مدل نوردیک - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

بخشی از مجموعه مباحث درباره
سوسیال دموکراسی
متاثر از انسان‌گرایی عصر روشنگری انقلاب فرانسه سوسیالیسم تخیلی سندیکا جنبش‌های ۱۸۴۸ مارکسیسم ارتدوکس
توسعه تجدیدنظر‌طلبی اصلاح‌گرایی تدریجی‌گرایی Frankfurt Declaration
سیاست‌ها دموکراسی نمایندگی آزادی‌های مدنی اقتصاد مردم‌سالاری Labor rights اقتصاد مختلط ملی‌سازی دولت رفاه تجارت منصفانه حفاظت محیط زیست Rhine Capitalism سکولاریسم Social corporatism Social Market Economy
گونه‌ها برنشتاینیسم سوسیالیسم لیبرال مدل نوردیک Godesburg موج سوم
سازمان‌ها حزب‌های سوسیال دموکرات جهان‌وطنی سوسیالیستی اتحاد بین المللی جوانان سوسیالیست حزب سوسیالیست‌های اروپا سوسیالیست‌های اروپایی جوان International Trade Union Confederation SAMAK
افراد سوسیال دموکرات‌ها • کلمنت اتلی • ادوآرد برنشتاین • ذوالفقار علی بوتو • اولاف پالمه • گئورگی پلخانف • لئون بلوم • یالمار برانتینگ • Ignacy Daszyński • تامی داگلاس • فردریش ابرت • Michael Joseph Savage • بولنت اجویت • ژان ژوره • کارل کائوتسکی • فردیناند لاسال • نلسون ماندلا • رالف نیدر • یوجین دبس • جون کارتین •
ن ب و

مدل نوردیک شامل سیاست های اجتماعی و سیاسی و شیوه های رایج فرهنگی در کشور های موسوم به اسکاندیناوی(دانمارک-سوئد-فنلاند-نروژ-ایسلند)است.این سیاست شامل دئلت رفاهی جامع و همراه با چانه زنی جمعی است.بر پایه اقتصاد شراکتی و تعهد به مالکیت خصوصی مبتنی بر بازار_البته نروژ بدلیل تعداد زیاد شرکت های دولتی و مالکیت دولتی در شرکت های سهامی عام یک استثنا در سطح اروپاست.

اگرچه بین این کشور ها تفاوت قابل توجهی وجود دارد .انها ویژگی هایی مشترک دارند-سه تا از انها پادشاهی هستند ولی دو تا از انها یعنی فنلاند و ایسلند جمهوری هستند.با این حال همه کشورهای نامبرده به عنوان بسیار دموکراتیک دسته بندی میشوند.همه انها دارای یک مجلس قانون گذاری هستند و از نمایندگی تناسبی در سیستم های انتخاباتی خود استفاده میکنند.

همه انها از یک دولت رفاهی حمایت می کنند که شامل برنامه هایی برای افزایش استقلال فردی و ارتقای تحرک اجتماعی هستند.

1-درصد بالایی از کارکنان در خش دولتی هستند(به طور میانگین 30 درصد)

2-مراقبت بهداشتی رایگان

3-اموزش متوسطه رایگان

4-یارانه های خاص(بیکاری_حق فرزند و ...)

از سال ۲۰۱۰ این کشور های همواره دارای بالاترین شاخص توسعه انسانی بودند و ۷ سال است که کشور فنلاند همواره منتخب بالاترین میزان شادی و رضایت از زندگی است.

مدل نوردیک توسط احزاب سوسیال دموکرات برنامه ریزی و نظارت و اجرا شده است.این ها بخش زیادی از خدماتی است که دولت رفاهی برای شهروندانشان ایجاد کرده است.

البته احزاب جناح راست و میانه هم تاثیراتی در این سامانه اقتصادی و سیاسی داشته اند ولی پایه گذاری انها توسط احزاب سوسیال دموکرات بوده است‌ و دست‌آورد های آنها در سیاست به حساب می آید.این سامانه اقتصادی پس از جنگ جهانی دوم طیف گسترده ای از حمایت سیاستمداران و مردم را به خود جلب کرد.طوری که حزب سوسیال دموکرات سوئد از ابتدای تاسیسش در سال ۱۹۱۰ تا حالا به جز ۳ سال همیشه در رتبه اول بیشترین آرای مردمی را داشته است.سوسیال دموکرات های دانمارک هم همین وضعیت را دارند و همیشه در رتبه اول قرار داشته و در ائتلاف بوده است‌.حزب کارگر نروژ همیشه در رتبه اول بوده و در صورتی که به رتبه دوم نزول کرده، دولت ائتلافی تشکیل داده است.در فنلاند هم همینطور است اما در سال هایی در دست احزاب دست راستی بوده است،طوری که در حال حاضر ۲۰ سال است که حزب سوسیال دموکرات فنلاند نتوانسته به رتبه اول بیاید ولی دو بار در قرن ۲۱ ام موفق به دولت شده(حدود ۹ سال از ۲۳ سال)

در ایسلند نفوذ احزاب لیبرال بیشتر از سوسیالیست است و آنها که در بحث سیاست میانه و راست میانه به حساب می آیند توانسته اند دولت رفاهی را با سرمایه داری به سبک آمریکا تلفیق کرده و سیستمی نوین ایجاد نمایند.(این نکته حائز اهمیت است که نروژ و ایسلند عضو اتحادیه اروپا نیستند ولی عضو شنگن هستند و البته مناطق خودمختار مثل آلاند،گرینلند و فارو که جزئی از اتحادیه نوردیک هستند ولی جزئی از شنگن نیستند ولی می‌توانند پاسپورت کشور اصلی شان را داشته باشند که امکان دسترسی به کشور های شنگن را می دهد)

name="Economist">"The Nordic countries: The next supermodel" اکونومیست.  Retrieved 27 July 2013.</ref> 

منابع[ویرایش]

برای مطالعهٔ بیشتر[ویرایش]

• Bucken-Knapp, Gregg (2009). Defending the Swedish Model: Social democrats, trade unions, and labor migration policy reform. Lexington Books.
• Christiansen, Niels Finn et al. The Nordic Model of Welfare (2006)
• Hilson, Mary. The Nordic model: Scandinavia since 1945 (2008)
• Kenworthy, Lane. Social Democratic America. انتشارات دانشگاه آکسفورد USA (2014). شابک ‎۰-۱۹-۹۳۲۲۵۱-۱
• Kvist, Jon, et al. Changing social equality: The Nordic welfare model in the 21st century (2011)
• Nik Brandal, Øivind Bratberg, Dag Einar Thorsen. The Nordic Model of Social Democracy (2013) Pallgrave MacMillan. ISBN 1-137-01326-5

پیوند به بیرون[ویرایش]