فهرست برندگان جایزه نوبل شیمی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

جایزهٔ نوبل شیمی (به سوئدی: Nobelpriset i kemi) هر ساله توسط فرهنگستان پادشاهی علوم سوئد به دانشمندان در زمینه‌های مختلف شیمی تعلق می‌گیرد. این یکی از پنج جایزهٔ نوبل است که در سال ۱۸۹۵ توسط آلفرد نوبل برای مشارکت‌های برجسته در زمینه‌های فیزیک، شیمی، ادبیات، صلح، اقتصاد، و فیزیولوژی یا پزشکی اهدا می‌شود.[۱] این جایزه توسط بنیاد نوبل اداره می‌شود و توسط یک کمیته که متشکل از پنج عضو منتخب آکادمی علوم سلطنتی سوئد هستند به برندگان اعطا می‌شود.[۲] اولین جایزهٔ نوبل در شیمی در سال ۱۹۰۱ به یاکوبوس هنریکوس وانت‌هوف از هلند اهدا شد. هر جایزه شامل یک مدال، یک دیپلم افتخار و جایزه‌ای نقدی است که در طول سال‌های مختلف مقدار آن متفاوت بوده‌است.[۳] مقدار جایزهٔ یاکوبوس هنریکوس وانت‌هوف، ۱۵۰۷۸۲ کرون بود که در دسامبر ۲۰۰۷ برابر با ۷٬۷۳۱٬۰۰۴ کرون است. در سال ۲۰۰۸، این جایزه به اسامو شیمومورا، مارتین کلایف و راجر تسین که مقدار آن ۱۰٬۰۰۰٬۰۰۰ کرون سوئد (اندکی بیش از ۱ میلیون یورو، یا ۱٬۴ میلیون دلار) بود اهدا شد.[۴][۵] این جایزه سالانه در استکهلم در تاریخ ۱۰ دسامبر برابر با سالگرد مرگ نوبل به برندگان اهدا می‌شود.[۶] تاکنون این جایزه ۲۵ بار به افرادی اهدا شده‌است که در زمینه شیمی آلی مشارکت داشته‌اند که بیش از هر زمینه‌ای در شیمی است.[۷] دو برندهٔ جایزهٔ نوبل شیمی ریچارد کوهن (۱۹۳۸) و آدولف فریدریش بوتنانت (۱۹۳۹) از آلمان تنها افرادی بوده‌اند که موفق به دریافت جایزه خود توسط دولتشان نشده‌اند. فردریک سانگر (سال‌های ۱۹۵۸ و ۱۹۸۰) و کارل شارپلس (سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۲۲) تنها افرادی هستند که دوبار موفق به دریافت این جایزه شده‌اند. همچنین، از میان افرادی که موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شده‌اند دو نفر موفق به کسب یک جایزه نوبل دیگر در زمینه‌ای متفاوت شده‌اند که آن دو نفر ماری کوری (فیزیک در سال ۱۹۰۳، شیمی در سال ۱۹۱۱) و لینوس کارل پاولینگ (شیمی در سال ۱۹۵۴، صلح در سال ۱۹۶۲)بوده‌اند.[۸] ماری کوری (۱۹۱۱)، ایرن ژولیو کوری (۱۹۳۵)، دوروتی هاجکین (۱۹۶۴)، عادا یونات (۲۰۰۹) و فرانسیس آرنولد (۲۰۱۸) پنج زنی بوده‌اند که موفق به دریافت نوبل شیمی شده‌اند. از سال ۱۹۰۱ تا سال ۲۰۱۲ این جایزه به ۱۶۲ اهدا شده‌است. جایزهٔ نوبل شیمی در سال‌های ۱۹۱۶، ۱۹۱۷، ۱۹۱۹٬۱۹۲۴، ۱۹۳۳، ۱۹۴۰، ۱۹۴۱، و ۱۹۴۲ به هیچ فردی اعطا نشد.[۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]

برندگان

۱۹۰۱–۱۹۲۵

سال برندگان نوبل شیمی کشور براساس
۱۹۰۱ یاکوبوس هنریکوس وانت‌هوف
(۱۸۵۲–۱۹۱۱) 		 هلند «برای کشف قوانین دینامیک شیمی و فشار اسمزی به عنوان راه حلی برای آن.»[۱۷]
۱۹۰۲ هرمان امیل فیشر
(۱۸۵۲–۱۹۱۹) 		 آلمان «برای کارش بر روی شکر و ترکیبات شیمیایی ساختگی پورین»[۱۸]
۱۹۰۳ سوانت آرنیوس
(۱۸۵۹–۱۹۲۷) 		 سوئد «برای نظریهٔ جداسازی مواد به کمک فرایند الکترولیت»[۱۹]
۱۹۰۴ ویلیام رمزی
(۱۸۵۲–۱۹۱۶) 		 بریتانیا «برای کشف گازهای نجیب و تعیین جای آن‌ها در جدول تناوبی عناصر.»[۲۰]
۱۹۰۵ آدولف فون بایر
(۱۸۳۵–۱۹۱۷) 		 آلمان «برای پیشبرد دانش شیمی آلی و صنعت در شیمی به کمک‌کارهایش بر روی رنگ‌های آلی و ترکیب‌های هیدروآروماتیک»[۲۱]
۱۹۰۶ هانری مواسان
(۱۸۵۲–۱۹۰۷) 		 فرانسه «برای کوره الکتریکی و جداسازی فلوئور»[۲۲]
۱۹۰۷ ادوارد بوخنر
(۱۸۶۰–۱۹۱۷) 		 آلمان «برای تحقیقاتش در زمینهٔ بیوشیمی و کشف یک روش تخمیر بدون سلول (زنده)»[۲۳]
۱۹۰۸ ارنست رادرفورد
(۱۸۷۱–۱۹۳۷) 		 بریتانیا
 نیوزیلند 		«برای تحقیقاتش در زمینهٔ واپاشی عناصر و شیمی مواد پرتوزا»[۲۴]
۱۹۰۹ ویلهلم اوستوالد
(۱۸۵۳–۱۹۳۲) 		 آلمان «برای کارش بر روی کاتالیزور و تحقیقاتش در زمینهٔ قوانین بنیادی حاکم بر تعادل‌های شیمیایی و سرعت واکنش»[۲۵]
۱۹۱۰ اوتو والاخ
(۱۸۴۷–۱۹۳۱) 		 آلمان «برای خدماتش در زمینهٔ شیمی آلی و صنعت در شیمی، به کمک گام‌های پیشرو اش در ترکیب‌های آلیفاتیک حلقوی»[۲۶]
۱۹۱۱ ماری کوری
(۱۸۶۷–۱۹۳۴) 		 لهستان
 فرانسه 		«برای کشف عنصرهای رادیم و پولونیم با کمک جداسازی رادیم و تحقیق دربارهٔ طبیعت و ترکیب‌های این عنصر مهم. «[۲۷]
۱۹۱۲ ویکتور گرینیارد
(۱۸۷۱–۱۹۳۵) 		 فرانسه «برای کشف واکنشگر گرینیارد»[۲۸]
پل ساباتیه
(۱۸۵۴–۱۹۴۱) 		 فرانسه «برای روشی که پیشنهاد کرد، برای هیدروژن‌دار کردن ترکیب‌های آلی در حضور مقدار کمی از یک فلز»[۲۸]
۱۹۱۳ آلفرد ورنر
(۱۸۶۶–۱۹۱۹) 		 سوئیس «برای کارش بر روی هندسه هشت وجهی مولکولی، به ویژه در شیمی غیرآلی»[۲۹]
۱۹۱۴ تئودور ویلیام ریچاردز
(۱۸۶۸–۱۹۲۸) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای تعیین دقیق وزن اتمی بسیاری از عنصرهای شیمیایی»[۳۰]
۱۹۱۵ ریچارد ویلشتتر
(۱۸۷۲–۱۹۴۲) 		 آلمان «برای تحقیق بر روی رنگدانه‌های گیاهی به ویژه سبزینه»[۳۱]
۱۹۱۶ اعطا نشده‌است.
۱۹۱۷
۱۹۱۸ فریتس هابر
(۱۸۶۸–۱۹۳۴) 		 آلمان «برای تولید آمونیاک از عناصر سازنده اش، فرایند هابر»[۳۲]
۱۹۱۹ اعطا نشده‌است.
۱۹۲۰ والتر نرنست
(۱۸۶۴–۱۹۴۱) 		 آلمان «برای کارش در بحث گرمایش و شیمی»[۳۳]
۱۹۲۱ فردریک سودی
(۱۸۷۷–۱۹۵۶) 		 بریتانیا «برای سهمی که او در دانش شیمی مواد پرتوزا دارد و تحقیقاتی که بر روی ساختار و طبیعت ایزوتوپها انجام داد.»[۳۴]
۱۹۲۲ فرانسیس ویلیام آستون
(۱۸۷۷–۱۹۴۵) 		 بریتانیا «برای کشف ایزوتوپ‌های تعداد زیادی از عناصر غیر رادیواکتیو با استفاده از روش طیف‌سنجی جرمی»[۳۵]
۱۹۲۳ فریتس پرگل
(۱۸۶۹–۱۹۳۰) 		اتریش اتریش «برای اختراع روش میکروآنالیز مواد آلی»[۳۶]
۱۹۲۴ اعطا نشده‌است.
۱۹۲۵ ریچارد ژیگموندی
(۱۸۶۵–۱۹۲۹) 		اتریش اتریش «به خاطر پژوهش‌هایش در شیمی کلوییدی»[۳۷]

۱۹۲۶–۱۹۵۰

سال برندگان نوبل شیمی کشور براساس
۱۹۲۶ تئودور سودبرگ
(۱۸۸۴–۱۹۷۱) 		سوئدسوئد «به خاطر تحقیقات و کشفیاتش دربارهٔ ساختار ماده و به ویژه چگونگی عملکرد چسبها و اولتراسانتریفیوژ»[۳۸]
۱۹۲۷ هاینریش اوتو ویلند
(۱۸۷۷–۱۹۵۷) 		 آلمان «برای مطالعه دربارهٔ ساخت اسیدهای صفراوی و مواد مرتبط»[۳۹]
۱۹۲۸ آدولف وینداوس
(۱۸۷۶–۱۹۵۹) 		 آلمان «برای پژوهش‌های خود به روی استرولها و نقش مهم او در کشف ویتامینها»[۴۰]
۱۹۲۹ آرتور هاردن
(۱۸۶۵–۱۹۴۰) 		 بریتانیا «برای تحقیقات در عرصه تخمیر قند و آنزیمهای تخمیرکننده»[۴۱]
هانس فون اوبر شلپین
(۱۸۷۳–۱۹۶۴) 		 آلمان
۱۹۳۰ هانس فیشر
(۱۸۸۱–۱۹۴۵) 		 آلمان «برای تحقیقات درساختار سبزینه به ویژه برای سنتز همین»[۴۲]
۱۹۳۱ کارل بوش
(۱۸۷۴–۱۹۴۰) 		 آلمان «برای ابداع و توسعه روش‌های شیمیایی با فشار زیاد»[۴۳]
فریدریش برژیوس
(۱۸۸۴–۱۹۴۹) 		 آلمان
۱۹۳۲ ایروینگ لانگمویر
(۱۸۸۱–۱۹۵۷) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کشف ایزوترم جذب لانگمویر و تحقیقات در شیمی سطح»[۴۴]
۱۹۳۳ اعطا نشده‌است.
۱۹۳۴ هارولد یوری
(۱۸۹۳–۱۹۸۱) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کشف هیدروژن سنگین»[۴۵]
۱۹۳۵ فردریک ژولیو کوری
(۱۹۰۰–۱۹۵۸) 		 فرانسه «برای تولید عنصرهای پرتوزای جدید»[۴۶]
ایرن ژولیو-کوری
(۱۸۹۷–۱۹۵۶) 		 فرانسه
۱۹۳۶ پیتر دبای
(۱۸۸۴–۱۹۶۶) 		 هلند «برای پژوهش دربارهٔ گشتاور دوقطبی مولکولها و پراش اشعه ایکس والکترون در گازها»[۴۷]
۱۹۳۷ نورمن هاورث
(۱۸۸۳–۱۹۵۰) 		 بریتانیا «برای تحقیقاتش بر روی کربوهیدرات‌ها و ویتامین ث»[۴۸]
پل کارر
(۱۸۸۹–۱۹۷۱) 		 سوئیس «برای کارهایش بر روی کاروتنوئیدها، فلاوینها و ویتامین‌های آ و ب۲»
۱۹۳۸ ریچارد کوهن
(۱۹۰۰–۱۹۶۷) 		 آلمان «برای کارهایش بر روی کاروتنوئیدها و ویتامینها»[۴۹]
۱۹۳۹ آدولف فریدریش بوتنانت
(۱۹۰۳–۱۹۹۵) 		 آلمان «برای کارش بر روی هورمون‌های جنسی»[۵۰]
لئوپولد روتسیکا
(۱۸۸۷–۱۹۷۶) 		 کرواسی «برای کارهایش دربارهٔ پلی متیلن‌ها و ترپنهای بالاتر»[۵۰]
۱۹۴۰ اعطا نشده‌است.
۱۹۴۱
۱۹۴۲
۱۹۴۳ گئورگ دو هوسی
(۱۸۸۵–۱۹۶۶) 		 مجارستان «برای کارهایش بر روی ایزوتوپها به عنوان ردیاب در مطالعهٔ فرایندهای شیمیایی»[۵۱]
۱۹۴۴ اتو هان
(۱۸۷۹–۱۹۶۸) 		 آلمان «برای کشف شکافت هسته‌های سنگین»[۵۲]
۱۹۴۵ آرتوری ایلماری ویرتانن
(۱۸۹۵–۱۹۷۳) 		 فنلاند «برای مطالعات و نوآوری‌هایش در زمینهٔ کشاورزی و مواد غذایی شیمیایی، به ویژه روشش در نگهداری علوفه»[۵۳]
۱۹۴۶ جیمز بچلر سامنر
(۱۸۸۷–۱۹۵۵) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کشف آنکه آنزیمها را می‌توان بلوری کرد.»[۵۴]
جان هاوارد نورثروب
(۱۸۹۱–۱۹۸۷) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای فرآوری آنزیم‌ها و پروتئین ویروس‌ها در شکل خالص آن‌ها.»[۵۴]
وندل مردیت استنلی
(۱۹۰۴–۱۹۷۱) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۴۷ رابرت رابینسون
(۱۸۸۶–۱۹۷۵) 		 بریتانیا «برای تحقیق در زمینه محصولات گیاهی با اهمیت زیست شناختی، به ویژه آلکالوییدها»[۵۵]
۱۹۴۸ آرنه تیسلیوس
(۱۹۰۲–۱۹۷۱) 		 سوئد «برای تحقیق دربارهٔ الکتروفورز و اکتشافات خود دربارهٔ ماهیت پیچیدهٔ پروتیینهای سروم»[۵۶]
۱۹۴۹ ویلیام جیوک
(۱۸۹۵–۱۹۸۲) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای مشارکتهای خود در زمینه ترمودینامیک شیمیایی، سردسازی مغناطیسی و بررسی رفتار مواد در دماهای بسیار پایین»[۵۷]
۱۹۵۰ اوتو دایلز
(۱۸۷۶–۱۹۵۴) 		 آلمان «برای کشف دی‌ان‌های مصنوعی»[۵۸]
کورت آلدر
(۱۹۰۲–۱۹۵۸) 		 آلمان

۱۹۵۱–۱۹۷۵

سال برندگان نوبل شیمی کشور براساس
۱۹۵۱ ادوین مک‌میلان
(۱۹۰۷–۱۹۹۱) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کشف شیمی عناصر با عدد اتمی بالاتر از عدد اتمی اورانیوم، عنصر فرااورانیم»[۵۹]
گلن سیبورگ
(۱۹۱۲–۱۹۹۹) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۵۲ آرچر جان پرتر مارتین
(۱۹۱۰–۲۰۰۲) 		 بریتانیا «برای اختراع دستگاه کروماتوگرافی»[۶۰]
ریچارد لاورنس ساینگ
(۱۹۱۴–۱۹۹۴) 		 بریتانیا
۱۹۵۳ هرمان استاودینگر
(۱۸۸۱–۱۹۶۵) 		 آلمان «برای اکتشافات خود در زمینه شیمی ماکرومولکولی»[۶۱]
۱۹۵۴ لینوس پاولینگ
(۱۹۰۱–۱۹۹۴) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای تحقیقاتی که در عرصه کشش مولکولی و کاربردهای آن برای توضیح ساختار مواد پیچیده انجام داد.»[۶۲]
۱۹۵۵ ونسانت دو وینیو
(۱۹۰۱–۱۹۷۸) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای تحقیقاتی که دربارهٔ بیوشیمی ترکیبات مهم گوگردی به خصوص سنتز هورمونهای پلی پپتیدی انجام داد.»[۶۳]
۱۹۵۶ سر سایریل هینشلوود
(۱۸۹۷–۱۹۶۷) 		 بریتانیا «برای تحقیقاتش دربارهٔ مکانیزم‌های واکنشهای شیمیایی»[۶۴]
نیکولای سمیونوف
(۱۸۹۶–۱۹۸۶) 		 روسیه
۱۹۵۷ لرد تاد
(۱۹۰۷–۱۹۹۷) 		 بریتانیا «برای کار دربارهٔ نوکلئوتید و کوآنزیم‌های نوکلئوتیدی»[۶۵]
۱۹۵۸ فردریک سنگر
(۱۹۱۸–۲۰۱۳) 		 بریتانیا «برای کار بر روی ساختار پروتئین، به خصوص انسولین»[۶۶]
۱۹۵۹ یاروسلاو هیروفسکی
(۱۸۹۰–۱۹۶۷) 		جمهوری چک جمهوری چک «به خاطر کشف و توسعه شیوه‌های تحلیلی قطب نگاری»[۶۷]
۱۹۶۰ ویلارد اف لیبای
(۱۹۰۸–۱۹۸۰) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای توسعه روش استفاده از کربن ۱۴ برای تعیین سن در باستان‌شناسی، زمین‌شناسی، ژئوفیزیک و دیگر شاخه‌های علم»[۶۸]
۱۹۶۱ ملوین کالوین
(۱۹۱۱–۱۹۹۷) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای تحقیقات خود را بر روی جذب دی‌اکسید کربن در گیاهان»[۶۹]
۱۹۶۲ ماکس پروتس
(۱۹۱۴–۲۰۰۲) 		 بریتانیا «برای مطالعات خود به روی ساختارهای پروتئین‌های کروی»[۷۰]
جان سی کندرو
(۱۹۱۷–۱۹۹۷) 		 بریتانیا
۱۹۶۳ کارل زیگلر
(۱۸۹۸–۱۹۷۳) 		 آلمان «برای کشف در زمینه شیمی و فناوری پلیمرها، کاتالیزگر زیگلر-ناتا»[۷۱]
جولیو ناتا
(۱۹۰۳–۱۹۷۹) 		 ایتالیا
۱۹۶۴ دوروتی هاجکین
(۱۹۱۰–۱۹۹۴) 		 بریتانیا «برای تعیین ساختارهای مهم مواد بیوشیمیایی با استفاده از تکنیک‌های بلورشناسی پرتو ایکس»[۷۲]
۱۹۶۵ رابرت وودوارد
(۱۹۱۷–۱۹۷۹) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای دستاوردهای برجسته او در سنتز آلی»[۷۳]
۱۹۶۶ روبرت اس مالیکن
(۱۸۹۶–۱۹۸۶) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کار به روی کشش شیمیایی و ساختار الکترونیکی مولکول‌ها از راه مطالعه نظریه اوربیتال مولکولی»[۷۴]
۱۹۶۷ مانفرد آیگن
(۱۹۲۷-*) 		 آلمان «به خاطر مطالعاتی که در زمینه واکنش‌های ابرسریع شیمیایی تحت تأثیر پالسهای بسیار کوتاه انرژی انجام دادند.»[۷۵]
رونالد نوریش
(۱۸۹۷–۱۹۷۸) 		 بریتانیا
جرج پرتر
(۱۹۲۰–۲۰۰۲) 		 بریتانیا
۱۹۶۸ لارس اونزاگر
(۱۹۰۳–۱۹۷۶) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «به خاطر کشف موازنه‌ای لارس اونزاگر»[۷۶]
۱۹۶۹ درک بارتون
(۱۹۱۸–۱۹۹۸) 		 بریتانیا «برای توسعه مفهوم صورت بندی و کاربردهای آن در شیمی»[۷۷]
آد هسل
(۱۸۹۷–۱۹۸۱) 		 نروژ
۱۹۷۰ لوییز اف لیلویر
(۱۹۰۶–۱۹۸۷) 		 آرژانتین «برای کشف نوکلئوتیدهای قندی و نقش آن‌ها در بیوسنتزهای کربوهیدارتها»[۷۸]
۱۹۷۱ گرهارد هرتسبرگ
(۱۹۰۴–۱۹۹۹) 		 کانادا «برای شناخت ساختار الکترونیکی و هندسی مولکولها به خصوص رادیکالهای آزاد»[۷۹]
۱۹۷۲ کریستین آنفینزن
(۱۹۱۶–۱۹۹۵) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کار بر روی ریبونوکلیزها»[۸۰]
استنفورد مور
(۱۹۱۳–۱۹۸۲) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای درک اتصالات موجود میان ساختار شیمیایی و فعالیت کاتالیکی مولکول ریبونوکلئویئک»[۸۰]
ویلیام اشتین
(۱۹۱۱–۱۹۸۰) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۷۳ ارنست فیشر
(۱۹۱۸–۲۰۰۷) 		 آلمان «به خاطر مطالعات مستقلی که بر روی ترکیبات آلی فلزی انجام داده‌اند»[۸۱]
جفری ویلکینسون
(۱۹۲۱–۱۹۹۶) 		 بریتانیا
۱۹۷۴ پل فلوری
(۱۹۱۰–۱۹۸۵) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کار نظری و تجربی در شیمی فیزیک ماکرومولکولها»[۸۲]
۱۹۷۵ جان کارنفورت
(۱۹۱۷–۲۰۱۳) 		 استرالیا
 بریتانیا 		«برای کار بر روی استریوشیمی واکنشهای کاتالیزه شده توسط آنزیمها»[۸۳]
ولادیمیر پریلاگ
(۱۹۰۶–۱۹۹۸) 		یوگسلاوی
 سوئیس 		«برای کار بر روی استریوشیمی و و واکنش مولکول‌های آلی»[۸۳]

۱۹۷۶–۲۰۰۰

سال برندگان نوبل شیمی کشور براساس
۱۹۷۶ ویلیام لیپسکام
(۱۹۱۹–۲۰۱۱) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «به خاطر مطالعاتش بر روی ساختار مشکلات نورزایی "بوران"های ترکیبات شیمیایی»[۸۴]
۱۹۷۷ ایلیا پریگوژین
(۱۹۱۷–۲۰۰۳) 		 بلژیک «برای تحقیق دربارهٔ ترمودینامیک غیر متعادل به خصوص توسعه تئوری ساختارهای پراکنده»[۸۵]
۱۹۷۸ پیتر دی میچل
(۱۹۲۰–۱۹۹۲) 		 بریتانیا «برای درک انتقال انرژی زیستی از طریق فرمولاسیون تئوری کیمیوسماتیک»[۸۶]
۱۹۷۹ هربرت براون
(۱۹۱۲–۲۰۰۴) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای توسعه استفاده از ترکیبات محتوی عناصر بور و فسفر در سنتزهای آلی»[۸۷]
گئورگ ویتیگ
(۱۸۹۷–۱۹۸۷) 		 آلمان
۱۹۸۰ پل برگ
(۱۹۲۶–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای مطالعات بنیادی دربارهٔ بیو شیمی اسیدهای نوکلئیک به خصوص DNA دوباره ترکیب‌کننده»[۸۸]
والتر گیلبرت
(۱۹۳۲–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای مطالعات بنیادی دربارهٔ بیو شیمی اسیدهای نوکلئیک»[۸۸]
فردریک سنگر
(۱۹۱۸–۲۰۱۳) 		 بریتانیا
۱۹۸۱ کنیچی فوکویی
(۱۹۱۸–۱۹۹۸) 		 ژاپن «برای توسعه تئوریهای مستقل دربارهٔ مکانیزیمهای واکنشهای شیمیایی»[۸۹]
رولد هافمن
(۱۹۳۷–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۸۲ ارون کلوگ
(۱۹۲۶–*) 		 بریتانیا «برای توسعه بلورنگاری الکترونی و کشف ساختار بیولوژیکی پروتئین اسید نوکلئیک پیچیده»[۹۰]
۱۹۸۳ هنری تاب
(۱۹۱۵–۲۰۰۵) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کار خود بر روی مکانیسم واکنش‌های انتقال الکترون، به خصوص فلزات پیچیده»[۹۱]
۱۹۸۴ رابرت مریفیلد
(۱۹۲۱–۲۰۰۶) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای توسعه متدولوژی سنتز شیمیایی روی یک ماتریکس جامد»[۹۲]
۱۹۸۵ هربرت هاپتمن
(۱۹۱۷–۲۰۱۱) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای دستاوردهای برجسته خود در توسعه روش‌های مستقیم برای تعیین ساختارهای بلوری»[۹۳]
جروم کارل
(۱۹۱۸–۲۰۱۳) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۸۶ دادلی هرشباخ
(۱۹۳۲–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای مطالعاتی که دربارهٔ دینامیک فرایندهای ابتدایی شیمیایی انجام داده‌اند»[۹۴]
یوان لی
(۱۹۳۶–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
چارلز پولانی
(۱۹۲۹–*) 		 کانادا
 مجارستان
۱۹۸۷ دونالد کرام
(۱۹۱۹–۲۰۰۱) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «به خاطر توسعه و استفاده از مولکولهایی با تعاملات گزینشی تحت ساختاری»[۹۵]
ژان-ماری لن
(۱۹۳۹–*) 		 فرانسه
چارلز پدرسون
(۱۹۰۴–۱۹۸۹) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۸۸ یوهان دایزنهوفر
(۱۹۴۳–*) 		 آلمان «برای تعیین ساختار سه بعدی یک مرکز واکنش فوتوسنتزی»[۹۶]
رابرت هابر
(۱۹۳۷–*) 		 آلمان
هارتموت میشل
(۱۹۴۸–*) 		 آلمان
۱۹۸۹ سیدنی آلتمن
(۱۹۳۹–*) 		 کانادا
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		«برای کشف خصوصیات RNA، ریبوزیم»[۹۷]
توماس چک
(۱۹۴۷–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۹۰ الیاس کوری
(۱۹۲۸–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای توسعه تئوری و متدولوژی سنتز آلی»[۹۸]
۱۹۹۱ ریچارد ارنست
(۱۹۳۳–*) 		 سوئیس «برای توسعه متدولوژی طیف نگاری با روزنانس مغناطیسی هسته‌ای با وضوح تصویر بالا»[۹۹]
۱۹۹۲ رادولف مارکوس
(۱۹۲۳–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای نظریه مارکوس در سیستم‌های شیمیایی»[۱۰۰]
۱۹۹۳ کری مالیس
(۱۹۴۴–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای اختراع روش واکنش زنجیره‌ای پلیمراز»[۱۰۱]
مایکل اسمیت
(۱۹۳۲–۲۰۰۰) 		 کانادا «برای اختراع روش واکنش زنجیره پلیمراز و توسعه آن برای مطالعات پروتئینی»[۱۰۱]
۱۹۹۴ جرج اولاه
(۱۹۲۷–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
 مجارستان 		«برای تحقیق دربارهٔ کربوکاتیونها»[۱۰۲]
۱۹۹۵ پاول کروتزن
(۱۹۳۳–*) 		 هلند «برای کار دربارهٔ شیمی اتمسفر به خصوص در مورد شکل‌گیری و کاهش ازون»[۱۰۳]
ماریو مولینا
(۱۹۴۳–*) 		مکزیک مکزیک
ایالات متحده آمریکا آمریکا
فرانک رولند
(۱۹۲۷–۲۰۱۲) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۹۶ رابرت کرل
(۱۹۳۳–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کشف فولرنها»[۱۰۴]
هارولد کروتو
(۱۹۳۹–۲۰۱۶) 		 بریتانیا
ریچارد اسمالی
(۱۹۴۳–۲۰۰۵) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۱۹۹۷ پل بویر
(۱۹۱۸–۲۰۱۸) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای تحقیقات به روی ای‌تی‌پی سینتیز در زمینه سنتز آدنوزین تری فسفات»[۱۰۵]
جان ای. واکر
(۱۹۴۱–*) 		 بریتانیا
جینس اسکو
(۱۹۱۸–۲۰۱۸) 		 دانمارک «برای کشف آنزیم یونی در تبادل سدیم- پتاسیم»[۱۰۵]
۱۹۹۸ والتر کوهن
(۱۹۲۳–۲۰۱۶) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای توسعه قضیه‌های هوهنبرگ-کوهن»[۱۰۶]
جان پاپل
(۱۹۲۵–۲۰۰۴) 		 بریتانیا «برای توسعه روش‌های محاسباتی در شیمی کوانتوم»[۱۰۶]
۱۹۹۹ احمد حسن زویل
(۱۹۴۶–۲۰۱۶) 		 مصر
ایالات متحده آمریکا آمریکا 		«برای مطالعه دربارهٔ انتقال واکنشهای شیمیایی با استفاده از طیف نگاری در یک کوادریلیوم ثانیه، طیف‌سنجی فمتوثانیه»[۱۰۷]
۲۰۰۰ آلن هیگر
(۱۹۳۶–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کشف و توسعهٔ پلیمررسانا»[۱۰۸]
آلن مک دایارمید
(۱۹۲۷–۲۰۰۷) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
 نیوزیلند
هیدکی شیریکاوا
(۱۹۳۶–*) 		 ژاپن

۲۰۰۱–۲۰۲۵

سال برندگان نوبل شیمی کشور براساس
۲۰۰۱ ویلیام نولز
(۱۹۱۷–۲۰۱۲) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کار دربارهٔ واکنشهای هیدروژنی کاتالیزهای کایرال»[۱۰۹]
Ryōji Noyori ریوجی نویوری
(۱۹۳۸–*) 		 ژاپن
کارل شارپلس
(۱۹۴۱–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کار دربارهٔ واکنشهای اکسیداسون فعال شده توسط کاتالیزهای کایرال»[۱۰۹]
۲۰۰۲ جان فن
(۱۹۱۷–۲۰۱۰) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای توسعه روش‌های شناسایی و تجزیه و تحلیل ساختار مولکولهای بیولوژیکی و توسعه طیف نگاری با رزونانس مغناطیسی هسته‌ای»[۱۱۰]
کویچی تاناکا
(۱۹۵۹–*) 		 ژاپن
کورت ووتریش
(۱۹۳۸–*) 		 سوئیس «برای توسعه روش برای شناسایی و تجزیه و تحلیل ساختار مولکولهای بیولوژیکی و تعیین ساختار سه بعدی ماکرومولکولهای بیولوژیکی در محلول»[۱۱۰]
۲۰۰۳ پیتر آگره
(۱۹۴۹–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کشف کانالهای غشای سلولی»[۱۱۱]
رودریک مک‌کینون
(۱۹۵۶–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای کشف‌هایش در ارتباط با کانالهای غشای سلولی و مطالعات ساختاری در کانال‌های یونی»[۱۱۱]
۲۰۰۴ هارون تسیخانوور
(۱۹۴۷–*) 		 اسرائیل «به خاطر کشف فروسایش پروتئین اوبیکیتین دار»[۱۱۲]
افرام هرشکو
(۱۹۳۷–*) 		 اسرائیل
اروین روز
(۱۹۲۶–۲۰۱۵) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۲۰۰۵ ایو چاوین
(۱۹۳۰–۲۰۱۵) 		 فرانسه «برای توسعه روش‌های تحریفی در سنتز آلی»[۱۱۳]
رابرت گرابز
(۱۹۴۲–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
ریچارد شراک
(۱۹۴۵–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۲۰۰۶ راجر کورنبرگ
(۱۹۴۷–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «به خاطر مطالعاتش دربارهٔ پایه‌های مولکولی رونویسی یوکاریوتی»[۱۱۴]
۲۰۰۷ گرهارد ارتل
(۱۹۳۶–*) 		 آلمان «برای تحقیقاتش در زمینه فرایندهای شیمیایی روی سطوح جامد»[۱۱۵]
۲۰۰۸ اسامو شیمومورا
(۱۹۲۸–*) 		 ژاپن[۱۱۶] «برای کشف و توسعهٔ پروتئین فلورسنت سبز»[۱۱۷]
مارتین کلایف
(۱۹۴۷–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
راجر تسین
(۱۹۵۲–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۲۰۰۹ ونکاترامان راماکریشنان
(۱۹۵۲–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای مطالعه بر روی ساختار و عملکرد ریبوزوم»[۱۱۸]
توماس استیتز
(۱۹۴۰–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
عادا یونات
(۱۹۳۹–*) 		 اسرائیل
۲۰۱۰ ریچارد اف. هک
(۱۹۳۱–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای واکنش جفت‌شدن در سنتز آلی»[۱۱۹]
ای ایچی نگیشی
(۱۹۳۵–*) 		 ژاپن
آکیرا سوزوکی
(۱۹۳۰–*) 		 ژاپن
۲۰۱۱ دانیال شختمن
(۱۹۴۱–*) 		 اسرائیل «برای کشف شبه کریستال‌ها»[۱۲۰]
۲۰۱۲ رابرت لفکوویتس
(۱۹۴۳–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «به دلیل پژوهش‌ها در زمینه گیرنده جفت‌شونده با پروتئین جی»[۱۲۱]
برایان کبیلکا
(۱۹۵۵–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۲۰۱۳ مارتین کارپلوس
(۱۹۳۰–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
اتریش اتریش 		«به خاطر توسعه مدل‌های چندمقیاسی سیستم‌های شیمیایی کمپلکس»[۱۲۲]
مایکل لویت
(۱۹۴۷–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
بریتانیا بریتانیا
آریه وارشل
(۱۹۵۵–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
اسرائیل اسرائیل
۲۰۱۴ اریک بتزیگ
(۱۹۶۰–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا «برای توسعه میکروسکوپ فلورسنس فوق واضح»[۱۲۳]
اشتفان هل
(۱۹۶۲–*) 		آلمان آلمان
رومانی رومانی
ویلیام اسکو مورنر
(۱۹۵۳–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۲۰۱۵ عزیز سنجر
(۱۹۳۰–*) 		ترکیه ترکیه «برای مطالعه مکانیسم بازسازی دی‌ان‌ای»[۱۲۴]
توماس لیندال
(۱۹۴۷–*) 		سوئد سوئد
پال مودریچ
(۱۹۵۵–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
۲۰۱۶ ژان-پیر سوواژ
(۱۹۴۴–*) 		فرانسه «طراحی و ساخت دستگاه‌های مولکولی»[۱۲۵]
فراسر استودارت
(۱۹۴۲–*) 		ایالات متحده آمریکا آمریکا
بریتانیا بریتانیا
برنارد فرینگا
(۱۹۵۱–*) 		هلند هلند
۲۰۱۷ ژاک دوبوشه
(۱۹۴۲–*) 		سوئیس سوئیس «برای توسعه میکروسکوپ الکترونی کرایو برای تعیین ساختار با وضوح بالا زیست‌مولکول در محلول»[۱۲۶]
یوآخیم فرانک  آلمان
ایالات متحده آمریکا آمریکا[۱۲۷]
ریچارد هندرسون  بریتانیا
۲۰۱۸ فرانسیس آرنولد  ایالات متحده آمریکا «برای تکامل هدایت شده آنزیم‌ها»
جرج پی. اسمیت  ایالات متحده آمریکا «برای نمایش فاژی از پپتید‌ها و آنتی‌بادی‌ها»[۱۲۸]
گرگ وینتر  بریتانیا
۲۰۱۹ جان بی. گوداناف  ایالات متحده آمریکا
 آلمان 		«برای توسعهٔ باتری یون‌لیتیم»[۱۲۹]
ام. استنلی ویتینگهام  بریتانیا
 ایالات متحده آمریکا
آکیرا یوشینو  ژاپن
۲۰۲۰ امانوئل شرپانتیه فرانسه فرانسه «فراهم کردن روشی برای ویرایش ژنوم»[۱۳۰]
جنیفر داودنا ایالات متحده آمریکا آمریکا
۲۰۲۱ بنجامین لیست  آلمان «برای توسعه ارگانوکاتالیست نامتقارن»[۱۳۱]
دیوید مک‌میلان  بریتانیا
 ایالات متحده آمریکا
۲۰۲۲ کارولین برتوزی  ایالات متحده آمریکا «برای توسعه کلیک شیمی و شیمی بیواورتوگونال»[۱۳۲]
مورتن ملدال  دانمارک
کارل شارپلس  ایالات متحده آمریکا
۲۰۲۳ منجی الباوندی  ایالات متحده آمریکا «برای کشف و سنتز نقاط کوانتومی»[۱۳۳]
لوئیس ئی. بروس  ایالات متحده آمریکا
الکسی اکیموف  روسیه

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ "Nobel Foundation" (به انگلیسی). Archived from the original on 25 October 2007. Retrieved 2011-09-24.
  2. ↑ "Nobel Foundation." (به انگلیسی). Archived from the original on 12 October 2013. Retrieved 2011-09-24.
  3. ↑ "Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 15 October 2008. Retrieved 2011-09-30.
  4. ↑ "Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 28 July 2013. Retrieved 2011-09-30.
  5. ↑ "Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 31 July 2008. Retrieved 2011-09-30.
  6. ↑ "Nobel Foundation. Archived from the original on ۲۰۰۸-۰۸-۲۲" (به انگلیسی). Archived from the original on 22 August 2008. Retrieved 2011-09-24.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  7. ↑ "Malmström, Bo G. ; Bertil Andersson (۲۰۰۱-۱۲-۰۳)" (به انگلیسی). Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 2011-09-24.
  8. ↑ ""Nobel Laureates Facts". Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 2 February 2007. Retrieved 2011-09-24.
  9. ↑ ""Nobel Laureates Facts". Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 8 October 2011. Retrieved 2011-10-02.
  10. ↑ ""Nobel Laureates Facts". Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 8 October 2011. Retrieved 2011-10-02.
  11. ↑ ""Nobel Laureates Facts". Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 8 October 2011. Retrieved 2011-10-02.
  12. ↑ ""Nobel Laureates Facts". Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 8 October 2011. Retrieved 2011-10-02.
  13. ↑ ""Nobel Laureates Facts". Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 8 October 2011. Retrieved 2011-10-02.
  14. ↑ ""Nobel Laureates Facts". Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 8 October 2011. Retrieved 2011-10-02.
  15. ↑ ""Nobel Laureates Facts". Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 8 October 2011. Retrieved 2011-10-02.
  16. ↑ ""Nobel Laureates Facts". Nobelprize.org" (به انگلیسی). Archived from the original on 8 October 2011. Retrieved 2011-10-02.
  17. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۰۱" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  18. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۰۲" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  19. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۰۳" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  20. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۰۴" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  21. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۰۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  22. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۰۶" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  23. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۰۷" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  24. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۰۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  25. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۰۹" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  26. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۱۰" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  27. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۱۱" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  28. ↑ ۲۸٫۰ ۲۸٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۱۲" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 25 December 2008.
  29. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۱۳" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 25 December 2008.
  30. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۱۴" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  31. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۱۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  32. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۱۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  33. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۲۰" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  34. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۲۱" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  35. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۲۲" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  36. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۲۳" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  37. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۲۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  38. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۲۶" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  39. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۲۷" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  40. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۲۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  41. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۲۹" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  42. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۳۰" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  43. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۳۱" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  44. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۳۲" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  45. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۳۴" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  46. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۳۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  47. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۳۶" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  48. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۳۷" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  49. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۳۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  50. ↑ ۵۰٫۰ ۵۰٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۳۹" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  51. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۴۳" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  52. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۴۴" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  53. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۴۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  54. ↑ ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۴۶" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  55. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۴۷" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 4 December 2008.
  56. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۴۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 25 December 2008.
  57. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۴۹" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 25 December 2008.
  58. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۵۰" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 9 December 2008.
  59. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۵۱" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  60. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۵۲" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  61. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۵۳" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  62. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۵۴" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  63. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۵۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  64. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۵۶" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  65. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۵۷" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  66. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۵۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  67. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۵۹" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  68. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۶۰" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  69. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۶۱" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  70. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۶۲" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  71. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۶۳" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  72. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۶۴" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  73. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۶۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  74. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۶۶" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  75. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۶۷" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  76. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۶۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  77. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۶۹" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  78. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۷۰" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  79. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۷۱" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  80. ↑ ۸۰٫۰ ۸۰٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۷۲" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  81. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۷۳" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  82. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۷۴" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  83. ↑ ۸۳٫۰ ۸۳٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۷۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  84. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۷۶" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  85. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۷۷" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  86. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۷۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  87. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۷۹" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  88. ↑ ۸۸٫۰ ۸۸٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۸۰" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  89. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۸۱" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  90. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۸۲" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  91. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۸۳" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  92. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۸۴" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  93. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۸۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  94. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۸۶" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  95. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۸۷" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  96. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۸۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  97. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۸۹" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  98. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۹۰" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  99. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۹۱" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  100. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۹۲" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  101. ↑ ۱۰۱٫۰ ۱۰۱٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۹۳" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  102. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۹۴" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  103. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۹۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  104. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۹۶" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  105. ↑ ۱۰۵٫۰ ۱۰۵٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۹۷" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  106. ↑ ۱۰۶٫۰ ۱۰۶٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۹۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  107. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۱۹۹۹" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  108. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۰۰" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  109. ↑ ۱۰۹٫۰ ۱۰۹٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۰۱" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  110. ↑ ۱۱۰٫۰ ۱۱۰٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۰۲" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  111. ↑ ۱۱۱٫۰ ۱۱۱٫۱ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۰۳" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  112. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۰۴" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  113. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۰۵" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  114. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۰۶" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  115. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۰۷" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013.
  116. ↑ As of 26 October 2008, the nobelprize.org website page for the 2008 award gives Shimomura's country as "USA". However, the press release from the Nobel Foundation on 8 October 2008, announcing the award, states that Shimomura is a Japanese citizen. "The Nobel Prize in Chemistry 2008–Press Release" (به انگلیسی). Nobelprize.org. 2008-10-08. Archived from the original on 9 October 2008. Retrieved 2008-10-08.
  117. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۰۸" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 2008-10-08.
  118. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۰۹" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 2009-10-07.
  119. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry ۲۰۱۰" (به انگلیسی). Nobelprize.org. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 2009-10-06.