

وانوآتو از سال ۱۸۸۷ به وسیله بریتانیا و فرانسه به‌طور مشترک اداره می‌شد. وانوآتو در ۳۰ ژوئیه ۱۹۸۰ از بریتانیا و فرانسه اعلام استقلال کرد و تاکنون مستقل مانده‌است.

در سال ۱۹۸۰، در جنگ کوتاه نارگیل، جمهوری مستقل وانواتو ایجاد شد. در دهه ۱۹۹۰ وناتو بی‌ثباتی سیاسی را تجربه کرد که سرانجام منجر به یک دولت غیرمتمرکزتر شد. نیروی وناتو موبایل، یک گروه شبه‌نظامی، در سال ۱۹۹۶ به دلیل اختلاف درمورد دستمزد اقدام به کودتا کرد. انتخابات جدید از سال ۱۹۹۷ چندین بار انجام شده‌است، که آخرین بار در سال ۲۰۱۶ بوده‌است.

سیاست[ویرایش]

ژان ماری لیه از اتحادیهٔ احزاب میانه‌رو در سال ۱۹۸۴ به ریاست جمهوری رسید. ماکسیم کارلوت نیز در سال ۱۹۹۱ نخست‌وزیر شد. در سال ۲۰۰۴ نیز کالکوت ماتاسکلکله به عنوان رئیس‌جمهور و هام لینی به سمت نخست‌وزیر وانوآتو برگزیده شدند.

جغرافیا[ویرایش]

این کشور یک مجمع‌الجزایر آتشفشانی است که در فاصله ۱٬۷۵۰ کیلومتری از شرق استرالیا شمالی، ۵۰۰ کیلومتری شمال شرقی کالدونیای جدید و در غرب فیجی و جنوب جزایر سلیمان قرار دارد.

پایتخت این کشور پورت ویلا (Port-Vila) با ۳۴ هزار نفر جمعیت می‌باشد. مساحت وانوآتو ۱۲٬۱۸۹ کیلومتر مربع و جمعیت ۲۱۵٬۰۰۰ نفر است.

مهم‌ترین شهر وانوآتو، لوگان ویل با ۱۲ هزار نفر جمعیت است.

وانوآتو از بیش از ۸۰ جزیره تشکیل شده‌است که مهم‌ترین آنها عبارتند از: افاته، اسپیریتو سانتو، مالکولا و تانا، که نیو هیبرید نیز خوانده می‌شدند.

میزان بارندگی از ژانویه تا آوریل حدود ۳۰۰ میلی‌متر در ماه است، برای بقیه سال حدود ۲۰۰ میلی‌متر در ماه. جزایر بانکی در شمال غربی می‌توانند بیش از ۴۰۰۰ میلی‌متر باران در سال دریافت کنند، با این حال جزایر جنوبی ممکن است کمتر از ۲۰۰۰ میلی‌متر دریافت کنند.

تقسیمات کشوری[ویرایش]

وانوآتو دارای ۶ ایالت می‌باشد:

1. مالامپا (Malampa)
2. پناما (Panama)
3. سانما (Sanma)
4. شفا (Shefa)
5. تافیا (Tafea)
6. توربا (Torba)

جزایر[ویرایش]

نقشه	نام جزیره	توضیح
	آمبریم
	آناتوم
	آئوبا
	افاته
	ارومانگو
	اسپیریتو سانتو
	فوتونا
	هانتر	مورد ادعای فرانسه و وانوآتو
	ایل بنکس
	ایل تورس
	مائه‌وو
	متیو	مورد ادعای فرانسه و وانوآتو
	مالاکولا
	پنتکوته
	تانا

اقتصاد[ویرایش]

واحد پول وانوآتو، واتو نام دارد. تولید ناخالص داخلی این کشور ۸۹۷ میلیون دلار است. ۷۶ هزار و ۴۱۰ نفر نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند.

نرخ بیکاری در وانواتو ۷/۱ درصد است. در سال ۲۰۰۷ نرخ تورم ۹/۳ درصد بود.

محصولات صادراتی این کشور شامل مغز نارگیل، گوشت قرمز، کاکائو، الوار و قهوه است که به کشورهای تایلند (۶/۵۹ درصد)، هند (۸/۱۶ درصد) و ژاپن (۵/۱۱ درصد) صادر می‌شود.

محصولات وارداتی این کشور شامل ماشین‌آلات و تجهیزات، مواد غذایی و سوخت است که از کشورهای استرالیا (۶/۲۰ درصد)، ژاپن (۷/۱۹ درصد)، سنگاپور (۱/۱۲ درصد)، نیوزیلند (۸/۸ درصد)، فیجی (۷/۷ درصد)، چین (۴/۷درصد) و کالدونیای جدید (۳/۴ درصد) وارد می‌شود.

مردم[ویرایش]

۹۰ ٪ نژاد وانوآتو را وانواتویی تشکیل می‌دهند، همچنین دین ۵۳ ٪ وانواتویی‌ها پروتستان، ۱۸ ٪ انگلیکان و ۱۵ ٪ کاتولیک هستند. برخی از مردم بومی نیز دین خاص خود را دارند. بیسلاما، انگلیسی و فرانسوی از زبانهای رسمی وانوآتو به حساب می‌آیند.

فرهنگ[ویرایش]

زنان وانواتو علاقه بسیاری به رقص دارند. مردم این کشور به ورزش فوتبال علاقه‌مندند و صنایع چوبی در نزد آنها مشهور است.

تعطیلات[ویرایش]

۱ ژانویه: روز سال نو

۲۱ فوریه: روز پدر لینی

۵ مارس: روز رئیس ستادی

عید پاک (مطابق با تقویم گرگوری)

۳۰ ژوئیه: روز استقلال

۵ اکتبر: روز قانون اساسی

۲۹ نوامبر: روز وحدت

۲۵ دسامبر: روز کریسمس

۲۶ دسامبر: روز خانواده

پیوند به بیرون[ویرایش]

• درگیرهای قبیله‌ای در وانواتو بی‌بی‌سی

منابع[ویرایش]

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Vanuatu». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.

پیوند به بیرون[ویرایش]

ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای وانواتو دارد.

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ وانواتو موجود است.