قمر (سوره) - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سورهٔ قرآن
قمر
دسته‌بندیمکی
اطلاعات آماری
ترتیب در قرآن۳۷
جزء۲۷
شمار آیه‌ها۵۵
شمار واژه‌ها۳۴۷
شمار حرف‌ها۱۵۰۶
متن سوره
متن سوره با خط عثمانی
خطای عبارت: عملگر >= دور از انتظار
خطای عبارت: عملگر >= دور از انتظار
خطای عبارت: عملگر >= دور از انتظار
خطای عبارت: عملگر <= دور از انتظار
خطای عبارت: عملگر <= دور از انتظار
خطای عبارت: عملگر <= دور از انتظار

سورهٔ قمر سورهٔ ۵۴ از قرآن است و ۵۵ آیه دارد.

محتوا[ویرایش]

این سوره به خاطر مکی بودنش بحث‌هایی از مبدأ و معاد دارد، و مخصوصاً بیانگر کیفرهای گروهی از اقوام پیشین است که بر اثر لجاجت و عناد و پیمودن راه کفر و ظلم و فساد یکی، پس از دیگری، به عذاب‌های کوبندهٔ اللهی گرفتار و هلاک شدند. و به دنبال هر یک از سرگذشت‌ها جمله ﴿وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ﴾[۱] («ما قرآن را برای تذکر، آسان ساختیم. آیا کسی هست که متذکر شود») تکرار می‌کند تا درسی باشد برای مسلمین و کفار.

به‌طور کلی محتوای این سوره را در چند بخش می‌توان خلاصه کرد:

۱. آغاز سوره که از مسئلهٔ نزدیکی قیامت و موضوع شق‌القمر و اصرار مخالفان در انکار آیات الهی سخن می‌گوید.

۲. در بخش دیگر از نخستین قوم سرکش و متمرد و لجوج، یعنی قوم نوح و مسئلهٔ طوفان به صورت فشرده‌ای بحث می‌کند.

۳. بخش دیگر داستان قوم عاد و عذاب دردناک آن‌ها را شرح می‌دهد.

۴. در چهارمین بخش سخن از قوم ثمود و مخالفت آن‌ها با پیامبرشان صالح و همچنین معجزهٔ ناقه و سرانجام مجازات آن‌ها با صیحهٔ آسمانی است.

۵. سپس به سراغ قوم لوط می‌رود و ضمن اشاره گویا و فشرده‌ای به کفر و انحراف اخلاقی آن‌ها به قسمتی از عذاب دردناکشان اشاره می‌کند.

۶. در بخش دیگر سخن بسیار کوتاهی از آل فرعون و مجازات آن‌ها آمده‌است.

۷. و در آخرین بخش مقایسه‌ای میان این اقوام و مشرکان مکه و مخالفان پیامبر اسلام کرده، آیندهٔ خطرناکی را که در صورت ادامهٔ این راه در پیش دارند بازگو می‌کند، و سوره را با شرح قسمتی از مجازات مجرمان در قیامت و پاداش‌های عظیم پرهیزکاران پایان می‌دهد.

وجه تسمیه[ویرایش]

نامگذاری سورهٔ به قمر به مناسبت نخستین آیهٔ سوره است که از شق‌القمر بحث می‌کند.

فضیلت تلاوت سوره[ویرایش]

در حدیثی از پیغمبر گرامی اسلام می‌خوانیم: «هرکس سورهٔ «اقتربت» (قمر) را یک روز در میان بخواند، روز قیامت در حالی برانگیخته می‌شود که صورتش همچون ماه در شب بدر است، و هرکس آن را هر شب بخواند افضل است، و در روز قیامت نور و روشنایی صورتش بر سایر خلایق برتری دارد.»

مسلماً این درخشندگی صورت در صحنهٔ قیامت نشانهٔ ایمان قوی و راستینی است که در سایهٔ تلاوت این سوره و تفکر و سپس عمل به آن حاصل شده‌است، نه تلاوتی خالی از اندیشه و عمل.

از رسول خدا روایت شده‌است: هر کس در روز جمعه هنگام ظهر سورهٔ قمر را بنویسد و آن را زیر عمامهٔ خود قرار دهد، یا آن را همراه خود قرار دهد در نزد مردم آبرومند و محبوب خواهد بود.

منبع و پانویس[ویرایش]

  1. قرآن کریم، سورهٔ قمر (سورهٔ ۵۴)، آیهٔ ۱۷